Ewald Pironet

‘De voorbije week is er sprake van een herstel. De wereldhandel lijkt op te leven’

Valt nu al te berekenen hoeveel de coronacrisis ons aan welvaart en koopkracht zal kosten? Kunnen we niet beter oog hebben voor de Baltic Dry Index?

Hoeveel zal de coronacrisis ons uiteindelijk kosten? Wat zal de schade zijn voor onze economie en welvaart? Hoeveel zullen we erop achteruitgaan? De knappe koppen van de Nationale Bank en het Planbureau berekenden dat de Belgische economie dit jaar met 8 procent kan krimpen. Dat is ‘een brutale schok’. Sinds de 19e eeuw ging de economie nooit zo sterk achteruit, tenzij tijdens de twee wereldoorlogen. De koopkracht zou maar met 1,5 procent dalen, dankzij allerlei steunmaatregelen van de regering en het systeem van tijdelijke werkloosheid. Volgend jaar zou de koopkracht dan met 3 procent toenemen. In dat scenario komt de koopkracht van de gezinnen al bij al nog vrij ongeschonden uit deze historische economische crisis.

Voor de overheidsfinanciën is dat een heel ander verhaal. Het overheidstekort zou uitkomen op ’ten minste’ 7,5 procent van het bbp, of pakweg 33 miljard euro. Vorig jaar bedroeg het begrotingstekort nog 1,7 procent en zonder corona werd ervan uitgegaan dat het dit jaar 2,3 procent zou bedragen. De schuld zou oplopen van 99 procent tot 115 procent en dat katapulteert ons terug naar het eind van de jaren negentig van de vorige eeuw. Daarbij houden de cijferaars een slag om de arm, want ze gaan ervan uit dat de huidige beperkende maatregelen zeven weken worden aangehouden, dus tot pakweg 3 mei. Als de maatregelen langer van kracht blijven, wordt de tol zwaarder.

De voorbije week is er sprake van een herstel. De wereldhandel lijkt op te leven.

Voor volgend jaar wordt erop gerekend dat de economie zich zal herpakken en denkt men aan een groei van 8,6 procent. Daarbij wordt een belangrijke kanttekening geplaatst: ‘als de coronacrisis de economie geen blijvende schade toebrengt.’ Want natuurlijk is de kans groot dat er meer bedrijven failliet zullen gaan en meer mensen hun job zullen verliezen door de crisis. Dat kan die economische heropleving bemoeilijken.

De vraag is natuurlijk in hoeverre we de gevolgen van de coronacrisis voor onze economie nu al kunnen berekenen. Sommige economen twijfelen daar sterk aan. Gert Peersman (UGent) zei eerder al in dit blad dat hij ’totaal geen cijfer’ kan plakken op de economische schade: ‘Alle parameters zijn nog onzeker. Hoe zal het virus zich verder ontwikkelen? Komt er een tweede piek? Wat gaan mensen doen met het geld dat ze niet uitgeven in restaurants en winkels? Vermenigvuldig alle onzekerheden met elkaar, en we kunnen voorlopig overal uitkomen.’

Paul De Grauwe (London School of Economics) reageerde ontstemd op de berekeningen van de Nationale Bank en het Planbureau: ‘Het is onzinnig zulke voorspellingen te maken wanneer er zoveel onzekerheid bestaat over duur en intensiteit van de epidemie. Die voorspellingen ondermijnen de reputatie van economen nog meer. Het is beter te erkennen dat we het niet weten, dan te pretenderen dat we het wel weten.’

We zullen zien of de voorspellingen van de Nationale Bank en het Planbureau bewaarheid worden. Maar misschien kunnen we ons beter concentreren op de vooruitzichten op de korte termijn. En dan komt de Baltic Dry Index goed van pas. De Baltic Dry is de voornaamste vrachtindex ter wereld. Hij wordt samengesteld op basis van de tarieven die betaald worden om grondstoffen zoals ijzererts, steenkool en granen te vervoeren op de 25 drukst bevaren scheepvaartroutes. Het gaat daarbij om werkelijk geboekte containerschepen, dus waarvoor er effectief een vracht is. Daarom is de Baltic Dry Index de belangrijkste indicator om de gezondheid van de wereldeconomie te meten.

De Baltic Dry Index was al enige tijd aan het dalen als gevolg van de handelsoorlog tussen de VS en China en het zal niemand verbazen dat hij de voorbij weken onderuitging door de coronacrisis. Omdat de bedrijven in China en de rest van Azië nauwelijks actief waren, was er geen wereldwijde handel en dus ook geen transport over zee. Maar de voorbije week is er sprake van een herstel, meer zelfs, het tempo van het herstel is de afgelopen twee jaar nooit zo sterk geweest. De ingehuurde transporten voor de grote lijnen nemen toe, de tarieven voor de huur van de schepen lopen weer op, de wereldhandel lijkt op te leven.

Als de huidige evolutie van de Baltic Dry Index zich doorzet, is dat hoopgevend nieuws voor de wereldeconomie, en voor havens als Antwerpen en het hele hinterland dat daar zijn graantje van meepikt. En dus ook voor ons allen.

Partner Content