Het deels neutraliseren van de Palestijnse kwestie biedt opnieuw perspectief op het normaliseren van de relaties tussen de landen in het Midden-Oosten.
Met twintig voorstellen wil de Amerikaanse president Donald Trump een einde maken aan de horror in Gaza. Het is verleidelijk om het project weg te lachen. Trump kwam pas in beweging nadat Israël enkele weken geleden tegen de zin van de Amerikanen een aanval uitvoerde in Qatar. Nadat Trump het plan aan de zijde van premier Benjamin Netanyahu presenteerde, zijn de Israëlische aanvallen op Gaza gewoon doorgegaan en plaatste Hamas kanttekeningen.
En toch biedt het voorstel na bijna zeventigduizend doden perspectief op ietwat betere tijden in Gaza en de regio. Cruciaal is het engagement dat de VS zelf wensen op te nemen in de stabilisatie en het engagement van andere landen in de regio. Dit is niet zomaar een nieuw westers mandaatgebied, maar een breed, regionaal stabilisatieproject.
De Palestijnen hoeven zich geen illusies te maken: een onafhankelijk Palestina komt er niet en Gaza wordt nog steeds quasi afgegrendeld. Tussen de lijnen door lijkt het erop dat Trump er ook op blijft rekenen dat Gazanen gewoon massaal vertrekken en dat wat overblijft van het ontvolkte Gaza vervelt tot een soort lagelonenhandelszone. Het blijft allemaal beenharde realpolitik.
Dat neemt niet weg dat het deels neutraliseren van de Palestijnse kwestie opnieuw perspectief biedt op het normaliseren van de relaties tussen de landen in het Midden-Oosten. Niet dat Arabische regeringsleiders zich echt bekommeren om de Palestijnen, maar het Israëlische offensief doet hier en daar toch weer wat nationalistisch vuur oplaaien.
Als Israël en Gaza de komende dagen tot een akkoord over de gijzelaars en een wapenstilstand komen, en als er dan een multilaterale stabilisatieoperatie komt, dan kan hieruit een defensief momentum ontstaan waarbij de relaties tussen de landen in de regio zich enigszins stabiliseren en de handelsbetrekkingen uitbreiden.
Al komt er snel een nieuw moment van de waarheid aan: de spanningen met Iran lopen snel op en een nieuwe confrontatie lijkt onafwendbaar. Hoe uitgeput Teheran ook is, het wil niet plooien. Het zal er dan stevig aan toegaan en het is bijna onvermijdelijk dat de Amerikanen zich opnieuw zullen moeien. Een hele vloot tankvliegtuigen is onderweg naar de regio, alsook een tweede vliegdekschip.
De VS zullen de klus deze keer willen afmaken, waarbij met de mogelijke onttroning van het regime op langere termijn een ander obstakel op het pad van een mogelijke regionale detente zou kunnen verdwijnen. Het blijft onzeker, maar door toenemende onrust op korte termijn dienen zich misschien wel de contouren aan van een nieuwe regionale machtsorde.
