Biden legt ambitieuze agenda voor in eerste toespraak voor Congres: ‘Amerika is klaar om op te stijgen’

Geld voor infrastructuurwerken, voor gratis hoger onderwijs in overheidsinstellingen, voor betaalbare kinderopvang, voor betaalbare medische zorg. President Joe Biden was niet bescheiden in de plannen die hij voorlegde in zijn eerste toespraak voor het Congres.

De toespraak was op meer manieren een ongewone aangelegenheid. Het aantal aanwezigen was vanwege covid drastisch beperkt tot zowat 200. Voor de allereerste keer in de geschiedenis werd een VS-president overschouwd door twee vrouwen, Nancy Pelosi, speaker (baas) van het Huis van Afgevaardigden, en vicepresident Kamala Harris, die officieel de Senaat leidt. En zijn toespraak kwam er erg laat.

We kennen de State of The Union, de jaarlijkse toespraak die een president voor het Congres houdt om verwezenlijkingen en perspectieven aan de bevolking voor te leggen. Maar zo’n jaarlijkse State of the Union komt er pas na een jaar presidentschap. De meeste presidenten houden snel na hun eedaflegging al een toespraak voor het Congres. Biden echter wachtte er 99 dagen mee, wat hem de mogelijkheid gaf om al over zijn verwezenlijkingen op te geven: onder meer over het massale vaccinatieprogramma, met meer dan 200 miljoen vaccinprikken in minder dan 100 dagen.

‘Honderd dagen geleden stond het Amerikaanse huis in brand’, zei hij over de situatie die hij aantrof toen hij in januari de macht overnam van Donald Trump: de covidsterfte was massaal, het Capitool was net bestormd, de democratie was in gevaar. ‘Amerika krabbelt steeds overeind. Na honderd dagen van redding en hernieuwing is Amerika klaar om op te stijgen.’ Hij zei ook: ‘Amerika gaat opnieuw vooruit’.

‘Mijn vrienden zijn bang’

Vervolgens hield hij een lang pleidooi voor zijn verregaande, duizenden miljarden dollar kostende investeringen: de vervanging van waterleidingsystemen met loden pijpen, aanleg of verbetering van wegen, bruggen, luchthavens. Introductie van betaalbaar snel internet vooral voor de vele buurten op het platteland die zonder zitten.

https://twitter.com/HeyokaEmpath01/status/1387577132600098821💞🕊Heyoka 🕊💞https://twitter.com/HeyokaEmpath01

Two of the most powerful women in the world making, not history but Herstory!!! ICONIC! #Bidenspeech pic.twitter.com/W650lUk2Hv

— 💞🕊Heyoka 🕊💞 (@HeyokaEmpath01) April 29, 2021

‘Zovelen van mijn vrienden zijn bang dat ze achtergelaten zullen worden in de nieuwe economie’. Maar zei hij, deze investeringen zouden banen opleveren, vakbondsbanen die vooral mensen zonder hoger diploma ten goede zouden komen. En ook de voorgestelde milieumaatregelen zouden arbeidsbanen opleveren. ‘Er is geen reden waarom de panelen voor windturbines niet in Pittsburgh in plaats van China zouden geproduceerd worden’.

Hij raakte ook plannen aan voor betaalbaar hoger onderwijs, betaalbare kinderopvang, betaalbare gezondheidszorg.

Arbeiders

Om dat alles te betalen worden alleen de rijken extra belast: mensen met een inkomen van 400.000 dollar per jaar, en als het op vermogen aankomt degenen die meer dan 1 miljoen dollar aan beleggingen hebben, wat slechts 0,3 procent van de bevolking zou zijn. De allerrijksten zullen extra gecontroleerd worden zodat ze hun fair deel betalen. Daartoe krijgen de belastingsdiensten miljarden dollar extra om extra speurders aan te werven.

De ambitie is om te bewijzen dat de democratie nog werkt, aldus Biden, en dat de overheid werkt voor de bevolking.

Hij was over het algemeen niet heel kritisch over de Republikeinen, reikte geregeld symbolisch de hand. Maar hij bekritiseerde wel fel hun belastingverlaging van 2017. Die zou zichzelf terugbetalen, hadden ze beloofd, maar dat gebeurde niet. En er zou van bovenaf welvaart naar beneden doorsijpelen. Die trickle down was evenmin gebeurd. Mijn idee, zei Biden, is dat de welvaart van onderuit moet komen, en moet beginnen met een welvarende middle class (de Amerikaanse middle class is in Europese termen breedgenomen de arbeidersklasse plus de lagere middenklasse).

Daarnaast raakte de president ook alle actuele problemen aan, hij pleitte voor politiehervorming, voor strengere wapenwetten, voor migratiehervorming en milieuactie.

Het zal er nu van afhangen hoeveel hij van zijn plannen door het Congres krijgt, waar hij vooral in de Senaat, waar Democraten en Republikeinen elk 50 zetels hebben, moeite zal hebben om voorstellen goedgekeurd te krijgen.