Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft dinsdag het grootste deel van de Europese regelgeving over minimumlonen bevestigd. Denemarken was eind 2022 naar de rechtbank gestapt om de annulering van de hele richtlijn te verkrijgen, maar het Hof heeft twee bepalingen die in strijd werden geacht met de bevoegdheden van de lidstaten nietig verklaard.
Kopenhagen vond dat de tekst afbreuk deed aan de bevoegdheidsverdeling tussen de EU en de lidstaten door rechtstreeks tussen te komen in het vastleggen van lonen en het recht op vereniging.
Op twee punten kreeg Denemarken gelijk, en dus werd de bepaling nietig verklaard die de criteria opsomt waarmee lidstaten met wettelijke minimumlonen rekening moeten houden bij het vaststellen en aanpassen van deze lonen. Daarnaast werd ook de regel geannuleerd die verhindert dat minimumlonen worden verlaagd als er een automatische indexering is.
De rest van het Deense beroep werd echter verworpen. De Europese richtlijn legt geen Europees minimumloon op, maar verplicht de nationale overheden om na te gaan of het minimumloon in hun land ook fatsoenlijke leefomstandigheden garandeert, en om collectieve loononderhandelingen aan te moedigen.
Voor het Hof is er geen sprake van rechtstreekse inmenging in het recht op vereniging en verplicht het de lidstaten niet om het lidmaatschap van een vakbond op te leggen.
De advocaat-generaal had in januari in deze zaak geadviseerd de richtlijn volledig nietig te verklaren, maar de rechters volgden dat advies dus niet.
Vooruit-Europarlementslid Kathleen Van Brempt toont zich tevreden met de uitspraak van het Hof, die ‘goed nieuws is voor miljoenen werkende mensen die vandaag elke euro twee keer moeten omdraaien’. ‘Het Europese minimumloon moet garanderen dat wie werkt ook een eerlijk en rechtvaardig loon krijgt. Daar zijn we nog lang niet. Lidstaten moeten nu écht werk maken van adequate lonen, waardig werk en het versterken van het sociaal overleg en collectieve onderhandelingen. Slechts 8 van de 27 lidstaten, waaronder België, hebben hun huiswerk al gemaakt. Tijd om een versnelling hoger te schakelen.’