Impeachment van Donald Trump is een feit

Het Amerikaanse Huis der Afgevaardigden heeft voor de impeachment van de 45e president Donald Trump gestemd.

De hele woensdag debatteerde het Huis over impeachment: Democraten zeiden in 1 tot 2 minuten waarom ze voor zouden stemmen, Republikeinen in dezelfde tijd waarom ze tegen waren.

Geheel volgens verwachting is de stemming volgens partijscheidslijnen gegaan. Er werd over twee akten van beschuldiging gestemd: het eerste dat de president zijn ambt misbruikt had, door militaire steun aan Oekraïne en een ontmoeting met de Oekraïnse president Volodymyr Zelensky te onthouden in ruil voor onderzoek naar Joe Biden en zijn zoon Hunter. De eerste akte van beschuldiging werd met 230 stemmen voor en 197 tegen aangenomen.

Het tweede artikel ging om obstructie van het Congres, omdat de president het alle medewerkers van het Witte Huis en de verschillende ministeries had verboden mee te werken aan het onderzoek naar impeachment. 229 parlementsleden stemden voor, 198 tegen.

Nadat ze aankondigde dat de akte werd aangenomen, schoot Huis-voorzitter Nancy Pelosi een boze blik richting enkele Democraten die begonnen te juichen. Volgens CNN was het kenmerkend voor het standpunt van Pelosi in het proces dat nu al maanden duurt: ze wil koste wat kost voorkomen dat het lijkt alsof de Democraten blij zijn met de impeachment, om zo potentiële Trump-kiezers volgend jaar niet weg te jagen.

1.0360270videohttps://www.youtube.com/https://www.youtube.com/user/CNNSee Pelosi’s stern message to party after impeaching TrumpCNN

‘Congres heeft gefaald’

Menig afgevaardigde haalde woensdag in het debat Alexander Hamilton aan, een van de founding fathers van de VS. ‘Hamilton schrijft in nummer 65 van de Federalist Papers over impeachment en dat daar altijd enige partijdigheid bij zal komen kijken’, zegt impeachment-expert Frank O. Bowman. ‘Hamilton waarschuwde dat partijloyaliteit in dit soort gevallen het rationeel en onpartijdige oordeel van politici kan overschaduwen.’ In dat licht vindt Bowman het niet opmerkelijk dat het debat woensdag, en het hele proces tot nu toe, zo ontzettend gekleurd werd door blinde partijloyaliteit.

Maar de schrijvers van de Amerikaanse grondwet hadden een specifiek doel voor ogen toen ze impeachment erin vastlegden. Impeachment is een essentieel gereedschap in de trias politics, de verdeling van de machten. ‘Het Amerikaans Congres als politieke tak moet de uitvoerende macht, de president, controleren. Als de president een reeel gevaar zou zijn, door totalitair of autoritair beleid bijvoorbeeld, heeft het Congres de macht door middel van impeachment daar een einde aan te maken. Congresleden moeten daarom bij impeachment de gezondheid van het hele politieke systeem in gedachten houden’, zegt Bowman. ‘En ik moet bekennen dat het Congres daar op dit moment in faalt.’

Het meest zorgelijke aspect van de partijdigheid in het impeachment-proces is volgens Bowman dat er geen consensus kwam over het bewijs dat voorlag. ‘Dat is wezenlijk anders bij de impeachment van Clinton. Toen werd er ook grotendeels langs partijscheidslijnen gestemd, maar er was geen Democraat die toen zei dat ze het oke vonden dat een president orale seks ontving van een stagiaire. Er was geen Democraat die de waarheid van DNA-bewijs ontkrachtte, of die zei dat de vlekken op het jurkje van ieder persoon hadden kunnen zijn. Dat is wezenlijk anders dan de Republikeinen nu doen. Die weigeren resoluut om feitelijk bewijs te aanvaarden.’

‘Geen eerlijk proces’

Nu de president officieel ge-impeached is, is de volgende stap aan de Senaat. Die moet een zaak om afzetting starten. ‘Dat is de plek waar de zaak tegen de president echt gevoerd wordt’, legt Bowman uit. ‘De impeachment in het Huis was alleen nog maar de aanklacht.’ Toch hoef je niet teveel te verwachten van het proces in de Senaat, waarschuwt Bowman. ‘Mitch McConnell (de Republikeinse voorzitter van de Senaat, nvdr.) heeft duidelijk gemaakt dat hij zichzelf niet als onpartijdig ziet. Dus hoewel hij grondwettelijk verplicht is de Senaat te laten stemmen over veroordeling van de president, denk ik niet dat tot een eerlijk proces zal leiden. McConnell zal geen druk uitoefenen op het Witte Huis om documenten of kroongetuigen naar de Senaat te sturen, dat heeft hij al aangegeven op vraag van de Democratische senator Chuck Schumer.’

Voor veroordeling in de Senaat is een tweederde meerderheid nodig. Niemand, inclusief Bowman, verwacht dat dat zal gebeuren. Daarmee wordt Trump naar alle waarschijnlijkheid de derde president in de geschiedenis van de VS die wel ge-impeached is, maar toch blijft zitten als president. Andrew Johnson en Bill Clinton gingen hem voor. Tegen Richard Nixon werd wel impeachment ingezet, maar hij trad af voordat het Huis over artikelen van impeachment kon stemmen.

Als de Senaat hem niet veroordeelt, staat het Trump vrij voor herverkiezing te gaan in 2020. ‘Als hij niet veroordeeld wordt door de Senaat, is dat vergelijkbaar met iemand die door een openbaar aanklager is aangeklaagd maar vervolgens vrijgesproken is. Het heeft geen enkele consequentie voor zijn verkiesbaarheid voor een tweede termijn’, aldus Bowman.