Branden Amazonegebied: beweging Greta Thunberg roept op tot protest bij Braziliaanse ambassades

De beweging van de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg heeft opgeroepen om vrijdag overal ter wereld voor de Braziliaanse ambassades en consulaten te manifesteren. De initiatiefnemers willen zo protesteren tegen de verwoestende branden die momenteel het Amazonegebied teisteren.

‘Op dit eigenste moment vernielen de branden – die zich pijlsnel verspreiden – aan een alarmerend ritme het Amazonewoud. Ons huis staat letterlijk in brand en leggen de longen van onze planeet in de as’, luidt het in een communiqué. ‘Sinds Jair Bolsonaro aan de macht is, zijn de branden verveelvoudigd, aangewakkerd door de droogte maar ook door het lamentabele klimaatbeleid van de Braziliaanse regering, die het Amazonegebied enkel ziet als een melkkoe’, schrijft de beweging.

Onder het motto ‘SOS Amazone’, roept de beweging Fridays for Future (Vrijdagen voor de toekomst) en haar lokale antennes op om vrijdag gedurende de hele dag en op verschillende uren te manifesteren voor de ambassades en consulaten van Brazilië wereldwijd. De oproep werd lokaal verspreid door verschillende ngo’s. Ook in Rio de Janeiro en Sao Paulo zijn betogingen gepland.

‘We willen een regering die het belang van de natuur erkent en die zich engageert om onze belangrijkste natuurlijke rijkdommen te beschermen. Een regering die een strikte controle uitoefent op de bedrijven die op een verkeerde manier omspringen met onze natuurlijke hulpbronnen en die van het verdedigen van de rechten van inheemse volkeren een prioriteit maakt’, aldus Daniela Borges, van Fridays For Future in Brazilië. ‘Onze oorlog tegen de natuur moet stoppen’, twitterde Greta Thunberg donderdag op haar beurt vanop de zeilboot waarmee ze naar New York vaart.

Met een oppervlakte van 5,5 miljoen km2 is het Amazonegebied het meest uitgestrekte tropische woud van onze planeet. Het regenwoud wordt echter bedreigd door ontbossing en momenteel ook door enorme bosbranden. De situatie was donderdag nog steeds erg moeilijk in de schatten, maar het Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek maakte melding van zo’n 2.500 nieuwe brandhaarden op amper 48 uur tijd in Brazilië. Nog volgens het instituut werden van januari tot 21 augustus over het hele land al 75.336 bosbranden geregistreerd, een stijging met 84 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Macron: Brand is ‘internationale crisis’

De Franse president Emmanuel Macron heeft donderdagavond gezegd dat de branden in het Amazonegebied een internationale crisis vormen en hij wil dat de G7-landen die dit weekend bijeenkomen in het Franse Biarritz hier met spoed over overleggen.

‘Ons huis staat in brand. Letterlijk. Het Amazonegebied, die de longen vormen van onze planeet en 20 procent van onze zuurstof leveren, staat in brand. Dat is een internationale crisis. Leden van de G7, rendez-vous over twee dagen om hier met spoed over te spreken’, schrijft de Franse president op Twitter. Het is een verwijzing naar de woorden van zijn voorganger Jacques Chirac die ooit zei: ‘Ons huis staat in brand en wij kijken naar de andere kant.’

Bolsonaro verwijt Macron ‘kolonialistiche mentaliteit’

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft Macron donderdag ‘een kolonialistische mentaliteit’ verweten. In twee opeenvolgende tweets beschuldigde Bolsonaro Macron ervan ‘een intern probleem van Brazilië en de andere landen in de regio uit te buiten voor persoonlijk politiek gewin’ en dat met het nodige gevoel voor sensatie, wat allesbehalve bijdraagt aan een oplossing van het probleem, aldus de Braziliaanse leider.

De Braziliaanse regering blijft openstaan voor dialoog, maar dan gebaseerd op objectieve feiten en met wederzijds respect, schreef de extreemrechtse president. ‘De suggestie van de Franse president om op de G7 de aangelegenheden van het Amazonegebied te bespreken zonder daarbij de regio zelf te betrekken, getuigt van een in de 21ste eeuw voorbijgestreefde kolonialistische mentaliteit’, betoogde hij.

In een adem verweet hij Macron ook dat die op twitter valse foto’s had gepost. Het ging namelijk om een foto van een bosbrand, die genomen is door een fotograaf die in 2003 is overleden.

Eerder claimde Bolsonaro zonder bewijs dat niet-gouvernementele organisaties achter de bosbranden kunnen zitten. Milieudeskundigen verwierpen de uitspraak van de president. Zo bestempelde de baas van het Braziliaanse Instituut voor Milieubescherming de uitspraak als onverantwoordelijk en nonsens.

Volgens milieudeskundigen zijn de branden waarschijnlijk aangestoken door boeren, die zo ruimte willen creëren voor vee en andere landbouwactiviteiten. Het vochtige amazonewoud vat niet snel vlam, zegt Christian Poirier van de ngo Amazon Watch tegen CNN. ‘De overgrote meerderheid van deze vuren is door mensen aangestoken’, concludeert hij daarom.

Bolsonaro hield donderdag vol dat ngo’s in zijn ogen de eerste verdachten zijn. ‘Ngo’s hebben geld verloren en hebben geen werk meer. Waar houden ze zich dan mee bezig? Met mij ten gronde te richten’, zei de president. Bolsonaro gaf toe dat de uitspraak niet kon bewezen worden, tenzij men iemand op heterdaad zou betrappen.

De branden volgden op manoeuvres van de Braziliaanse regering om meer grond van het regenwoud open te stellen voor mijnbouw en landbouw.

Ook Bolivia en Paraguay worden geteisterd door bosbranden

Naast Brazilië worden ook Bolivia en Paraguay geconfronteerd met zware bosbranden. Er is al onherstelbare schade aangericht aan de flora en fauna in beide landen, zeggen milieudeskundigen.

In Bolivia staan sinds de maand mei al 654.000 hectare in brand in de departementen van de deelstaat Santa Cruz, met felle heropflakkeringen in augustus. Sinds twee weken heeft de Boliviaanse brandweer geen controle meer over het vuur.

In Paraguay wordt geen informatie vrijgegeven over de omvang van de schade. ‘Er is geen vooruitzicht op regen’, zegt de gouverneur van Santa Cruz, Ruben Costas.