Het Nationaal Uitvoerend Comité (NEC), het belangrijkste beslissingsorgaan van de Zuid-Afrikaanse regeringspartij ANC, zal morgen de transitie van president Jacob Zuma finaliseren.
Dat beloofde ANC-partijleider Cyril Ramaphosa zondag, tijdens zijn toespraak ter gelegenheid van de 28e verjaardag van Nelson Mandela’s vrijlating. ‘Het is belangrijk dat we de discussies die nu bezig zijn met zorg afhandelen, en de belangen van Zuid-Afrika op de eerste plaats zetten’, aldus Ramaphosa.
Ramaphosa zei dat het Zuid-Afrikaanse volk een ‘einde’ wil – al wekenlang lijkt Zuma op weg naar de uitgang, maar ondanks felle tegenkanting, ook binnen zijn eigen partij, zit hij nog altijd op zijn stoel. Het volk wil dat de overgang ‘gefinaliseerd’ wordt, aldus Ramaphosa.
In zijn toespraak beklemtoonde hij de eenheid van de partij. De transitie betekent dat Zuma, eerder dan verwacht, als president vervangen wordt door Ramaphosa, nu nog vicepresident.
Eind vorig jaar koos de regeringspartij Ramaphosa als nieuwe partijleider. Bedoeling was toen dat hij de partij naar de verkiezingen van 2019 zou leiden, en dat Zuma zijn tweede en laatste termijn zou uitdoen. Toch werd toen ook al verwacht dat Ramaphosa eerder zou overnemen als president.
Een deel van de partijtop vreest dat de reeks aan schandalen waarin Zuma genoemd wordt de partij duur komt te staan bij de verkiezingen van 2019. ‘Een nieuwe wind waait door ons land’, aldus Ramaphosa. ‘We kunnen die wind vatten en verdergaan als een natie, en op weg gaan naar waar Madiba ons wilde doen gaan.’
Microfoon
‘De corrupte mensen zullen berecht worden’, zei Ramaphosa, zonder iemand bij naam te noemen. ‘We blijven strijden tegen corruptie. Zij die geld van de armen gestolen hebben, zullen berecht worden.’
De voorbije week hield Ramaphosa directe gesprekken met de president, om de politieke ’transitie’ te bespreken. Donderdag beloofde het ANC een ‘snelle’ conclusie van die gesprekken, maar twee dagen later riep de partij op tot ‘geduld’.
Nu lijkt er toch een deal gesloten te zijn met Zuma, al achten sommige waarnemers het ook mogelijk dat Zuma zonder deal naar de uitgang gedwongen wordt.
Op 11 februari 1990 werd Nelson Mandela vrijgelaten uit de Victor Verster-gevangenis, waar hij de laatste twee jaar van zijn celstraf had uitgezeten. Mandela hield toen voor het eerst een toespraak voor de Zuid-Afrikanen, na 27 jaar cel. Mandela’s microfoon werd toen vastgehouden door Ramaphosa.
Het zogenaamde Nationaal Uitvoerend Comité (NEC), dat maandag in Pretoria bijeenkomt, kan Zuma verplichten te vertrekken. In 2008 werd Thabo Mbeki daartoe verplicht door een NEC, dat onder controle stond van Zuma.