Landen kunnen verantwoordelijk gehouden worden voor de schadelijke gevolgen van koolstofemissie op kinderen, ook buiten hun landgrenzen. Dat hebben de Verenigde Naties vastgelegd in een ‘historisch’, maar niet-bindend besluit. De zaak werd in 2019 aangekaart door een groep van zestien klimaatjongeren, onder wie de Zweedse activist Greta Thunberg.
‘In een historische beslissing over de negatieve gevolgen van klimaatverandering op de rechten van het kind, heeft het Comité voor de Rechten van het Kind besloten dat een staat verantwoordelijk gehouden kan worden voor de negatieve impact van koolstofemissie zowel binnen als buiten het grondgebied’, lieten de Verenigde Naties weten in een persbericht.
In september 2019 stelden zestien jongeren het gebrek aan actie van wereldleiders aan de kaak inzake de klimaatkwestie. De jongeren kwamen uit twaalf verschillende landen en hun leeftijden varieerden van acht tot zeventien jaar. Ze lanceerden hun offensief tegen vijf grote vervuilende landen: Frankrijk, Duitsland, Argentinië, Brazilië en Turkije.
Sinds 2014 kunnen kinderen een klacht indienen bij het Comité wanneer ze menen dat hun rechten werden geschonden. In het Comité zetelen achttien onafhankelijke experts die de beschuldigde landen zullen adviseren over wat ze kunnen doen om de schending tegen te gaan. De beslissing van het Comité is niet bindend, maar landen die het protocol eerder goedkeurden, zijn in principe verplicht om de aanbevelingen te respecteren.
Volgens het Comité hebben de vijf landen ‘een controlerende verantwoordelijkheid over de activiteiten die tot uitstoot leiden’ en die dus een negatieve impact hebben op kinderen. ‘De collectiviteit van de oorzaken van klimaatverandering stelt geen enkele staat vrij van zijn individuele verantwoordelijkheid’, aldus commissielid Ann Skelton.
Het Comité heeft zich er wel nog niet over uitgesproken of de vijf staten hun verplichtingen al dan niet hebben geschonden. Het protocol geeft klagers eerst de tijd om juridische stappen te ondernemen in eigen land alvorens ze zich wenden tot de Verenigde Naties.
