Gouverneur Wisconsin overleeft referendum

In de Amerikaanse staat Wisconsin heeft de Republikeinse gouverneur Scott Walker een referendum gewonnen dat tot zijn afzetting had kunnen leiden. Washington kan nu beginnen speculeren over wat dat betekent voor president Barack Obama.

Niet alle stemmen zijn geteld in Wisconsin, maar duidelijk is dat Walker zijn Democratische uitdager, de burgemeester van Milwaukee Tom Barett, met ruim verschil geklopt heeft. Dat is verrassend, want de laatste peilingen wezen op een fotofinish.

De afzettingsprocedure kwam begin vorig jaar op gang nadat Walker de ambtenarenvakbonden in de staat een groot deel van hun collectieve onderhandelingsrechten afnam. Dat zorgde voor wekenlange massale protesten in de hoofdstad Madison en vervolgens voor een petitie om een afzettingsreferendum te eisen.

De campagne verdeelde de staat al maanden. De passie liep aan beide kanten hoog op. Door heel wat wijken en dorpen liep een politieke scheidslijn en veel vrienden en familieleden konden nauwelijks nog met elkaar praten.

Obama

Walkers winst zal door Washingtonwatchers niet alleen geïnterpreteerd worden als een nederlaag voor Barrett, maar ook voor president Obama. Wisconsin werd gezien als een barometer voor de hele VS in dit presidentiële verkiezingsjaar.

Vraag is hoeveel averij Obama daadwerkelijk oploopt. Democraten in Wisconsin klaagden de voorbije dagen dat de president het vertikte om zelf campagne te komen voeren voor Barrett. Mogelijk heeft dat bijgedragen tot diens nederlaag, maar Obama heeft zichzelf er wel aardig wat gezichtsverlies mee bespaard.

Door nauwelijks te investeren in Barrett, die in de peilingen al maanden achterop lag, heeft de vanouds voorzichtige Obama ervoor gezorgd dat de lokale Democratische afgang in Wisconsin niet op zijn conto geschreven kan worden.

De nationale schade voor de Democraten kan dus beperkt blijven, temeer omdat Obama in de peilingen in Wisconsin tot nader order voor blijft liggen op zijn Republikeinse uitdager Mitt Romney.

Miljoenen dollars

Wat vooral opvalt in Wisconsin, is de rol die geld gespeeld heeft. Volgens de Wisconsin Democracy Campaign gaf Walker een nooit geziene 47 miljoen dollar uit en Barrett 19 miljoen. Aan zijn winnende campagne in 2010 spendeerde Walker slechts 11 miljoen.

Meer dan een derde van de inhoud van Walkers campagnekas kwam van externe politieke actiegroepen. Na een controversiële uitspraak van het Amerikaanse hooggerechtshof in 2010 mogen die onbeperkt – en anoniem – politieke giften ontvangen van bedrijven. Dat geeft de Republikeinen een flink voordeel, zeggen Democraten.

De vakbonden zijn traditioneel de grootste donoren van de Democratische partij. Walkers critici menen dat zijn maatregelen tegen de ambtenarenbonden in Wisconsin kaderen in een nationaal gecoördineerd Republikeins offensief om de bonden te muilkorven en de Democratische partij te beschadigen.

Geen afstraffing

Ook in andere staten met Republikeinse besturen zijn er initiatieven in die zin aan de gang. Walkers winst kan geïnterpreteerd worden als een signaal dat Republikeinen daar niet electoraal voor afgestraft worden.

Dat, veel meer dan de poppetjes in één middelgrote staat in de Midwest, kan een verregaande weerslag hebben op de nationale politiek in de VS. (TV)