De Nederlandse regering-Schoof is gevallen nadat de PVV, onder leiding van Geert Wilders, de coalitie had verlaten wegens onenigheid over het asielbeleid. Politicoloog Koen Vossen legt uit wat dat betekent voor de toekomst van Nederland.
In Nederland is de regering-Schoof gevallen, nadat de PVV deze morgen het kabinet had verlaten. PVV-leider Geert Wilders meldde het op X. ‘Geen handtekening voor onze asielplannen. Geen aanpassing Hoofdlijnenakkoord. PVV verlaat de coalitie’.
Koen Vossen, populismekenner aan de Radboud Universiteit Nijmegen die twee boeken schreef over de PVV, is duidelijk: ‘Het grote probleem van Wilders is: je kunt hem niet vertrouwen. Nu hij de val van de regering veroorzaakte, zal hij voor lange tijd weer in de oppositie belanden.’
Waarom is de Nederlandse regering gevallen?
Koen Vossen: De Nederlandse regering is gevallen omdat Geert Wilders tot het besef is gekomen dat hij nooit zou kunnen waarmaken wat hij heeft beloofd. Met name over de asielproblematiek heeft hij hooggestemde verwachtingen gecreëerd, zoals het sluiten van de Nederlandse grenzen, die hij nooit zou kunnen realiseren.
Bovendien heeft hij ook nog Marjolein Faber als minister van Asiel en Migratie afgevaardigd en die bleek niet competent. Als je een moeilijke wetgeving door moet krijgen, en dat is de asielwetgeving zeker, mag je verwachten dat de minister mensen uit het veld of van andere partijen eens raadpleegt. Dat heeft Faber helemaal niet gedaan. In plaats van te communiceren, schoffeerde ze mensen en lag ze met iedereen op ramkoers.
‘Minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber bleek niet competent en lag met iedereen op ramkoers.’
Is de PVV meer dan een eenmanspartij rond Wilders?
Vossen: De PVV is zelfs geen eenmanspartij, maar een eenmansbeweging die draait rond Geert Wilders. En die heeft dan wat mensen rond zich verzameld, maar er is geen kader. Dat is het grote probleem. En Wilders is eigenlijk een oppositiepoliticus. Door het grote succes van de PVV tijdens de vorige verkiezingen waren de andere partijen zo goed als gedwongen om met de PVV te regeren, maar die partij was daar niet klaar voor.
Draait de beslissing van Wilders om uit de regering te stappen alleen rond asiel?
Vossen: Nee, het werd duidelijk dat Wilders ook zijn andere beloftes niet zou kunnen realiseren, zoals het bevriezen van de huurprijzen – daar komt niets van. Hij had ook beloofd dat de zorgkosten omlaag zouden gaan: gaat ook niet gebeuren.
Dan is er de verhoging van het defensiebudget op verzoek van de NAVO en daar is Wilders ook geen echte voorstander van. Hij zou dat geld liever voor andere zaken gebruiken. Wilders is ook voorstander van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, terwijl er in Nederland toch meer en meer verzet is tegen de handelwijze van Israël in Gaza.
Kortom, Wilders zag dat hij zo goed als niets van zijn beloftes zou realiseren. Wilders is een knap politiek strateeg en heeft dan beslist om de regering laten vallen over asiel, want dat is zijn thema. Hij hoopt nu dat de verkiezingen over asiel zullen gaan.
De succesformule van Geert Wilders: ‘Eigen Volk Eerst’
En wat nu?
Vossen: Het zit er dik in dat er nieuwe verkiezingen zullen komen, en die zouden dan in november kunnen worden gehouden. Hoe die zullen uitdraaien? Er zijn twee partijen die in de peilingen momenteel zwaar verliezen. Dat is de partij Nieuw Sociaal Contract, opgericht door Pieter Omtzigt. Dat is een vallende ster, daar blijft niets meer van over. Omtzigt zelf heeft zich trouwens al teruggetrokken uit de politiek. En dan heb je de BoerBurgerBeweging. Die partij profileerde zich op één groot dossier, de stikstofregeling. Maar deze partij is ook flink door het ijs gezakt en gaat achteruit. Vraag is: waar gaan die kiezers naartoe?
‘Ik zie de PVV opnieuw voor heel lange tijd in de oppositie verdwijnen. Het grote probleem is immers dat je Wilders niet kunt vertrouwen.’
En wat met de PVV?
Vossen: De PVV ging in de peilingen al wat achteruit. Maar stel dat ze nu opnieuw de grootste partij van Nederland zou worden, dan nog denk ik dat de andere partijen niet meer met haar zullen willen regeren. We hebben dat geprobeerd, zullen ze zeggen, en dat is op niets uitgedraaid. Ik zie de PVV dus opnieuw voor heel lange tijd in de oppositie verdwijnen.
Het grote probleem is immers dat je Wilders niet kunt vertrouwen. Hij is al eens eerder uit een regering weggelopen. Toen heeft het 10 jaar geduurd voor andere partijen de tijd rijp achtten om nog eens met hem te samen te werken. Regeren met zo’n extreme partij als de PVV was een zeer vreemd experiment, met het resultaat dat we vandaag zien.
Je mag ook niet vergeten dat de Nederlandse kiezer extreem wispelturig is. Het kan zomaar gebeuren dat iemand opstaat, een eigen partij vormt en door veel kiezers als de ‘verlosser’ wordt gezien. Het blijft dus hoe dan ook uitkijken wat er de volgende maanden nog gebeurt. Maar het zal moeilijk worden om straks nog eens een rechts kabinet te vormen. Nederland krijgt wellicht meer een centrum-kabinet.
Nederlands kibbelkabinet met schaduwpremier Geert Wilders: ‘Mensen vinden het prachtig’