G20-landen bereiken akkoord over gezamenlijke verklaring

De Argentijnse president Mauricio Macri spreekt de G20 toe in Buenos Aires, 1 december 2018 © REUTERS

De landen van de G20 hebben zich op de top in Buenos Aires na ruim 50 uur vergaderen over woordgebruik en formuleringen achter een gezamenlijke verklaring geschaard. Die oogstte meteen kritiek.

Bij belangrijke thema’s als handel, klimaat en migratie moesten wel verregaande compromissen worden gesloten, of vielen sommige landen uit de boot. Zo scharen alle landen behalve de Verenigde Staten zich in de tekst opnieuw achter het klimaatakkoord van Parijs uit 2015. Amerikaans president Donald Trump besliste om de VS terug te trekken uit de deal.

Wat handel betreft, wilde de Europese Unie onder meer dat er in de tekst expliciet werd opgeroepen tegen protectionisme. Dat haalde de uiteindelijke verklaring niet, omdat de VS alleen akkoord gingen als een alinea werd toegevoegd die stelde dat beschermingsinstrumenten mochten worden ingevoerd om ‘oneerlijke handelspraktijken’ te bestrijden. In die alinea kon China zich dan weer niet vinden.

Bij het thema migratie drongen de VS erop aan om geen inhoudelijke verklaringen af te leggen en enkel te verwijzen naar een OESO-rapport en geplande maatregelen onder het komende G20-voorzitterschap van Japan.

‘Zwakste verklaring ooit’

De slotverklaring oogst kritiek. Door de verdeeldheid op de top blijft het document erg vaag. ‘Het gaat om de zwakste verklaring ooit’, meent Thomas Bernes, expert bij het Centre for International Governance Innovation. Ook ngo’s reageren scherp.

In het slotdocument lijkt het pleidooi om de Wereldhandelsorganisatie (WTO) te hervormen één van de meest concrete elementen. ‘Die slaagt er momenteel niet in om zijn doelstellingen te realiseren en er is ruimte voor verbetering’, klinkt het. Onder meer de Verenigde Staten willen een ander WTO.

Het toenemende protectionisme wordt in de slotverklaring dan weer niet veroordeeld -het document heeft het enkel over ‘handelsproblemen’- en ook over klimaat en migratie raakten de wereldleiders het niet eens. In een aparte paragraaf staat dat de VS zich terugtrekken uit het Akkoord van Parijs, terwijl de andere landen hun werk voor het volledig implementeren van dat akkoord willen voortzetten.

Voor Argentinië, dat de top organiseerde, was het al een overwinning dat er een gezamenlijk document kwam. Bij de jongste APEC-top lukte zelfs dat niet, voor het eerst in de geschiedenis.

Geen druk op Saoedi-Arabië

Veeleer dan multilaterale afspraken, werd de G20-top in Buenos Aires gedomineerd door bilaterale ontmoetingen, of het ontbreken van zo’n ontmoetingen zoals in het geval van Trump en Poetin.

Oplossingen voor de toenemende spanningen tussen Rusland en Oekraïne, of het onder druk zetten van Saoedi-Arabië na de moord op Khashoggi kwamen er niet. Over de positieve uitkomst van het handelsoverleg tussen de VS en China, de twee grootste economieën ter wereld, was bij de publicatie van het slotdocument nog niets bekend.

‘Het is ook choquerend dat in het hele document het begrip ‘sociale ongelijkheid’ niet één keer aan bod komt’, hekelt Oxfam. Volgens de ngo is de groeiende ongelijkheid tussen arm en rijk één van de grootste uitdagingen van het moment. ‘Het destabiliseert onze samenleving, is economisch onzinnig en bedreigt de democratie.’

De volgende G20-top vindt plaats in Osaka in Japan.

Partner Content