Hoewel het laatste IS-bolwerk in Raqqa vorig jaar werd heroverd, lijkt de oorlog in Syrië opnieuw te escaleren. Hoe komt dat?
Na de val van Mosul en Raqqa maakt IS geen schijn van kans om nieuwe gebieden in Syrië te veroveren. Dat zegt Wahid Ahmad, politicoloog aan de American University of Afghanistan.
Maar dat betekent niet dat Syrië volledig bevrijd zal worden. Integendeel, er sluimeren nog een drietal conflicten in het land waardoor de oorlog naar alle waarschijnlijkheid nog jarenlang zal aanslepen: het rebellenconflict, de inmenging van Turkije en de bloedvete tussen Iran en Israël.
Nadat IS uit het ene na het andere bolwerk is weggejaagd, trokken de jihadisten zich terug tot de oostgrens van Syrië. Het zogenoemde Kalifaat heerst nu alleen nog over stukken woestijn en kleine dorpen aan de Eufraat. ‘Omdat ze omsingeld zijn in Syrië, beperken ze zich louter tot online propaganda. Daarnaast zijn ze ook terug actief in instabiele landen als Afghanistan’, zegt Wahid Ahmad.
Rebellenconflict woedt voort
Het conflict tussen het regime van Assad en de rebellen leek langzaam maar zeker ten einde te komen. Zowat alle bezette gebieden zijn door Assad grotendeels heroverd, maar de strijd woedt nog altijd hevig voort in de overblijvende rebellenbolwerken in Oost-Ghouta en Idlib.
Zo passeerde onlangs één van de bloedigste weken van de bijna zeven jaar durende oorlog. In het bolwerk Oost-Ghouta nabij Damascus vielen rebellen een legerpost aan en doodden dertien militairen. Als vergelding bombardeerde het leger Oost-Ghouta: daar lieten in vier dagen tijd bijna 250 mannen, vrouwen en kinderen het leven.
Ook in Idlib, een stad in het noordwesten van Syrië werden luchtaanvallen opgevoerd nadat opstandelingen een Syrisch gevechtstoestel hadden neergehaald. Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten vielen daar tien doden. In dezelfde provincie werden zes slachtoffers, onder wie één kind, opgenomen met gevolgen van een gifgasaanval vermoedelijk uitgevoerd door het Syrische regime.
Turkse inmenging
In het noorden van Syrië is het conflict tussen het Turkse leger en de Koerdische militiegroep YPG dan weer aan het escaleren. Het Turkse leger startte eind januari met het grondoffensief ‘Olijftak’ in Afrin, een gebied gecontroleerd door Koerdische machten.
Hoewel de YPG een cruciale rol speelt in het verslaan van IS, beschouwen Turkse leiders de groep als een tak van de verboden terroristische organisatie PKK: ‘De Turken voelen zich bedreigd door de Koerdische troepen die de facto zelf een deel van Syrië controleren. Als de Koerden hun onafhankelijkheid verklaren, kan dat allesbehalve gunstig zijn voor de Turken’, zegt expert Midden-Oosten Koert Debeuf.
Door de operatie Olijftak kwamen elf Turkse militairen om, het gaat om de zwaarste balans van het leger sinds het aan het offensief begon. Alsook vielen er een zestigtal burgerdoden, dat bevestigt Ilham Ahmad, de vertegenwoordiger van een lokale Koerdische groep, aan The Guardian.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan eiste ook al een terugtrekking van de Amerikaanse troepen in de door YPG gecontroleerde stad Manbij. De Turkse leiders zijn vastberaden ook daar een operatie te starten. Dat de door Amerikanen gesteunde Koerdische milities zich uit het noorden zullen moeten terugtrekken, zal echter mogelijk een nieuw conflict doen ontstaan tussen de NAVO-bondgenoten.
Clash tussen aartsvijanden
Naast deze drie conflicten is ook de vijandige toestand tussen Iran en Israël verder geëscaleerd in Syrië. Zo is afgelopen week een Iraanse drone vanuit Syrië het Israëlische luchtruim binnengedrongen, waarop Israël als vergelding luchtaanvallen uitvoerde. Bij die aanvallen stortte een Israëlische F-16 neer.
Iran stapte aanvankelijk mee in de Syrische oorlog om het regime van Assad te ondersteunen en om de aanwezigheid in de regio te versterken.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vreest dat Iran het Syrisch grondgebied misbruikt om de Libanese militaire groep Hezbollah te voorzien van wapens. ‘Iran probeert het Syrisch grondgebied te gebruiken voor het zelfverklaarde doel van de vernietiging van Israël’, zei Netanyahu tijdens een persconferentie. ‘Het conflict tussen die landen was er altijd al, maar met de Syrische oorlog komt het nu aan de oppervlakte’, voegt Debeuf toe.
Politieke en militaire impasse
Volgens The Jerusalem Post ligt het vervolg van het conflict in Russische handen: ‘Rusland is uiteindelijk de grootste en de meest invloedrijke militaire macht aanwezig op Syrisch grondgebied. In die zin staat het land in een positie om de Iraanse militaire macht tegen te houden en zo een totale oorlog te vermijden’, aldus Debeuf
Syrië is in een militaire en politieke impasse beland en een oplossing op korte termijn lijkt alleszins niet in zicht. ‘Het machtsspel tussen de internationale grootmachten in Syrië zal het land de komende jaren nog instabieler maken’, aldus Wahid Ahmad.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
