Is Theresa May bezig aan haar laatste dagen als premier?

Brits premier Theresa May © Belga
Kamiel Vermeylen

Vanavond wordt er in de Conservatieve fractie gestemd over een motie van wantrouwen tegen de premier van het Verenigd Koninkrijk Theresa May. Verliest ze die stemming, dan komt er een andere partijleider én premier aan het hoofd van het land.

Dinsdag vond er normaliter een stemming plaats in het Britse parlement over het brexitakkoord dat Theresa May de afgelopen twee jaar heeft onderhandeld met de Europese Unie. Maar omdat Mays deal noch de brexiteers, de remainers en de Noord-Ierse DUP kan overtuigen, besloot de premier maandag om op haar belofte terug te komen en de stemming naar een niet nader bepaalde datum op te schuiven.

Na de geheime en anonieme stemming vindt het jaarlijkse kerstfeestje van de partij plaats. Secret Santa op zijn best.

Vertrouwen in de premier zoek

Dat kon voor veel van haar partijgenoten niet door de beugel. Een drietal weken geleden werd er al opgeroepen om een motie van wantrouwen in te dienen tegen de eerste minister. Maar toen kwamen de balsturige brexiteers niet aan de vereiste 48 brieven van de in totaal 315 conservatieve parlementsleden. Intussen is 15 procent van haar partijgenoten in Westminster wel overtuigd dat May moet beschikken. De ganse fractie komt vanavond bij elkaar om te stemmen of May al dan niet kan aanblijven. Leuk detail, na de geheime en anonieme stemming vindt het jaarlijkse kerstfeestje van de partij plaats. Secret Santa op zijn best.

Hoewel het leek alsof May de afgelopen weken opnieuw wat steviger in haar schoenen stond, heeft ze maandag flink wat van haar kruit verschoten. Sinds ze de vervroegde verkiezingen – die ze zelf in het leven had geroepen om haar meerderheid in het parlement te verstevigen – vorig jaar zwaar verloor, is de Britse premier bezig aan een twijfelachtig parcours. Ministers vielen als vliegen terwijl haar optreden na de zware brand in de Grenfell Tower door vrijwel iedereen werd afgekeurd.

https://twitter.com/HarryYorke1/status/1072758864532115457Harry Yorkehttps://twitter.com/HarryYorke1

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

Ook bij de brexitonderhandelingen heeft May fouten gemaakt. Van meet af aan was May ervan overtuigd dat het Verenigd Koninkrijk nog steeds genoeg gewicht in de schaal kon leggen om de 27 Europese lidstaten tegen elkaar uit te spelen. Hoewel ze in eerste instantie tegen een betonnen muur liep, ging May er alsnog van uit dat ze via de diplomatieke kanalen een betere deal uit de brand kon slepen die het Verenigd Koninkrijk een special treatment zou opleveren. Maar daar moest de Unie niet van weten. Wie wil genieten van de baten van internationale samenwerking, moet ook delen in de kosten.

May had zich als regeringsleider de afgelopen jaren harder moeten inspannen om de verschillende kampen in het Britse politieke landschap met elkaar te verzoenen.

May had zich als regeringsleider de afgelopen jaren harder moeten inspannen om de verschillende kampen in het Britse politieke landschap met elkaar te verzoenen. Op die manier had ze de parlementsleden ervan kunnen overtuigen dat haar deal wel degelijk de juiste is, of dat er daadwerkelijk geen alternatief is. Bij haar tegenstanders leeft immers nog steeds het idee dat zij een betere deal kunnen onderhandelen dan May. Bovendien is het interne vertrouwen helemaal zoek. Zo zou May haar kabinet pas maandagvoormiddag hebben ingelicht over het feit dat ze de stemming in het parlement over het terugtrekkingsakkoord zou uitstellen. De Europese coryfeeën had ze daarentegen al zondag ingelicht.

Brussel houdt adem in

Als de Britse premier vandaag het pleit verliest – er is slechts een gewone meerderheid nodig om haar als voorzitter uit het zadel te tillen – volgen nieuwe voorzittersverkiezingen waarbij May zich niet opnieuw kandidaat mag stellen. Wie de voorzittersverkiezingen wint, wordt dan de leider van de grootste partij van het land, die traditiegetrouw ook het premierschap bekleedt.

Maar voorlopig is het nog te vroeg om aan te nemen dat May het pleit zal verliezen. De harde brexiteers, onder aanvoeren van Jacob Rees-Mogg, vormen een factie van ongeveer tachtig parlementsleden. Grootste troef voor May is dat er momenteel geen andere prominente kandidaat-premier aanschuift die meer stabiliteit kan garanderen dan zij.

107 dagen voordat de Britten de Europese Unie zullen verlaten, is er nog steeds geen eensgezindheid over de manier waarop dat moet gebeuren. Net op het moment dat het Verenigd Koninkrijk voor een van de grootste beslissingen in haar politieke geschiedenis staat, is het maar de vraag of een volatiele vervanger een betere keuze is voor de toekomst van het land.

Zoals gewoonlijk ligt de Labourpartij vanuit de coulissen op de loer.

In Brussel houdt men alleszins de adem in. Als er een nieuwe conservatieve partijvoorzitter en premier komt, zal die trachten in Brussel een nieuwe deal te onderhandelen. Maar bij de Europese staatshoofden en regeringsleiders geraakt het geduld stilaan op. Twee jaar lang heeft hoofdonderhandelaar Michel Barnier de Britten op het hart gedrukt dat de vier vrijheden van de interne markt een en ondeelbaar zijn. Een nieuwe Britse leider zal daar niets aan veranderen. Hetzelfde geldt voor de grenskwestie tussen Ierland en Noord-Ierland.

May kan in principe ook versterkt uit de stemming van vanavond komen. Overleeft ze, dan bevestigt ze nogmaals dat ze de enige leider is die de brexit op een ordentelijke manier kan regelen. Bovendien kunnen haar partijgenoten een jaar lang geen motie van wantrouwen tegen haar indienen.

Maar zoals gewoonlijk ligt de Labourpartij vanuit de coulissen op de loer. Het doet de ronde dat de Britse sociaaldemocraten volgende week een motie van wantrouwen in het voltallige parlement willen indienen en de ontevreden conservatieve parlementsleden aan hun kant willen scharen. Dan volgen nieuwe verkiezingen waar partijleider Jeremy Corbyn al enkele maanden likkebaardend op ligt te wachten.

De premier blijft alleszins strijdvaardig. ‘We staan op het punt opnieuw controle te krijgen over onze grenzen. We kunnen weer controle krijgen op onze economie. Daarom wil ik mijn taak als premier absoluut voortzetten’, aldus May. Of haar partijgenoten daar hetzelfde over denken, weten we vanavond.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content