Mosoel: groot aantal burgerslachtoffers in chaos van intens offensief tegen IS

Naarmate de strijd tegen terreurgroep IS in West-Mosoel intensifieert stijgt het aantal burgerdoden © REUTERS
Arthur Debruyne
Arthur Debruyne Medewerker Knack.be

Terwijl de strijd tegen terreurgroep IS in de Iraakse stad Mosoel intensifieert, bereikt het aantal burgerslachtoffers volgens ngo’s ongeziene hoogtes. Mogelijk honderden mensen kwamen recent om bij bombardementen, terwijl de Iraakse overheid hen vroeg in hun huizen te blijven.

Volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty International kwamen recent honderden burgers om het leven in het door terreurgoep IS gecontroleerde westelijk Mosoel omdat hen door de Iraakse overheid gevraagd werd in hun huizen te schuilen tijdens bombardementen door de internationale coalitie onder leiding van de VS.

Op 17 maart kwamen bij één enkel bombardement naar schatting 200 burgers om het leven, toen zowat een volledig huizenblok in het puin werd gelegd door Amerikaanse oorlogsvliegtuigen. De slachtoffers schuilden in kelders. Op zondag werd nog steeds gezocht naar vermisten. In westelijk Mosoel leven naar schatting nog een 300.000 burgers onder bezetting van IS.

Een recente onderzoeksmissie van Amnesty International toont een schrijnend gebrek aan coördinatie tussen Iraakse grondtroepen en internationale luchtsteun, vooral wat betreft burgerbescherming. Overlevenden en ooggetuigen in Oost-Mosoel vertelden aan Amnesty dat ze niet op de vlucht geslagen zijn voor de gevechten omdat de Iraakse autoriteiten hen meermaals hebben opgedragen in hun huizen te blijven.

Amnesty documenteerde meerdere gevallen waarbij huizen met de grond gelijk gemaakt werden terwijl er families binnen aanwezig waren. Het hoge aantal burgerslachtoffers doet vermoeden dat de coalitie onvoldoende voorzorgsmaatregelen trof om burgerslachtoffers te voorkomen, klinkt het. Amnesty wijst erop dat dit een ernstige schending is van internationaal humanitair recht.

Irakezen ontvluchten westelijk Mosoel, waar Iraakse grondtroepen met internationale luchtsteun terreurorganisatie IS bevechten
Irakezen ontvluchten westelijk Mosoel, waar Iraakse grondtroepen met internationale luchtsteun terreurorganisatie IS bevechten © REUTERS

‘Buitenproportionele aanvallen’

“De Iraakse autoriteiten hebben meermaals aan burgers gevraagd om hun huizen niet te verlaten. De coalitietroepen moesten dus geweten hebben dat hun luchtaanvallen hoogstwaarschijnlijk zouden resulteren in hoge aantallen burgerslachtoffers”, aldus Donatella Rovera, crisisresearcher bij Amnesty, in een mededeling. “Het uitvoeren van buitenproportionele en willekeurige aanvallen is in strijd met het internationaal humanitair recht. In sommige gevallen kunnen het oorlogsmisdaden zijn.”

Volgens Iraakse legerofficieren geciteerd in Amerikaanse media is het sinds de Amerikaanse president Donald Trump aan het bevel kwam te staan veel makkelijker om coalitiebombardementen te verkrijgen. Onder Trumps voorganger Barack Obama bemoeilijkte al te grote terughoudendheid vooruitgang tegen IS.

Ook de Londense ngo Airwars, die de gevolgen van bombardementen op de burgerbevolking bijhoudt, heeft het aantal doden sinds de laatste maanden van de regering-Obama tot heden gestaag zien stijgen. Airwars vermoedt een ontspanning van de zogenaamde rules of engagement, die onder meer bepalen in welke omstandigheden doelwitten gebombardeerd mogen worden.

Nog volgens Airwars is de intensiteit van de recente bombardementen ongezien sinds het begin van de internationale betrokkenheid in Irak en Syrië in 2014. Nu de gevechten de oude, dichtbevolkte binnenstad van Mosoel naderen, wordt gevreesd om nog meer burgerdoden.

Amnesty vraagt de Iraakse autoriteiten en de coalitietroepen dan ook om de luchtaanvallen waarbij vele burgerdoden vallen onmiddellijk grondig te onderzoeken.

‘Complete onverschilligheid’

“IS gebruikt burgers schaamteloos als menselijk schild, wat een oorlogsmisdaad is. In dichtbevolkte gebieden betekent dit een enorm risico voor de burgers. Het feit dat IS burgers als menselijk schild gebruikt betekent echter nog niet dat de coalitie- en Iraakse troepen geen voorzorgsmaatregelen meer moeten treffen om burgers te beschermen,” aldus nog Amnesty-onderzoeker Donatella Rovera.

Nog volgens Amnesty komen ook veel burgers om bij mortieraanvallen, zowel door IS als Iraakse troepen. Mortieren zijn ontworpen voor een open slagveld en zouden nooit gebruikt mogen worden in dichtbevolkte buurten, klinkt het. “De burgers zijn het grootste slachtoffer van de strijd om Mosul. De complete onverschilligheid tegenover het lijden van de burgers van Mosoel is stuitend.”

Een Iraakse scherpschutter zoekt IS-strijders uit in Mosoel
Een Iraakse scherpschutter zoekt IS-strijders uit in Mosoel© REUTERS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content