De Netanyahu’s in Israël: een roestvast geslacht

Sinds twee jaar volgen de onderzoeken naar corruptie door Benjamin Netanyahu en zijn entourage elkaar in ijltempo op. Maar de Israëliërs blijven als één man achter hun eerste minister staan. Alles moet wijken voor de veiligheid van het land.

Op 22 mei 2017 landt Air Force One op de luchthaven Ben-Gurion, vlak bij Tel Aviv. Aan de grond heerst een uitgelaten sfeer. Donald Trump wordt door de Israëlische rechterzijde verwelkomd als een goede vriend en beschermer. Benjamin Netanyahu ziet in hem de inschikkelijke partner die Barack Obama nooit is geweest. ‘Bibi’ en de president-ondernemer hebben allebei een niet onbesproken parcours achter de rug. ‘Weet je, hier in Israël lusten de media ons rauw, maar de mensen zijn dol op ons’, zegt Sara Netanyahu tegen Melania Trump terwijl ze samen over de taxibaan lopen.

’s Avonds zijn de Trumps te gast in de ambtswoning van Netanyahu in Balfour Street in Jeruzalem. Er is een camera aanwezig tijdens de eerste paar minuten van het bezoek. ‘Het is hier heel bescheiden’, zegt Sara Netanyahu verontschuldigend, alsof de locatie qua niveau niet bij de grandeur van haar Benjamin past. ‘Dankzij jullie hebben we tenminste de muren mogen herschilderen’, doet de premier er nog een schepje bovenop, terwijl Donald Trump het gouden gastenboek ondertekent. Even later stellen Benjamin en Sara Netanyahu hun zoon Yaïr voor aan de Amerikaanse president. Hij is 26 jaar, vervult zijn militaire dienst in de eenheid van de woordvoerder van het leger en studeert internationale betrekkingen aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem.

Tot zover het idyllische plaatje. De Israëlische democratie bestaat in mei 70 jaar en is een glazen huis geworden waar niets onbestraft blijft. Begin september 2017 deelt Yaïr Netanyahu op zijn Facebookpagina een tekening waar een antisemitisch geurtje aan zit. De tekening zinspeelt op de idee van een wijdverspreide samenzwering met zijn vader als ultieme doelwit. We zien van links naar rechts de filantropische Amerikaanse Jood George Soros, die de aarde vasthoudt aan het uiteinde van een vishengel, naast hem een grote hagedis, een personage dat de Illuminati symboliseert (het zogenaamde geheime genootschap dat een nieuwe wereldorde wil installeren) en tot slot enkele Israëlische publieke figuren: ex-premier Ehud Barak, een linkse advocaat en Meni Naftali. Die laatstgenoemde was vroeger de conciërge van de ambtswoning en is tegenwoordig een tegenstander van het echtpaar Netanyahu.

De eerste minister roept zijn zoon niet op het matje. Hij zal zijn stilzwijgen pas verbreken in januari 2018, wanneer een audio-opname opduikt in de pers. Daarop is zijn zoon Yaïr te horen tijdens een avondje stappen in Tel Aviv. Die bevond zich op dat moment in een officiële auto en was vergezeld van een veiligheidsofficier en twee vrienden, onder wie Ori Maimon, de zoon van een aardgasmagnaat. Ze zouden samen een aantal stripclubs aandoen. Het is duidelijk dat ze het geld er flink doorjagen. De jongemannen praten op een vulgaire manier over de danseressen, de prostituees en een ex-liefje van Yaïr. ‘Gast, ‘ horen we de zoon van de eerste minister tegen die van de aardgasmagnaat zeggen, ‘mijn vader heeft een deal van 26 miljard dollar voor jouw pa gefikst en jij kunt me nog geen 400 sjekels (94 euro) matsen?’ Er is geen misdrijf gepleegd, maar je waant je in een soap of een verhaal van de schrijver Bret Easton Ellis. Het contrast met zijn drie jaar jongere broer Avner zou niet groter kunnen zijn. Die vervult zijn militaire dienst in een gevechtseenheid en is in 2010 in de pers gekomen toen hij derde was geëindigd op een internationale quiz over de Bijbel.

Pistache en vanille

Champagne, sigaren, sieraden, weelderige reizen: de pers smult al twintig jaar van de exuberante levensstijl van de Netanyahu’s en pakt geregeld uit met onthullingen, cijfers of saillante details. Zo komt in 2013 aan het licht dat de eerste minister een bed en een relaxruimte heeft laten inrichten in het vliegtuig dat hem naar Londen zou brengen (een vlucht van vijf uur) om de staatsbegrafenis van Margaret Thatcher bij te wonen. Prijskaartje: 103.000 euro. Datzelfde jaar komen we te weten hoeveel het echtpaar uitgeeft aan roomijs: 2200 euro per jaar. En ze hebben een voorkeur voor pistache en vanille.

Talrijke schandalen verschijnen in grote letters op de voorpagina’s, maar lopen telkens met een sisser af in de rechtbank wegens gebrek aan bewijzen of een zwakke argumentatie van het parket-generaal. Maar vandaag is de politie het net rond hem aan het sluiten. Ze beschikt namelijk over getuigenissen van ex-adviseurs, materiële bewijzen volgens de pers, in verschillende lopende onderzoeken naar corruptie. Toch kan niemand de uitkomst voorspellen. Op 13 februari heeft de politie aanbevolen om Benjamin Netanyahu in beschuldiging te stellen in twee dossiers, maar de man die daarover moet beslissen is procureur-generaal Avichai Mandelblit, die door Netanyahu is aangesteld.

Al twee jaar onderzoekt de politie vriendendiensten waarvan de weldoeners van het echtpaar Netanyahu zouden hebben kunnen profiteren, mensen die zich altijd gul hebben getoond tegenover de Netanyahu’s, zoals de Australiër James Packer of de Hollywoodproducent Arnon Milchan. Dat speurwerk stelt de luxueuze levensstijl van Benjamin Netanyahu en zijn intimi aan de kaak, alsook zijn obsessie met de media en de vervaging tussen de openbare en zijn persoonlijke belangen. Er hangt een zweem van corruptie over de hele familie, die één front vormt en gewag maakt van een staatsgreep, zogezegd georkestreerd door links, voormalige prominenten, journalisten en de politie.

Oud-minister van Defensie en Buitenlandse Zaken Moshe Arens wordt algemeen gezien als de politieke peetvader van Benjamin Netanyahu. Hij was het die de toenmalige meubelverkoper in 1982 een job aanbood op de Israëlische ambassade in Washington. In 1988 benoemde hij Netanyahu tot zijn viceminister van Buitenlandse Zaken. Vandaag verdedigt hij hem nog steeds en steekt hij de loftrompet over Netanyahu’s verwezenlijkingen als regeringshoofd. Noch de sigaren die allerhande magnaten met hele dozen aanvoeren, noch de uitspattingen van Yaïr hebben enige relevantie in zijn ogen. ‘Het is Bibi die alle aandacht moet krijgen en niet zijn zoon’, zegt hij. ‘Wat heeft die affaire met de eerste minister te maken? Dit is alweer een wanhopige poging van links om hem ten val te brengen. Die feiten hebben zo lang geleden plaatsgevonden dat ze al beschimmeld zijn.’

Die verdediging slaat aan bij het rechtse electoraat, de basis van Likoed. ‘Heel wat mensen denken dat de media een heksenjacht houden op Netanyahu’, aldus Camil Fuchs, een vooraanstaande opiniepeiler. ‘Ze vinden dat je een eerste minister niet kunt afzetten vanwege een paar sigaren en champagne. Volgens hen gaat het om cadeaus en niet om corruptie omdat er geen overheidsgeld van handen is gewisseld.’ Machtsmisbruik is een realiteit in Israël, zoals in alle democratieën. Maar heel wat kiezers zien vooral de verdiensten van ‘Bibi’. De economie kent een enorme groei en er is nauwelijks werkloosheid. En dan is er nog zijn grootste troef, zijn imago van sterke leider. Hij is de ‘Mister Security’ die in staat is om raids te bevelen in Syrië tegen de wapenkonvooien van de Libanese Hezbollah en de Iraanse militaire basissen. Alle schandalen ten spijt eindigt Likoed altijd afgetekend bovenaan in de peilingen.

3 flessen champagne per dag

Toch zijn de Netanyahu’s niet ongevoelig voor hun imagoprobleem en proberen ze dat – vaak op een onbeholpen manier – recht te trekken. Zo houdt de eerste minister in december 2012 halt in de havenstad Akko om zich te laten fotograferen terwijl hij streetfood eet. ‘Ik had opeens zo’n trek in een falafel en dit zijn de beste van de stad’, roept hij enthousiast. In februari 2015 staat de staatsauditeur op het punt een rapport te publiceren over de onterechte persoonlijke uitgaven van het koppel. Aan de vooravond van de publicatie nodigt Sara de beroemde interieurarchitect en tv-persoonlijkheid Moshik Galamin bij haar thuis uit. Ze laat hem de ‘lamentabele’ staat van de woning zien. ‘Dit lijkt wel de keuken van een Roemeens weeshuis uit 1954!’ verkondigt de presentator vol empathie. Opdracht geslaagd, de boodschap is overgebracht: de Netanyahu’s zijn bescheiden mensen. Beklagenswaardig haast.

In september 2017 heeft procureur-generaal Avichai Mandelblit nochtans bevestigd dat Sara Netanyahu beschuldigd zou worden van fraude. Ze zou 85.000 euro overheidsgeld hebben gebruikt om maaltijden van de beste restaurants in de stad bij haar thuis te laten leveren. Het echtpaar vond algauw de ideale zondebok voor zoveel wanbeheer: Meni Naftali, de voormalige conciërge, die een klacht tegen hen had ingediend wegens fysiek en psychisch geweld, en die gelijk had gekregen in de arbeidsrechtbank. Hij had tijdens de rechtszaak onder meer verklaard dat Sara Netanyahu drie flessen champagne per dag dronk, wat haar beruchte woede-uitbarstingen zou verklaren. Het is soms moeilijk om te achterhalen wat waar is en wat niet, zeker wanneer er persoonlijke afrekeningen in het spel zijn.

Die drang naar luxe wordt verklaard door een vreemde psychologische logica. De geschenken van miljardairs zouden slechts een compensatie zijn voor de offers die Benjamin Netanyahu al zo lang moet brengen. Want het staatshoofd vindt zichzelf onmisbaar voor de veiligheid van het land, en de enige die in staat is om de bevolking te beschermen. De afwezigheid van een geloofwaardige en charismatische tegenstander met sterke ideologische argumenten sterkt hem nog in zijn overtuiging.

Die zucht naar erkenning op zich is uiteraard geen aanleiding voor een diepgaand onderzoek. De eerste verklaring voor zijn gedrag heeft alles te maken met de figuur van zijn vader, Benzion Netanyahu, een grote rechtse intellectueel. Hij was een seculiere nationalist die doordrongen was van een radicaal pessimisme. Hij geloofde niet dat de Arabieren partners van Israël konden zijn. Hij zag ze als de eeuwige vijand. Hij hing het revisionistische zionisme aan, een harde rechtse stroming geleid door Vladimir Jabotinsky. Toen hij in 2012 op 102-jarige leeftijd stierf, had Benzion Netanyahu, een deskundige op het vlak van de Spaanse inquisitie, zijn zoon al overtuigd dat de Hebreeuwse staat altijd op zijn hoede moest zijn vanwege de duizendjarige haat tegen de Joden. Voor altijd veroordeeld tot een leven ‘met het zwaard in de hand’, heeft de regeringsleider zich ooit laten ontvallen, zowel tegen Iran en Hezbollah als tegen Hamas, dat de plak zwaait in de Gazastrook. Die overtuiging maakt dat hij de Palestijnen als een van nature antisemitisch en gewelddadig volk ziet en dat hij de politieke aard van het conflict tussen de twee volkeren ontkent. Benzion heeft ook zijn liefde voor boeken doorgegeven aan zijn zoon. Bibi is samen met president Reuven Rivlin misschien wel de laatste erudiete en belezen politicus van het land. De twee mannen kunnen elkaar niet luchten.

De tweede onmiskenbare trigger is de dood van zijn oudere broer Yoni, naar wie hij enorm opkeek. Yoni was officier eerste klasse in het leger toen hij sneuvelde op de luchthaven van Entebbe in Uganda (1976) tijdens een spectaculaire reddingsoperatie die bedoeld was om een honderdtal passagiers te bevrijden die aan boord van een vliegtuig werden gegijzeld. Voor hij een wereldleider werd, was Benjamin Netanyahu vooral bekend als de rouwende broer van een nationale held. Alle Israëlische families herkenden zich in hem omdat het hen ook was of kon overkomen.

Bibi’s voorliefde voor luxe heeft ook een interessante collectieve dimensie. ‘Zijn hele generatie – Sharon, Barak, Olmert (voormalige premiers, nvdr)… – is voor het eerst in contact gekomen met de buitenwereld tijdens de jaren 1960 en 1970. Met name in de Verenigde Staten ontdekten ze een wereld van geld en genot’, benadrukt Anshel Pfeffer, journalist bij de linkse krant Haaretz en auteur van een uitstekende biografie die in mei verscheen, getiteld Bibi. The Turbulent Life and Times of Benjamin Netanyahu. ‘In die periode had je in Israël keuze uit witte of gele kaas, er waren twee restaurants in Tel Aviv, niemand ging op reis naar het buitenland, al het geld werd geïnvesteerd in het leger. Die generatie werd gecorrumpeerd door die kloof tussen hun eigen wereld en de wereld waarvan ze even hadden kunnen proeven. Eenmaal terug in hun land hadden ze moeite om zich al die geneugten te ontzeggen.’

De pers controleren, charmeren en beledigen: die drie onverzoenbare taken zal Netanyahu doorheen zijn hele carrière met veel gedrevenheid nastreven.

Bibi de Amerikaan

In november 2017 gaf Jacob Weinroth, sinds jaar en dag de advocaat van het echtpaar en een van de meestbesproken juristen in Israël, een lang interview aan het populaire televisieprogramma Uvda. Daarin vertelt hij dat zijn rol voor de Netanyahu’s vaak die van een psycholoog is. Volgens de advocaat heeft de eerste minister ‘bewondering voor rijkdom’. Jacob Weinroth schudt de affaire van het dure restauranteten, de sigaren en de champagne van zich af als schilfertjes op de kraag van een jasje. Die uitspattingen zijn geen voer voor een rechtszaak maar bewijzen hooguit dat Netanyahu ook maar een mens met tekortkomingen is. ‘Laten we het goed fatsoen noemen, en dat is iets wat Bibi helaas niet heeft. Ik ben ervan overtuigd dat Bibi heimelijk een Amerikaan is en geen Israëli.’

Bibi de Amerikaan. Het is een oude formule, maar je kunt er niet omheen. We moeten decennia in de tijd terugkeren om precies te bevatten welk beeld het echtpaar Netanyahu van het openbare leven heeft, waarom ze geobsedeerd zijn door de media en de controle erop, en hoe ze functioneren als koppel. Wanneer Netanyahu zijn middelbare school heeft afgemaakt in Philadelphia, vervult hij zijn militaire dienst in Israël, waarna hij meteen terugkeert naar de Verenigde Staten om er in 1972 te gaan studeren in Boston. Hij trouwt er met Micki, een intelligente vrouw die hem in 1978 een dochter, Noa, schenkt. Rond die periode begint hij een relatie met Fleur, met wie hij na zijn echtscheiding hertrouwt. Sara is zijn derde vrouw (Yaïr wordt geboren in 1991 en Avner in 1994). Bezeten door de Amerikaanse taal en cultuur, meet Bibi zich snel de taal van de verleiding aan en begrijpt hij hoe belangrijk de media zijn. Als diplomaat is hij een graag geziene gast op de Amerikaanse televisie. Hij gaat langs bij de meeste sterjournalisten van de grote zenders, die zijn scherpe formuleringen wel appreciëren.

Wanneer Michael Oren, vandaag viceminister, in 2009 tot ambassadeur in Washington benoemd wordt, gaat hij eerst even langs in het kantoor van Netanyahu, die op dat moment opnieuw de regering leidt, na een eerste regeerperiode van 1996 tot 1999. Die geeft hem de volgende opdracht: ‘Ik heb drie woorden voor je: media, media, media.’ De pers controleren, charmeren en beledigen: die drie onverzoenbare taken zal Netanyahu doorheen zijn hele carrière met veel gedrevenheid nastreven. Toch heeft zijn zoon Yaïr hem de afgelopen jaren zover gekregen dat hij de traditionele zenders en kranten zo veel mogelijk links laat liggen. In de plaats daarvan verspreidt de eerste minister korte video’s die hij achter zijn bureau of in zijn auto opneemt. Hij tweet ook, bijgestaan door zijn adviseurs, en hij post op zijn Facebookpagina opruiende berichten tegen de gerechtelijke onderzoekers. Facebook is trouwens zijn favoriete platform om alle vertegenwoordigers van een ingebeelde vijfde colonne aan te vallen.

Stewardess

Wanneer Benjamin Netanyahu in 1990 Sara ontmoet, is ze stewardess bij de nationale luchtvaartmaatschappij El Al, hoewel ze een diploma psychologie op zak heeft. Bibi, op dat moment viceminister van Buitenlandse Zaken, vertegenwoordigt een nieuw gezicht in de politiek en schurkt aan tegen de traditionele elite. Sara valt voor hem als een blok. Ze trekken een hele poos met elkaar op, verbreken hun relatie, zoeken elkaar weer op, ze wordt zwanger. Hij trouwt met haar. ‘Niemand begreep wat hij in haar zag’ , vertelt de journalist Anshel Pfeffer. ‘Ze was heel kwetsbaar, klampte zich aan hem vast op recepties, was altijd achterdochtig. Maar Bibi heeft graag mensen om zich heen die hem even geweldig vinden als hijzelf.’

Op 13 januari 1993 rinkelt de telefoon ten huize Netanyahu. Sara is alleen thuis met hun zoon Yaïr, op dat moment anderhalf jaar oud. Aan de andere kant van de lijn hoort ze een vervormde stem die vertelt dat Bibi een buitenechtelijke relatie heeft, dat er videobeelden bestaan van zijn escapades en dat die zullen worden uitgezonden als hij zijn kandidatuur niet intrekt. Op dat moment is hij volop campagne aan het voeren bij Likoed-sympathisanten om de leider van de partij te worden. Hij annuleert de vergadering die hij ’s avonds in zijn agenda had staan. Sara zet hem aan de deur. Hij ziet zijn briljante toekomst voor zijn ogen in duigen vallen. Hij schakelt over in crisismodus en beslist in allerijl om op tv een verklaring af te leggen om de onthullingen voor te zijn. Een preventieve schuldbekentenis op z’n Amerikaans, absoluut ongezien volgens de lokale zeden. De Israëlische kijkers luisteren, met ingehouden adem, eerst naar zijn berouw, dan naar de beschuldigingen. Iemand wil hem chanteren, er wordt een complot tegen hem gesmeed. Hij belooft een politieonderzoek.

Er worden geen videobeelden gevonden. Sara en Benjamin Netanyahu verzoenen zich uiteindelijk. Volgens de journalist Ben Caspit, auteur van de biografie The Netanyahu Years, bestaat de kans dat de twee een akkoord hebben gesloten via hun respectieve advocaten, waarin ze zwart op wit hun toekomstige relaties regelen. Niemand heeft ooit zo’n overeenkomst gezien, maar wel staat vast dat Sara Netanyahu sindsdien, aldus Ben Caspit, ‘over alles de uiteindelijke zeggenschap heeft’. Ze heeft alleszins een toenemende invloed op de entourage van de eerste minister, aldus de journalist. Ze is erin geslaagd iedereen buiten te werken die ze als een bedreiging ziet en ze heeft een nieuwe generatie adviseurs binnengeloodst waarvan velen een zeer religieus profiel hebben.

Odelia Karmon, 57 jaar, is een van de tientallen adviseurs die jarenlang aan de zijde van Benjamin Netanyahu hebben gestaan maar die van de ene dag op de andere aan de kant zijn geschoven. Zij kan moeilijk verbergen hoe verbitterd ze is. Ze heeft hem in 1986 ontmoet in New York, waar hij ambassadeur was bij de Verenigde Naties. Hij koos haar als zijn communicatieverantwoordelijke en vroeg haar daarna om mee te gaan naar Israël. ‘Hij was toen erg timide tegenover vrouwen. Hij meed hen en durfde hen nauwelijks aan te kijken’, herinnert ze zich. ‘Ik werkte graag voor hem. Hij luisterde naar wat je te zeggen had en gaf je veel vrijheid. We hadden niet veel woorden nodig om elkaar te begrijpen. Maar hij kan in tien minuten tijd 180 graden van mening veranderen. Hij straalt kracht uit, hoewel hij geen ruggengraat heeft.’

Odelia Karmon ging in 2006 opnieuw voor Benjamin Netanyahu werken toen hij aan het hoofd stond van Likoed, toen een oppositiepartij. De samenwerking duurde nog geen jaar en eindigde met een schandaal. De organisatie American Friends of Likud betaalde haar loon, een trucje dat Bibi probeerde te verbergen door zijn eigen bankrekening te gebruiken, zou Odelia Karmon later aan de politie verklaren. Zij beweert het echtpaar Netanyahu beter te kennen dan wie ook. ‘Uw lezers moeten één ding goed begrijpen , zegt ze terwijl we haar spreken in een trendy café in Tel Aviv. ‘Sara is Marie-Antoinette. Ze is niet meer in staat om alledaagse dingen te doen. Zelfs als ze haar zoon wil bellen, vraagt ze de hulp van haar secretaresse. Maar dat neem ik haar niet kwalijk. Het is Bibi die daarvoor verantwoordelijk is.’

Pestgedrag

Al vele jaren verschijnen met de regelmaat van de klok getuigenissen in de pers over het gedrag van Sara Netanyahu achter gesloten deuren. Een recent voorbeeld: in september 2017 diende Shira Raban, een ultraorthodoxe jonge vrouw van 24 jaar, een klacht in tegen Sara. Ze eiste 225.000 sjekels (53.000 euro). Ze had een maand lang als hulp in de residentie gewerkt en haar klacht betrof het verbod dat ze had gekregen om te eten, te drinken of te rusten. Ze moest zich ook dagelijks ontelbare kleren omkleden en na de minste handeling haar handen wassen. Yaïr Netanyahu inspecteerde daarna of alles wel netjes was, vertelde Shira Raban.

Sara Netanyahu noemde de klacht een ‘poging tot afpersing’. Maar de laatste jaren duiken soortgelijke verhalen op van talrijke ex-werknemers, die het beeld schetsen van een complexe en wreedaardige vrouw, die verbaal zeer agressief en grillig is. En krenterig, dat ook. Sara Netanyahu zou er ook op staan dat lege flessen terug naar de winkel worden gebracht om het statiegeld te recupereren. Pestgedrag van de media, antwoordt ze.

Ook op professioneel vlak vertoont haar reputatie barsten. Sara Netanyahu probeert te pas en te onpas haar werk als psychologe in de verf te zetten. Volgens haar curriculum vitae op de website van de premier zou ze ‘op bijna dagelijkse basis hulp bieden aan kinderen en gezinnen in nood’. De meeste vaste verslaggevers van het echtpaar moeten lachen om de ware toedracht van haar werk. En haar rivalen schateren het uit. In zijn autobiografie die de voormalige eerste minister Ehud Olmert in de gevangenis schreef en waaruit heel wat pagina’s in de krant Yediot Aharonot zijn verschenen, vertelt hij vol rancune het volgende over Sara Netanyahu: ‘Als degene die haar heeft aangeworven bij de stad en wetende wat ik nu weet, onthul ik liever geen gênante details. Laat ik alleen zeggen dat de kinderen van Jeruzalem zich gelukkig mogen prijzen dat mevrouw Netanyahu zelden of nooit op haar werk verschijnt.’

De invloed van Sara Netanyahu reikt verder dan het kader van de ambtswoning. Het is een publiek geheim dat zij een doorslaggevende rol heeft gespeeld in het vertrek van Naftali Bennett, de voormalige kabinetschef van haar echtgenoot. Nu die aan het hoofd is gekomen van Messiaans rechts zint hij op wraak. Toen Odelia Karmon nog voor Benjamin Netanyahu werkte, moest ze meespelen in een vreemd soort van rollenspel tussen de twee echtelieden. De bedoeling was conflicten te vermijden tijdens officiële verplaatsingen naar het buitenland. ‘Netanyahu had twee agenda’s: een voor de afspraken waarvan Sara afwist en een tweede voor de andere afspraken, wanneer ik haar gezelschap moest houden. Bibi is een genie in non-verbale communicatie. Met gebaren, blikken en klanken maakt hij duidelijk wat hij wil . Odelia Karmon stond bij het grote publiek in Israël bekend als de eerste vrouw die het seksuele geweld van de voormalige president Moshe Katsav, van wie ze ooit adviseur was, naar buiten bracht. Vandaag werkt ze als psychotherapeute en volgt ze de lotgevallen van de Netanyahu’s, hun juridische tegenslagen en de sfeer van morele decadentie die hen omringt van een afstand. ‘De man die ik heb leren kennen was een ambitieus iemand die leefde voor zijn carrière en zijn idealen, en die van het goeie leven hield. Vandaag is hij een corrupte tiran. Dat verval was een machiavellistisch proces. Ik ben woedend op hem omdat hij het land verscheurt.’