De regering-De Wever kwam dinsdagmiddag een nieuwe strategische visie voor defensie overeen. Een goede zaak, vindt defensiespecialist Sven Biscop. ‘Het is een mix geworden tussen de meer klassieke en moderne dimensies van oorlogsvoering. Met drones alleen win je geen oorlog.’
De federale regering klopte dinsdagmiddag een nieuwe strategische visie voor defensie af. ‘GEWELDIG’, schreef defensieminister Theo Francken (N-VA) op zijn sociale media. Tegen 2034 wil onze regering de defensie-uitgaven van 2 procent van het bruto binnenlands product naar 2,5 procent laten stijgen. ‘Plots van 1,5 procent naar 3,5 of 5 procent gaan in zeven jaar is voor ons niet realistisch.’ Volgens defensiespecialist Sven Biscop, die verbonden is aan de UGent en het Egmontinstituut, lijdt De Wever daar op de NAVO-top in Den Haag niet noodzakelijk gezichtsverlies mee.
Het is een goede zaak dat de strategische visie dinsdag werd afgeklopt?
Sven Biscop: Toch wel. Het is ergens ook logisch dat er nu een akkoord werd gevonden. Het defensiebudget moest hoe dan ook omhoog, dus dan is het vanzelfsprekend dat er ook beslist wordt wat we met dat geld zouden willen doen.
‘We willen naar 2,5 procent in 2034’, zegt De Wever. Is dat verenigbaar met de 3,5 procent tegen 2035 waarover binnen NAVO naar alle waarschijnlijkheid een akkoord zal worden bereikt?
Biscop: 2034 is 2035 niet. Maar het betekent wel dat de volgende grote sprong in de defensie-uitgaven inderdaad wordt doorgeschoven naar de volgende regering. Dat is het onvermijdelijke gevolg van de onderinvesteringen van de voorbije twintig jaar. Ons land besteedde vorig jaar maar 1,3 procent aan defensie, en daar zat dan ook nog eens de steun aan Oekraïne in vervat. Wie van zó ver moet komen, kan niet zomaar alles ineens doen.
Het leger krijgt onder meer een derde fregat en een dronecomponent. Wel koppelt Vooruit de aankoop van bijkomende F35-gevechtstoestellen aan de meerwaardebelasting. Investeren we zo in het leger van de toekomst?
Biscop: Ik denk het wel. De strategische visie omvat een mix tussen de meer klassieke en moderne dimensies van oorlogsvoering. Weldra krijgt luitenant-generaal Michel Van Strythem, de huidige commandant van de cybercomponent, bijvoorbeeld de opdracht om de versnelde implementatie van de dronecomponent vorm te geven. Maar met drones alleen win je geen oorlog. Een derde fregat is noodzakelijk om haast permanent één schip paraat te hebben, en we weten dat de 35 F35-gevechtsvliegtuigen die momenteel zijn besteld niet volstaan. Er komt een tweede brigade, die net als de bestaande uitgerust zal worden met gepantserde voertuigen, via het Camo-project (Capacité Motorisé, nvdr) met Frankrijk – geen tanks dus.
‘Rutte gaat wel heel erg ver om Trump te vleien. Hier wint hij geen respect mee en het zal evenmin werken. Trump is niet geïnteresseerd in de NAVO.’
Even naar de NAVO-top zelf. Amerikaans president Donald Trump plaatste gisteren een privébericht van NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte op zijn sociale media. ‘Europa gaat veel moeten betalen, en dat is uw verdienste’, schreef Rutte aan Trump.
Biscop: Rutte gaat wel erg ver om Trump te vleien – en dan formuleer ik het nog voorzichtig. Hier wint hij geen respect mee en het zal evenmin werken. Trump is niet geïnteresseerd in de NAVO. Als hij straks zijn 5-procentnorm binnenhaalt, weet niemand hoe lang hij zal onthouden dat hij daar tevreden mee was. Het zal er evenmin toe leiden dat hij de handelstarieven tegen de Europese Unie zal intrekken. Hij verafschuwt de EU. Het benadrukt nogmaals dat Europa zijn afhankelijkheid van de Verenigde Staten moet afbouwen. Op vlak van onder meer raketafweer, inlichtingen, transportcapaciteit moeten Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland de leiding nemen – en België moet zulke initiatieven kracht bijzetten. Dat betekent dat alle landen een deel van hun extra defensiebudget voor die samenwerking moeten reserveren.
Portret van Mark Rutte: wat is het geheim van de NAVO-baas?