De brutale aanval op een gevangenis in Syrië laat zien dat de Islamitische Staat toch niet zo dood is als werd gedacht.
Terwijl alle ogen op de diplomatieke en militaire manoeuvres aan de grens tussen Rusland en Oekraïne zijn gericht, speelt een oud conflict in het Midden-Oosten weer op. De bijna vergeten Islamitische Staat (IS) overviel in het noordoosten van Syrië een gevangenis waar duizenden voormalige strijders worden vastgehouden. Onder hen ook veel foreign fighters, radicale moslims die uit de hele wereld kwamen om te vechten voor het kalifaat dat in het grensgebied van Syrië en Irak werd opgericht. De Syrische Democratische Strijdkrachten, die vooral uit Koerdische milities bestaan, hadden bijna een week nodig om de gevangenis te heroveren en de aanval af te slaan. Ze hadden daarbij zelfs hulp nodig van Amerikaanse aanvalshelikopters en gevechtsvliegtuigen.
De Islamitische Staat is niet zo verslagen als werd gedacht.
Het was de zwaarste botsing tussen de coalitie die tegen de IS vocht en de islamistische strijders sinds het kalifaat drie jaar geleden instortte. Maar het was zeker niet de eerste. Er werden de voorbije maanden geregeld schermutselingen gemeld en ook nu weer vielen strijders tegelijk met de gevangenis ook doelwitten in Irak aan. Helemaal onverwachts kwam de aanval dus niet. De omvang van de operatie toont wel aan dat de IS niet zo verslagen is als werd gedacht. Amerikaanse experts in terreurbestrijding gaan er zelfs van uit dat er zich een nieuwe generatie strijders heeft gevormd. Die gaat met net zoveel gruwelijk geweld tekeer als de vorige.
Niet-gouvernementele organisaties waarschuwen er al jaren voor dat de gevangenissen en de detentiekampen voor de vrouwen en kinderen van IS-strijders broeinesten zijn van het radicale islamisme. In de gevangenis die werd aangevallen, verblijven naast de buitenlandse strijders ook honderden kinderen. Als ze twaalf jaar zijn, worden die van het detentiekamp van hun moeder naar een gevangenis overgebracht. Ze zijn daar dikwijls gemakkelijke prooien voor de IS-propaganda. De Koerden willen dat de buitenlanders, en zeker de kinderen, naar huis worden gehaald om daar eventueel een proces te krijgen. Veel Europese landen aarzelen om dat te doen en hebben weinig oog voor de humanitaire en veiligheidsproblemen.
Een revival van de Islamitische Staat maakt de situatie in het noordoosten van Syrië zowel politiek als militair nog fragieler dan ze al was. De Koerden, die het gebied als een semiautonome regio controleren, moeten zich niet alleen de IS van het lijf houden. Turkije gruwt van gewapende Koerden aan zijn grens en de Syrische president Bashar al-Assad wil uiteindelijk opnieuw zeggenschap over zijn hele grondgebied. De relatie van de Koerden met de Iraakse regering in Bagdad is op zijn minst ook gespannen. Dat Amerika zich geleidelijk uit het Midden-Oosten terugtrekt, zorgt voor bijkomende onrust. Landen en regimes zoeken nieuwe bondgenootschappen. Arabische landen halen, bijvoorbeeld, de banden met Damascus en Assad weer aan. Bij zo veel onzekerheid krijgt ook een organisatie als de IS weer kansen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
