Donald Tusk ziet een sombere toekomst voor de trans-Atlantische relaties.
Op de Europese top bespreken de staats- en regeringsleiders donderdag de internationale handelsrelaties, die in het Trump-tijdperk onder grote druk staan. Op de top zal de meeste aandacht naar de Europese asiel- en migratiepolitiek uitgaan, maar nu de EU en Washington elkaar op verschillende producten hogere invoerheffingen hebben opgelegd, moeten de Europese leiders ook bij het oplopende handelsconflict stilstaan, vindt Tusk.
‘Ondanks onze onverdroten inspanningen om de eenheid van het Westen te behouden, heeft het beleid van president Trump de trans-Atlantische relaties onder immense druk gezet. Jammer genoeg gaat de verdeeldheid verder dan enkel en alleen maar het handelsbeleid’, schrijft Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, in zijn uitnodigingsbrief voor de top. ‘Ook al hoop ik op het beste, vind ik dat we onze Unie op de worstcasescenario’s moeten voorbereiden.’
Staal en aluminium
Op 1 juni voerden de Verenigde Staten hogere invoerheffingen in op Europees staal en aluminium. De EU riposteerde met eigen heffingen op een reeks Amerikaanse producten. In een tweet kondigde Trump dinsdag aan dat VS een studie aan het afronden is van tarieven op in de EU geproduceerde auto’s. ‘Ze maken al lange tijd misbruik van de VS in de vorm van handelsbarrières en tarieven. Op het einde van de rit zal de lat gelijk gelegd worden – en dat zal niet erg lang op zich laten wachten’, dreigde de Amerikaanse president.
Een Europese topdiplomaat verwacht zich er dan ook aan dat op de Europese top gesproken zal worden over verdere stappen die Trump kan nemen in het Europees-Amerikaans handelsconflict. ‘Onder meer de impact van de autosector op de Amerikaanse nationale veiligheid zal de revue passeren’, luidt het. Voor de hogere heffingen op staal en aluminium beriep Trump zich alvast op die nationale veiligheid, volgens de EU gaat het evenwel om een puur protectionistische maatregel.
De top is voor de Europese leiders een uitgelezen kans om te tonen dat de Europese Unie wél volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) wil spelen, ook al vindt ook de EU dat de WTO ‘gemoderniseerd’ mag worden, zegt diezelfde topdiplomaat. Intellectuele eigendomsrechten zouden beter beschermd moeten worden, terwijl het nog steeds te moeilijk is handelsverstorende staatssubsidies aan te pakken, verwees hij naar Chinese praktijken die zowel in Europa als in Amerika tot frustraties leiden.
De EU ontwaart overigens een patroon in het Amerikaanse beleid. ‘Dit is een doctrine waarin er geen vrienden en geen vijanden meer zijn, maar waar ook de internationale rechtsregels niet meer gerespecteerd worden’, is de analyse die rond het Schumanplein gemaakt wordt.
Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker is overigens van plan om naar het Witte Huis te reizen en rechtstreeks met Trump te praten. Dit bezoek moet ‘de communicatielijnen open houden’ en ‘de handelsproblemen op een vriendschappelijke manier oplossen’, zei de woordvoerder van Juncker woensdag. Een datum voor het bezoek van Juncker is nog niet geprikt.
