Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?

Nicolas Maduro: 'Wij zijn bereid om het Vietnam van Latijns-Amerika te worden.' © BelgaImage
Ernesto Rodriguez Amari
Ernesto Rodriguez Amari Journalist en politicoloog

De spanning is te snijden in Venezuela. De VS en verscheidene Europese landen erkennen Nicolas Maduro niet langer als president en schuiven parlementsvoorzitter Juan Guaido naar voren. Hoe moet het verder? Latijns-Amerika-expert Ernesto Rodriguez Amarisprak met vooraanstaande getuigen.

Sinds Nicolas Maduro op 10 januari 2019 aan zijn tweede termijn als president van Venezuela begon, staat het land onder hoogspanning. Parlementsvoorzitter Juan Guaido claimt dat Maduro die dag een staatsgreep heeft gepleegd: volgens binnen- en buitenlandse bronnen waren de verkiezingen frauduleus verlopen. Volgens de grondwet wordt de parlementsvoorzitter de interim-president als de president niet langer legitiem aan de macht is, waardoor ook Guaido de eed aflegde. De Verenigde Staten, Canada, tien Latijns-Amerikaanse landen, en verscheidene Europese landen erkennen Maduro niet langer als president. Rusland en China steunen hun bondgenoot tot nader order. Het doet denken aan de verhoudingen tijdens de Koude Oorlog, alleen primeren nu vooral economische belangen: Venezuela heeft de grootste oliereserves ter wereld.

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© Reuters

Spanje, België, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Nederland, Portugal en Oostenrijk stelden een ultimatum: tegen 3 februari moest Maduro nieuwe presidentsverkiezingen aankondigen. Dat deed hij niet. De meeste Europese landen spraken daarop hun steun uit aan Guaido. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) zegt Guaido ’te steunen in zijn opdracht om vrije en transparante verkiezingen te organiseren’. Opmerkelijk: Italië blokkeerde een EU-verklaring over de erkenning van Guaido vanwege onenigheid binnen de Italiaanse regering. De Vijfsterrenbeweging vreest voor chaos na een gedwongen exit van Maduro, de extreemrechtse Liga wil hem weg.

De Amerikaanse president Donald Trump dreigt met een militaire interventie. Daardoor blijft Maduro zijn mantra herhalen: ‘Guaido wordt gesteund vanuit het buitenland en Venezuela moet zich wapenen tegen buitenlands interventionisme.’ Hij sluit de kans op een burgeroorlog niet uit: ‘Alles hangt af van het Westen. Wij zijn niet bang van Amerika, en wij zijn bereid om het Vietnam van Latijns-Amerika te worden.’

Wat betekent dat voor de regio? Latijns-Amerika-expert Ernesto Rodriguez Amari sprak voor Knack met vooraanstaande Venezolanen en met politici uit de buurlanden.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

GABY ARELLANO

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

EVA GOLINGER

Journaliste en gewezen adviseur van Hugo Chavez

Golinger schreef het boek Confidante of Tyrants: The Story of the American Woman Trusted by the U.S.’s Biggest Enemies, waarin ze het verhaal doet van haar politieke werk aan de zijde van gewezen president Chavez.

Hoe kijkt u naar de spanning tussen Maduro en Guaido?

Eva Golinger: Er zijn verschillende argumenten op te noemen waarom Maduro niet langer de legitieme president zou zijn, maar voorlopig staat hij wel aan het hoofd van alle instellingen en heeft hij het leger aan zijn kant. Ik vind het een gevaarlijke wending om Juan Guaido als president te erkennen. Oké, hij is parlementsvoorzitter, maar voor de rest weet de internationale gemeenschap te weinig over hem om hem al dan niet te vertrouwen. Bovendien hebben de VS economische sancties opgelegd. Die treffen niet alleen de regering, hè. Die treffen de de gewone mensen: nog minder medicatie, nog minder voedsel. Begrijp me niet verkeerd, Maduro en zijn administratie hebben de laatste jaren ontegensprekelijk een slecht economische beleid gevoerd. Maar het economische embargo en de economische sancties van de VS, Canada en de Europese Unie laten de bevolking nog meer lijden.

Eva Golinger
Eva Golinger© Sputnik

Je kunt je inderdaad vragen stellen bij de de legitimiteit van de presidentsverkiezingen in 2018. Maar wat opmerkelijk is: de staat blijft investeren in sociale projecten, ondanks het gebrek aan basisgoederen en medicatie. Maduro en zijn regering doen er alles aan om ondanks de tekorten toch ziekenhuizen, scholen en straten te blijven bouwen. De diensten voor gezondheidszorg, onderwijs en economische ondersteuning voor de armen blijven bestaan.

Het probleem is wel dat de macht geconcentreerd is. Er zijn geen politieke alternatieven in de huidige regering. De belangrijkste oppositieleden hebben geweigerd deel te nemen aan de laatste verkiezingen, en daarmee hebben ze verhinderd dat de democratie kon werken. Ze promoten nu geweld en instabiliteit. Verscheidene oppositieleden spreken hardop over een staatsgreep of een internationale interventie in Venezuela. Het enige waar ze op uit lijken te zijn, is macht. De regering van Maduro is fout bezig en ik heb er óók veel op aan te merken, maar het alternatief – de Venezolaanse elite die de staatsbedrijven herprivatiseert en de rijkdom in eigen handen neemt – spreekt me ook niet aan. Ons oliebedrijf Pedevesa zou dan weer in internationale handen vallen. Dat is de weg die er werd bewandeld voordat Hugo Chavez het land weer aan de bevolking gaf.

Chavez was een charismatisch man. Was het geen ondankbare taak voor Maduro om hem op te volgen?

Golinger: Ik heb tien jaar met hem meegereisd. Hij had een enorm charisma en was een ongelooflijke redenaar. Voor veel mensen was hij een soort heilige. De internationale pers noemde hem een dictator, maar dat klopte niet. Hij was vrij bescheiden en dacht altijd aan andere mensen. Hij was voorstander van het principe om de macht aan het volk te geven. De mensen mochten zelf beslissen welke openbare werken ze wilden uitvoeren met de olieopbrengsten. Ik hoop dat die participatie zal blijven bestaan, maar ik vrees ervoor.

De internationale gemeenschap weet te weinig over Guaido om hem al dan niet te vertrouwen.

Eva Golinger

En toch heeft Chavez fouten gemaakt. Hij trok alle macht naar zich toe, nadat hij verscheidene keren is verraden door mensen die hij vertrouwde. Toen hij ziek werd, kwam alles in een stroomversnelling terecht. Toen hij in 2012 deelnam aan de presidentsverkiezingen wist hij heel goed dat hij niet lang meer te leven had. De mensen wisten dat niet. Hij deed toch mee, omdat hij wist dat er op dat moment niemand klaar stond om hem op te volgen, en uit schrik dat het land weer in de handen van de elite zou vallen. Ik zeg niet dat het de beste of de meest correcte keuze was, maar zo is het wel gegaan. Je kunt Chavez niet verwijten dat het land zes jaar na zijn dood zulke moeilijke tijden doormaakt. Maduro werd toen naar voren geschoven, maar hij was niet klaar voor de job. Ik ken hem persoonlijk. Hij heeft geen slechte bedoelingen, maar hij is slecht ondersteund, hij is gehecht geraakt aan de macht, en hij kan zijn fouten niet toegeven.


JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

EVA GOLINGER

Journaliste en gewezen adviseur van Hugo Chavez

Golinger schreef het boek Confidante of Tyrants: The Story of the American Woman Trusted by the U.S.’s Biggest Enemies, waarin ze het verhaal doet van haar politieke werk aan de zijde van gewezen president Chavez.

Hoe kijkt u naar de spanning tussen Maduro en Guaido?

Eva Golinger: Er zijn verschillende argumenten op te noemen waarom Maduro niet langer de legitieme president zou zijn, maar voorlopig staat hij wel aan het hoofd van alle instellingen en heeft hij het leger aan zijn kant. Ik vind het een gevaarlijke wending om Juan Guaido als president te erkennen. Oké, hij is parlementsvoorzitter, maar voor de rest weet de internationale gemeenschap te weinig over hem om hem al dan niet te vertrouwen. Bovendien hebben de VS economische sancties opgelegd. Die treffen niet alleen de regering, hè. Die treffen de de gewone mensen: nog minder medicatie, nog minder voedsel. Begrijp me niet verkeerd, Maduro en zijn administratie hebben de laatste jaren ontegensprekelijk een slecht economische beleid gevoerd. Maar het economische embargo en de economische sancties van de VS, Canada en de Europese Unie laten de bevolking nog meer lijden.

Eva Golinger
Eva Golinger© Sputnik

Je kunt je inderdaad vragen stellen bij de de legitimiteit van de presidentsverkiezingen in 2018. Maar wat opmerkelijk is: de staat blijft investeren in sociale projecten, ondanks het gebrek aan basisgoederen en medicatie. Maduro en zijn regering doen er alles aan om ondanks de tekorten toch ziekenhuizen, scholen en straten te blijven bouwen. De diensten voor gezondheidszorg, onderwijs en economische ondersteuning voor de armen blijven bestaan.

Het probleem is wel dat de macht geconcentreerd is. Er zijn geen politieke alternatieven in de huidige regering. De belangrijkste oppositieleden hebben geweigerd deel te nemen aan de laatste verkiezingen, en daarmee hebben ze verhinderd dat de democratie kon werken. Ze promoten nu geweld en instabiliteit. Verscheidene oppositieleden spreken hardop over een staatsgreep of een internationale interventie in Venezuela. Het enige waar ze op uit lijken te zijn, is macht. De regering van Maduro is fout bezig en ik heb er óók veel op aan te merken, maar het alternatief – de Venezolaanse elite die de staatsbedrijven herprivatiseert en de rijkdom in eigen handen neemt – spreekt me ook niet aan. Ons oliebedrijf Pedevesa zou dan weer in internationale handen vallen. Dat is de weg die er werd bewandeld voordat Hugo Chavez het land weer aan de bevolking gaf.

Chavez was een charismatisch man. Was het geen ondankbare taak voor Maduro om hem op te volgen?

Golinger: Ik heb tien jaar met hem meegereisd. Hij had een enorm charisma en was een ongelooflijke redenaar. Voor veel mensen was hij een soort heilige. De internationale pers noemde hem een dictator, maar dat klopte niet. Hij was vrij bescheiden en dacht altijd aan andere mensen. Hij was voorstander van het principe om de macht aan het volk te geven. De mensen mochten zelf beslissen welke openbare werken ze wilden uitvoeren met de olieopbrengsten. Ik hoop dat die participatie zal blijven bestaan, maar ik vrees ervoor.

De internationale gemeenschap weet te weinig over Guaido om hem al dan niet te vertrouwen.

Eva Golinger

En toch heeft Chavez fouten gemaakt. Hij trok alle macht naar zich toe, nadat hij verscheidene keren is verraden door mensen die hij vertrouwde. Toen hij ziek werd, kwam alles in een stroomversnelling terecht. Toen hij in 2012 deelnam aan de presidentsverkiezingen wist hij heel goed dat hij niet lang meer te leven had. De mensen wisten dat niet. Hij deed toch mee, omdat hij wist dat er op dat moment niemand klaar stond om hem op te volgen, en uit schrik dat het land weer in de handen van de elite zou vallen. Ik zeg niet dat het de beste of de meest correcte keuze was, maar zo is het wel gegaan. Je kunt Chavez niet verwijten dat het land zes jaar na zijn dood zulke moeilijke tijden doormaakt. Maduro werd toen naar voren geschoven, maar hij was niet klaar voor de job. Ik ken hem persoonlijk. Hij heeft geen slechte bedoelingen, maar hij is slecht ondersteund, hij is gehecht geraakt aan de macht, en hij kan zijn fouten niet toegeven.


JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

RICARDO HAUSMAN

Directeur van het Center for International Development, Harvard University

U becijferde dat het bruto nationaal product van Venezuela tussen 2013 en 2017 bijna is gehalveerd. Dat is alarmerend.

Ricardo Hausman: Dit is de de zwaarste crisis die ooit op het Amerikaanse continent plaatsvond. Ze is erger dan de Grote Depressie tijden de jaren 1930. Zelfs de Russische, Cubaanse en Albanese crisissen na de val van de Berlijnse Muur waren minder erg. Dit valt te vergelijken met crisissen van oorlogslanden zoals Zuid-Sudan. In vijf jaar tijd is het basisloon met 75 procent gedaald. Met het minimumloon kun je nu nog 11 procent van de basisproducten kopen. Veel Venezolanen leven met omgerekend 6 dollar per maand. Daarmee kun je 60 eieren kopen. Het is een belangrijke reden waarom Venezolanen hun land ontvluchten. En dan hebben we het nog niet over de andere aspecten van de economische crisis. Het sterftecijfer van mensen die in het ziekenhuis behandeld worden is vertienvoudigd, mortaliteit bij geboortes is met 100 procent gestegen en er sterven steeds meer mensen aan ziektes zoals malaria en mazelen.

Ricardo Hausman
Ricardo Hausman

Hoe is het met de veiligheid in het land gesteld?

Hausman: Een groot deel van het territorium staat onder controle van groeperingen die banden hebben met het regime en met het leger, de inlichtingendiensten en de politie. Er zijn zones die helemaal onder toezicht staan van drugskartels, die op hun beurt samenwerken met de Nationale Garde. De overheid spreekt over zogenaamde ‘vredezones’. Daarmee bedoelt ze gebieden waarin ze niet in politie en leger hoeft te investeren, maar eigenlijk gaat het om zones waar de overheid niet meer durft te komen.

Wat is uw economisch advies voor Venezuela?

Hausman: Om te beginnen moeten de Venezolanen hun rechten terugkrijgen. In geen enkel ander land ter wereld is een generaal verantwoordelijk voor het toiletpapier van de bevolking. De overheid heeft de productie van rijst, bloem, mais, shampoo, zeep enzovoort onder haar hoede genomen, waardoor er een zwarte markt is ontstaan en de prijzen exponentieel zijn gestegen. Het mechanisme van vraag en aanbod is verdwenen. Als de vraag stijgt, zijn er niet langer bedrijven die de productie kunnen opdrijven.

Dit is de zwaarste crisis die ooit op het Amerikaanse continent heeft plaatsgevonden.

Ricardo Hausman

Net zoals in Europa na de Tweede Wereldoorlog zou er een marshallplan moeten komen om Venezuela uit de vicieuze cirkel te halen. In de olie-industrie moeten internationale bedrijven weer toegelaten worden, want het chavisme heeft die vernietigd. Vanuit het Internationaal Monetair Fonds is een injectie van 60 miljard dollar nodig om de economie te herstellen en de humanitaire crisis te keren.


EVA GOLINGER

Journaliste en gewezen adviseur van Hugo Chavez

Golinger schreef het boek Confidante of Tyrants: The Story of the American Woman Trusted by the U.S.’s Biggest Enemies, waarin ze het verhaal doet van haar politieke werk aan de zijde van gewezen president Chavez.

Hoe kijkt u naar de spanning tussen Maduro en Guaido?

Eva Golinger: Er zijn verschillende argumenten op te noemen waarom Maduro niet langer de legitieme president zou zijn, maar voorlopig staat hij wel aan het hoofd van alle instellingen en heeft hij het leger aan zijn kant. Ik vind het een gevaarlijke wending om Juan Guaido als president te erkennen. Oké, hij is parlementsvoorzitter, maar voor de rest weet de internationale gemeenschap te weinig over hem om hem al dan niet te vertrouwen. Bovendien hebben de VS economische sancties opgelegd. Die treffen niet alleen de regering, hè. Die treffen de de gewone mensen: nog minder medicatie, nog minder voedsel. Begrijp me niet verkeerd, Maduro en zijn administratie hebben de laatste jaren ontegensprekelijk een slecht economische beleid gevoerd. Maar het economische embargo en de economische sancties van de VS, Canada en de Europese Unie laten de bevolking nog meer lijden.

Eva Golinger
Eva Golinger© Sputnik

Je kunt je inderdaad vragen stellen bij de de legitimiteit van de presidentsverkiezingen in 2018. Maar wat opmerkelijk is: de staat blijft investeren in sociale projecten, ondanks het gebrek aan basisgoederen en medicatie. Maduro en zijn regering doen er alles aan om ondanks de tekorten toch ziekenhuizen, scholen en straten te blijven bouwen. De diensten voor gezondheidszorg, onderwijs en economische ondersteuning voor de armen blijven bestaan.

Het probleem is wel dat de macht geconcentreerd is. Er zijn geen politieke alternatieven in de huidige regering. De belangrijkste oppositieleden hebben geweigerd deel te nemen aan de laatste verkiezingen, en daarmee hebben ze verhinderd dat de democratie kon werken. Ze promoten nu geweld en instabiliteit. Verscheidene oppositieleden spreken hardop over een staatsgreep of een internationale interventie in Venezuela. Het enige waar ze op uit lijken te zijn, is macht. De regering van Maduro is fout bezig en ik heb er óók veel op aan te merken, maar het alternatief – de Venezolaanse elite die de staatsbedrijven herprivatiseert en de rijkdom in eigen handen neemt – spreekt me ook niet aan. Ons oliebedrijf Pedevesa zou dan weer in internationale handen vallen. Dat is de weg die er werd bewandeld voordat Hugo Chavez het land weer aan de bevolking gaf.

Chavez was een charismatisch man. Was het geen ondankbare taak voor Maduro om hem op te volgen?

Golinger: Ik heb tien jaar met hem meegereisd. Hij had een enorm charisma en was een ongelooflijke redenaar. Voor veel mensen was hij een soort heilige. De internationale pers noemde hem een dictator, maar dat klopte niet. Hij was vrij bescheiden en dacht altijd aan andere mensen. Hij was voorstander van het principe om de macht aan het volk te geven. De mensen mochten zelf beslissen welke openbare werken ze wilden uitvoeren met de olieopbrengsten. Ik hoop dat die participatie zal blijven bestaan, maar ik vrees ervoor.

De internationale gemeenschap weet te weinig over Guaido om hem al dan niet te vertrouwen.

Eva Golinger

En toch heeft Chavez fouten gemaakt. Hij trok alle macht naar zich toe, nadat hij verscheidene keren is verraden door mensen die hij vertrouwde. Toen hij ziek werd, kwam alles in een stroomversnelling terecht. Toen hij in 2012 deelnam aan de presidentsverkiezingen wist hij heel goed dat hij niet lang meer te leven had. De mensen wisten dat niet. Hij deed toch mee, omdat hij wist dat er op dat moment niemand klaar stond om hem op te volgen, en uit schrik dat het land weer in de handen van de elite zou vallen. Ik zeg niet dat het de beste of de meest correcte keuze was, maar zo is het wel gegaan. Je kunt Chavez niet verwijten dat het land zes jaar na zijn dood zulke moeilijke tijden doormaakt. Maduro werd toen naar voren geschoven, maar hij was niet klaar voor de job. Ik ken hem persoonlijk. Hij heeft geen slechte bedoelingen, maar hij is slecht ondersteund, hij is gehecht geraakt aan de macht, en hij kan zijn fouten niet toegeven.


JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

RICARDO HAUSMAN

Directeur van het Center for International Development, Harvard University

U becijferde dat het bruto nationaal product van Venezuela tussen 2013 en 2017 bijna is gehalveerd. Dat is alarmerend.

Ricardo Hausman: Dit is de de zwaarste crisis die ooit op het Amerikaanse continent plaatsvond. Ze is erger dan de Grote Depressie tijden de jaren 1930. Zelfs de Russische, Cubaanse en Albanese crisissen na de val van de Berlijnse Muur waren minder erg. Dit valt te vergelijken met crisissen van oorlogslanden zoals Zuid-Sudan. In vijf jaar tijd is het basisloon met 75 procent gedaald. Met het minimumloon kun je nu nog 11 procent van de basisproducten kopen. Veel Venezolanen leven met omgerekend 6 dollar per maand. Daarmee kun je 60 eieren kopen. Het is een belangrijke reden waarom Venezolanen hun land ontvluchten. En dan hebben we het nog niet over de andere aspecten van de economische crisis. Het sterftecijfer van mensen die in het ziekenhuis behandeld worden is vertienvoudigd, mortaliteit bij geboortes is met 100 procent gestegen en er sterven steeds meer mensen aan ziektes zoals malaria en mazelen.

Ricardo Hausman
Ricardo Hausman

Hoe is het met de veiligheid in het land gesteld?

Hausman: Een groot deel van het territorium staat onder controle van groeperingen die banden hebben met het regime en met het leger, de inlichtingendiensten en de politie. Er zijn zones die helemaal onder toezicht staan van drugskartels, die op hun beurt samenwerken met de Nationale Garde. De overheid spreekt over zogenaamde ‘vredezones’. Daarmee bedoelt ze gebieden waarin ze niet in politie en leger hoeft te investeren, maar eigenlijk gaat het om zones waar de overheid niet meer durft te komen.

Wat is uw economisch advies voor Venezuela?

Hausman: Om te beginnen moeten de Venezolanen hun rechten terugkrijgen. In geen enkel ander land ter wereld is een generaal verantwoordelijk voor het toiletpapier van de bevolking. De overheid heeft de productie van rijst, bloem, mais, shampoo, zeep enzovoort onder haar hoede genomen, waardoor er een zwarte markt is ontstaan en de prijzen exponentieel zijn gestegen. Het mechanisme van vraag en aanbod is verdwenen. Als de vraag stijgt, zijn er niet langer bedrijven die de productie kunnen opdrijven.

Dit is de zwaarste crisis die ooit op het Amerikaanse continent heeft plaatsgevonden.

Ricardo Hausman

Net zoals in Europa na de Tweede Wereldoorlog zou er een marshallplan moeten komen om Venezuela uit de vicieuze cirkel te halen. In de olie-industrie moeten internationale bedrijven weer toegelaten worden, want het chavisme heeft die vernietigd. Vanuit het Internationaal Monetair Fonds is een injectie van 60 miljard dollar nodig om de economie te herstellen en de humanitaire crisis te keren.


EVA GOLINGER

Journaliste en gewezen adviseur van Hugo Chavez

Golinger schreef het boek Confidante of Tyrants: The Story of the American Woman Trusted by the U.S.’s Biggest Enemies, waarin ze het verhaal doet van haar politieke werk aan de zijde van gewezen president Chavez.

Hoe kijkt u naar de spanning tussen Maduro en Guaido?

Eva Golinger: Er zijn verschillende argumenten op te noemen waarom Maduro niet langer de legitieme president zou zijn, maar voorlopig staat hij wel aan het hoofd van alle instellingen en heeft hij het leger aan zijn kant. Ik vind het een gevaarlijke wending om Juan Guaido als president te erkennen. Oké, hij is parlementsvoorzitter, maar voor de rest weet de internationale gemeenschap te weinig over hem om hem al dan niet te vertrouwen. Bovendien hebben de VS economische sancties opgelegd. Die treffen niet alleen de regering, hè. Die treffen de de gewone mensen: nog minder medicatie, nog minder voedsel. Begrijp me niet verkeerd, Maduro en zijn administratie hebben de laatste jaren ontegensprekelijk een slecht economische beleid gevoerd. Maar het economische embargo en de economische sancties van de VS, Canada en de Europese Unie laten de bevolking nog meer lijden.

Eva Golinger
Eva Golinger© Sputnik

Je kunt je inderdaad vragen stellen bij de de legitimiteit van de presidentsverkiezingen in 2018. Maar wat opmerkelijk is: de staat blijft investeren in sociale projecten, ondanks het gebrek aan basisgoederen en medicatie. Maduro en zijn regering doen er alles aan om ondanks de tekorten toch ziekenhuizen, scholen en straten te blijven bouwen. De diensten voor gezondheidszorg, onderwijs en economische ondersteuning voor de armen blijven bestaan.

Het probleem is wel dat de macht geconcentreerd is. Er zijn geen politieke alternatieven in de huidige regering. De belangrijkste oppositieleden hebben geweigerd deel te nemen aan de laatste verkiezingen, en daarmee hebben ze verhinderd dat de democratie kon werken. Ze promoten nu geweld en instabiliteit. Verscheidene oppositieleden spreken hardop over een staatsgreep of een internationale interventie in Venezuela. Het enige waar ze op uit lijken te zijn, is macht. De regering van Maduro is fout bezig en ik heb er óók veel op aan te merken, maar het alternatief – de Venezolaanse elite die de staatsbedrijven herprivatiseert en de rijkdom in eigen handen neemt – spreekt me ook niet aan. Ons oliebedrijf Pedevesa zou dan weer in internationale handen vallen. Dat is de weg die er werd bewandeld voordat Hugo Chavez het land weer aan de bevolking gaf.

Chavez was een charismatisch man. Was het geen ondankbare taak voor Maduro om hem op te volgen?

Golinger: Ik heb tien jaar met hem meegereisd. Hij had een enorm charisma en was een ongelooflijke redenaar. Voor veel mensen was hij een soort heilige. De internationale pers noemde hem een dictator, maar dat klopte niet. Hij was vrij bescheiden en dacht altijd aan andere mensen. Hij was voorstander van het principe om de macht aan het volk te geven. De mensen mochten zelf beslissen welke openbare werken ze wilden uitvoeren met de olieopbrengsten. Ik hoop dat die participatie zal blijven bestaan, maar ik vrees ervoor.

De internationale gemeenschap weet te weinig over Guaido om hem al dan niet te vertrouwen.

Eva Golinger

En toch heeft Chavez fouten gemaakt. Hij trok alle macht naar zich toe, nadat hij verscheidene keren is verraden door mensen die hij vertrouwde. Toen hij ziek werd, kwam alles in een stroomversnelling terecht. Toen hij in 2012 deelnam aan de presidentsverkiezingen wist hij heel goed dat hij niet lang meer te leven had. De mensen wisten dat niet. Hij deed toch mee, omdat hij wist dat er op dat moment niemand klaar stond om hem op te volgen, en uit schrik dat het land weer in de handen van de elite zou vallen. Ik zeg niet dat het de beste of de meest correcte keuze was, maar zo is het wel gegaan. Je kunt Chavez niet verwijten dat het land zes jaar na zijn dood zulke moeilijke tijden doormaakt. Maduro werd toen naar voren geschoven, maar hij was niet klaar voor de job. Ik ken hem persoonlijk. Hij heeft geen slechte bedoelingen, maar hij is slecht ondersteund, hij is gehecht geraakt aan de macht, en hij kan zijn fouten niet toegeven.


JUAN REQUESENS

Vader van parlementslid Juan Requesens

Juan Requesens wordt beschuldigd van poging tot moord op Maduro.

Waarom is uw zoon gearresteerd?

Juan Requesens: Net zoals 950 andere politieke gevangenen zit Juan zonder proces in de gevangenis. Op 7 augustus werd hij in mijn flatgebouw opgepakt door de geheime dienst. Ze wilden mijn zoon schuldig verklaren voor poging tot moord op president Maduro bij die zogenaamde aanslag met drones op 4 augustus. De ware bedoeling was om alweer oppositielid monddood te maken. Net zoals bij andere politieke gevangenen fabriceerde de regering enkele zogenaamde bewijzen tegen Juan, en hij werd opgesloten zonder enig proces.

Juan Requesens
Juan Requesens

In 2017 had Juan zich als parlementslid openlijk uitgesproken over verschillende corruptieschandalen. Hij wilde dat de grondwet en het recht op vrije meningsuiting weer gerespecteerd werd. Toen hij uiteindelijk op bewijzen van corruptie stootte, heeft hij dat bekendgemaakt. Dat heeft hem zijn vrijheid gekost. Zijn parlementaire onschendbaarheid werd genegeerd. Hij zit nu opgesloten in het hoofdkwartier van de Sebin. Wij, als ouders, hebben hem nog maar een paar keer mogen spreken. Zijn advocaten mogen hem niet bijstaan. Hij leeft geïsoleerd en heeft geen contact met andere gevangenen.

Hoe komt het dat de regering van Maduro zo hard optreedt tegen publieke figuren?

Requesens: De scheiding der machten bestaat hier niet meer. De meeste rechters zijn vervangen door ideologische verwanten van Maduro. Dan wordt het wel heel moeilijk om een eerlijk proces te krijgen. Een paar dagen na de verdwijning van Juan werd via sociale media een getuigenis van hem verspreid. Ik herkende mijn zoon amper toen ik het filmpje zag. Hij was gedrogeerd en wist achteraf niet eens dat hij iets voor een camera gezegd had. Juan wordt ook psychologisch gefolterd. Meermaals per nacht gaan alle lichten aan, moet hij opstaan en wordt hij gefouilleerd. Er wordt ook gedreigd dat als hij niet meewerkt de Sebin ook zijn moeder, zus en mij zal arresteren. Zolang hij in de gevangenis zit, is hij niet veilig. Vorig jaar werd de politiek gevangene Fernando Alban uit het raam van de negende verdieping gegooid. Zelfmoord, zeiden ze. Nonsens.


GABY ARELLANO

Parlementslid voor de partij Voluantad Popular

Arellano probeerde corruptiezaken aan het licht te brengen. De regering-Maduro vaardigde in april 2018 een arrestatiebevel uit. Ze vluchtte naar Colombia, waar ze politiek asiel aanvraagt.

Hoe komt het dat u Venezuela moest achterlaten in momenteel in Bogota woont?

Gaby Arellano: Ik hoorde dat het regime van Maduro de opdracht had gegeven om me te arresteren – het was enkele weken voor de presidentsverkiezingen. Ik ben een paar dagen ondergedoken, en ben toen naar Colombia gevlucht.

Kunt u zich niet beroepen op uw parlementaire onschendbaarheid?

Gaby Arellano: Van het moment dat de democratische oppositie de meerderheid had in het parlement, begon Maduro parlementsleden te vervolgen. In eerste instantie wilde hij voorkomen dat enkele parlementsleden de eed zouden afleggen, waardoor we geen meerderheid zouden hebben. De parlementaire onschendbaarheid lijkt niets meer te betekenen. In 2017 is parlementsvoorzitter Julio Borges na de vergadering in het nationaal parlement met stokken aangevallen door chavisten. Militairen hebben hem meermaals met geweld de toegang tot het parlement ontzegd. En het verhaal van parlementslid Juan Requesens kent u (zie hoger).

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Loopt ook Juan Guaido gevaar, ondanks het feit dat de internationale gemeenschap hem als president erkent?

Arellano: Toch wel. Vergeet niet dat politici onder huisarrest worden geplaatst, worden opgesloten of zelfs vermoord. De regering van Maduro is tot alles in staat. Hij is geen democraat, hè. Je kunt niet met die man onderhandelen zoals je dat met andere presidenten in de wereld kunt. Hij blijft tot op de dag van vandaag teren op angst om aan de macht te kunnen blijven – mét de steun van een groot deel van het leger.

Gelooft u nog in bemiddeling?

Arellano: In 2016 hebben we de internationale gemeenschap gevraagd om een dialoog tussen de regering-Maduro en de oppositie te organiseren, in de hoop een vreedzame oplossing te vinden die de grondwet zou respecteren. We hebben zelfs meegewerkt aan een dialoog waarbij het Vaticaan bemiddelde. Niets hielp, Maduro wees elk voorstel af. Finaal koos hij ervoor om de oppositie monddood te maken. We konden geen begroting meer opstellen, kregen geen salaris meer en mochten uiteindelijk het parlement niet meer in.

In 2017 zijn er nog gesprekken geweest in de Dominicaanse Republiek. Zes landen steunden ons met de onderhandelingen. Drie landen die Maduro had gekozen, en drie landen die wij hadden gekozen. Op het eind heeft hij Mexico, Chili en Uruguay in hun gezicht uitgelachen en een mogelijke uitkomst uit de impasse naar de prullenmand verwezen. Het plan was om transparante democratische verkiezingen te organiseren. En wat deed hij? Hij verklaarde alle politieke partijen ongeldig. Hij beschouwt onze Voluntad Popular als een terroristische organisatie. Daarnaast heeft hij alle belangrijke oppositiefiguren buitenspel gezet door hun politieke rechten af te nemen, waardoor het onmogelijk was om in 2018 eerlijke presidentsverkiezingen te organiseren.

Denkt u dat de volgende president van Venezuela uit uw partij afkomstig zal zijn?

Arellano: Sinds 2015 overlegt de leiding van Voluntad Popular met de oppositie, in de hoop eenzelfde koers uit te stippelen om Maduro weg te krijgen. Dat heeft ons de parlementsvoorzitter opgeleverd. Zestig procent van de politieke leiders van mijn partij zitten in de gevangenis of leven als politieke vluchteling buiten Venezuela. Het voordeel van al die Venezolanen in het buitenland is dat ze vandaar uit de strijd voortzetten. Elke Venezolaan met een smartphone of laptop volgt de actualiteit op de voet, en zorgt ervoor dat de wereld zich bewust wordt van onze situatie.


JOSE VALENCIA

Minister van Buitenlandse Zaken Ecuador

Wie is voor Ecuador de legitieme president van Venezuela, Maduro of Guaido?

Jose Valencia: Maduro riep zichzelf tot winnaar uit van de presidentsverkiezingen, maar Ecuador heeft toen al bedenkingen geuit. De verkiezingen waren noch democratisch, noch transparant verlopen. Er waren geen afspraken over internationale waarnemers. Toen zijn we naar de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) gestapt, met een voorstel om een referendum te houden over de legitimiteit van de uitslag. Ecuador gelooft in democratie, en daar proberen we onze partners in de regio ook van te overtuigen. Het is belangrijk om de internationale gemeenschap, zoals Latijns-Amerikaanse landen, de VS en de EU, daarbij te betrekken, opdat alles correct zou verlopen.

Jose Valencia
Jose Valencia

Ecuador wil géén interventionistisch beleid in Venezuela, wat Maduro ook moge beweren. In Latijns-Amerika hebben we allemaal de internationale akkoorden van de VN en van de OAS ondertekend waarin we de bescherming van de mensenrechten beloven – óók Venezuela. Daar moeten we ons aan houden. Samen met landen van de Groep van Lima heeft ook Ecuador de interim-president Juan Guaido erkend.

Kan uw land de vluchtelingenstroom vanuit Venezuela nog aan, of vraagt u net als Colombia steun bij internationale organisaties?

Valencia: We hebben al overlegd met andere landen uit de regio en met de EU. In Colombia zijn er al 1,2 miljoen Venezolanen gearriveerd, in Peru 700.000 en bij ons 240.000. De impact op Ecuador is vergelijkbaar, gezien onze veel kleinere oppervlakte en demografie, en bovendien maken we een economische recessie door. De internationale organisaties zijn bereid om ons te ondersteunen bij de opvang van Venezolanen. Volgens de OAS zijn 3 miljoen Venezolanen op de vlucht. Als de crisis blijft duren, komt daar dit jaar nog een miljoen bij. Dan vrees ik voor een economische destabilisatie van de regio. We doen ons best om hun op te vangen, maar er zijn grenzen aan onze middelen. Steun van de internationale gemeenschap is broodnodig.


EPSY CAMPBELL

Vicepresident en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Costa Rica

Maduro in het nauw: komt er een buitenlandse interventie in Venezuela?
© BelgaImage

Hoe staat uw land tegenover de toestand in Venezuela?

Epsy Campbell: Wat in Venezuela gebeurt, is onaanvaardbaar en onbegrijpelijk. Er moet overleg komen om om de veiligheid en de welvaart van de bevolking te garanderen. Alles wijst op een ernstige humanitaire, politieke, economische en sociale crisis. We hebben Venezuela al gevraagd om de internationale akkoorden die het heeft ondertekend te respecteren. De mensenrechten en het recht op vrije meningsuiting staan onder druk.

Wij erkennen Juan Guaido als interim-president. Er moeten nieuwe presidentsverkiezingen komen onder toezicht van de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Europese Unie. De democratische oppositie moet minimale garanties krijgen dat ze op een eerlijke manier kan deelnemen aan de verkiezingen. De Venezolanen hebben het recht om zonder angst te gaan stemmen. Costa Rica is bezorgd, maar we blijven zoeken naar een politieke oplossing. We staan niet achter interventionisme, de Venezolanen moeten zelf met een oplossing komen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content