Gepolariseerd Chili kiest nieuwe president

Gabriel Boric

De Chilenen moeten zondag een opvolger kiezen voor de conservatieve president Sebastian Piñera. Het is erg onzeker wie de verkiezingen zal winnen in Chili, dat in volle transitie is na de sociale onrust in 2019.

In totaal zijn er zeven kandidaten bij de verkiezingen. Volgens de recentste peilingen zijn er twee grote favorieten voor de eerste ronde, van beide kanten van het politieke spectrum. Ter linkerzijde is dat Gabriel Boric, een parlementslid van 35 jaar, de jongste presidentskandidaat uit de geschiedenis van het land. De andere favoriet is advocaat José Antonio Kast (55), de kandidaat van extreemrechts.

Maar de opiniepelingen zijn er sinds 2019 niet in geslaagd om verkiezingsresultaten correct te voorspellen. Bovendien zijn opiniepeilingen verboden sinds twee weken. Zo zouden twee gewezen ministers ook de tweede ronde op 19 december kunnen halen: de centrumlinkse Yasna Provoste (51) en de rechtse kandidaat van de regerende partij, Sebastian Sichel (44).

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Polarisatie

Sinds de afschaffing van de stemplicht in 2012 ligt de opkomst lager dan vijftig procent. Die lage opkomst, samen met een hoog aantal onbeslisten, maakt dat de uitslag zeer onvoorspelbaar is. Sinds de betogingen in 2019 voor meer sociale rechtvaardigheid is het land meer gepolariseerd. De coronapandemie deed de werkloosheid stijgen en de schuld toenemen. De inflatie nadert de zes procent, wat nieuw is voor het land.

De topkandidaten na een debat. Van links naar rechts Gabriel Boric, José Antonio Kast, Yasna Provoste en Sebastian Sichel.
De topkandidaten na een debat. Van links naar rechts Gabriel Boric, José Antonio Kast, Yasna Provoste en Sebastian Sichel.© GettyImages

Miljoenen Chilenen steunen de eisen van de betogers, voor een grote rol van de overheid in het onderwijs, de gezondheidszorg en de pensioenen. Maar extreemrechts profiteerde van beelden van geweld en plunderingen bij de betogingen, en een toename van de illegale immigratie.

Sinds juni werkt een grondwetgevende vergadering aan een nieuwe grondwet, een van de eisen van de betogers. De vorige grondwet dateert nog van de dictatuur van legergeneraal Augusto Pinochet. De tekst moet aan de Chilenen voorgelegd worden in een referendum, tijdens de ambtstermijn van de volgende president. Als de tekst goedgekeurd wordt, moet die president de grondwet bekrachtigen.

Maar bij de verkiezing in mei van de grondwetgevende vergadering bleek dat de traditionele partijen terrein hadden verloren ten opzichte van onafhankelijken. Sommigen zien daarin een uiting van een diep wantrouwen tegenover de instellingen.

De Chileense Trump

‘Gabriel Boric heeft niet de politieke ervaring die de andere leiders hebben, maar dat is zijn kracht. Hij wekt niet de antipathie op die meer ervaren politici opwekken’, zegt professor sociale wetenschappen aan de Universiteit van Chili, Claudia Heiss.

De extreemrechtse kandidaat José Antonio Kast, die een voorbeeld neemt aan de Braziliaanse president Jair Bolsonaro en de Amerikaanse ex-president Donald Trump, wil op die golf meesurfen. In totaal zijn er 15 miljoen kiezers opgeroepen. Zij moeten ook een nieuwe Kamer van Afgevaardigden kiezen en een deel van de Senaat. Ook moeten er nieuwe regionale raden gekozen worden.

Partner Content