De beslissing van Donald Trump om de wapenleveringen aan Oekraïne te hervatten is een overwinning van het gezond verstand – voor zolang het duurt. Deze bocht bewijst nog maar eens dat zelfs Trumps trouwste volgelingen het gedrag van de Amerikaanse president niet kunnen voorspellen.
Amerika joeg Oekraïne en zijn Europese bondgenoten de stuipen op het lijf toen het eerder deze maand plots zijn wapenleveringen aan Oekraïne stopzette. Net zo plots herriep president Donald Trump dat bevel op 7 juli: ‘We gaan weer wat wapens sturen. Dat moeten we wel. Ze moeten zich kunnen verdedigen. Ze krijgen het nu heel zwaar te verduren.’ Enkele uren later bevestigde het Pentagon dat het ‘aanvullende defensieve wapens’ zou sturen.
Het zou naïef zijn om te denken dat de Oekraïense zaak Trump nu na aan het hart ligt.
Die ommekeer werd aangekondigd tijdens een etentje in het Witte Huis dat Trump organiseerde voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, op bezoek in Washington. Naast hem zat Pete Hegseth, de Amerikaanse minister van Defensie, die instemmend knikte – ook al was hij degene die de militaire steun eerder had stopgezet. Wie ook op de rem stond, was Elbridge Colby, topambtenaar in het Pentagon belast met het densiebeleid. Hij pleit al langer voor een herschikking van middelen van Europa en het Midden-Oosten naar Azië.
Eigen wapenvoorraden
Het Pentagon wilde de wapenleveringen naar Oekraïne stoppen, en evalueren of Amerika zijn eigen wapenvoorraden wel op peil houdt. ‘We kunnen niet overal ter wereld wapens blijven uitdelen’, verklaarde woordvoerder Sean Parnell op 2 juli. Dat is niet helemaal correct. Veel westerse landen kampen inderdaad met een tekort aan luchtafweermiddelen zoals Patriot-raketten, die ballistische en kruisraketten kunnen onderscheppen. Maar de wapens die nu naar Oekraïne gaan rollen van de productieband van defensiebedrijven en komen niet uit het arsenaal van het Amerikaanse leger. Bovendien werden de leveringen aan Israël niet onderbroken. Recent zette dat land samen met de VS honderden raketten in om Iraanse raketten af te weren.
‘America First’ betekent wat Trump zegt, niet wat zijn ideologen denken.
Parnell benadrukte dat de evaluatie van ‘militaire leveringen wereldwijd nog altijd loopt en een integraal onderdeel vormt van onze America First-defensieprioriteiten’. Dat suggereert dat sommige wapens alsnog kunnen worden achtergehouden voor Oekraïne. Maar de bocht van de president blijft wel een vernedering voor de civiele leiding van het Pentagon. Tijdens een telefoongesprek op 4 juli zou Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben verteld dat hij niet op de hoogte was van de opschorting.
VS schorten cruciale wapenleveringen aan Oekraïne op: ‘Nu moet Europa opstaan’
Het bewijst nog maar eens dat zelfs Trumps loyaalste volgelingen zijn bochtenwerk niet kunnen voorspellen. ‘America First’ betekent wat Trump zegt, niet wat zijn ideologen denken. De president uitte opnieuw zijn ergernis over de Russische leider Vladimir Poetin, omdat die een staakt-het-vuren blijft weigeren. ‘Ik ben eerlijk gezegd teleurgesteld dat president Poetin nog altijd niet gestopt is’, zei Trump. Tot nu toe probeerde hij Poetin te paaien met de wortel van diplomatieke toenadering en lucratieve deals. Deze keer koos hij voor een – eerder bescheiden – stok.
Agressie belonen
Trumps beslissing betekent een overwinning van het gezond verstand. Oekraïne kreeg de voorbije weken verschillende drone- en raketaanvallen te verduren, een van de zwaarste golven sinds het begin van de Russische invasie drie jaar geleden. Het opschorten van de Amerikaanse hulp, en dan vooral de luchtafweerraketten, kwam neer op Rusland vrij spel geven en agressie belonen.
Maar het zou naïef zijn om te denken dat de Oekraïense zaak Trump nu na aan het hart ligt. De hervatting van de leveringen is hooguit een terugkeer naar de vorige toestand, waarin de Amerikaanse steun traag doodbloedde. De wapens die nu arriveren zijn nog een belofte van de regering-Biden en die leveringen zouden sowieso eindigen tegen eind 2028.
Bespeeld door Poetin
Terwijl Oekraïne vanuit de lucht wordt bestookt en op de grond langzaam terrein verliest, heeft Trump sinds zijn terugkeer in het Witte Huis in januari geen nieuwe militaire toezeggingen gedaan. Tientallen miljarden dollar hulp die het Congres vorig jaar heeft goedgekeurd, zijn nog niet ingezet. En dat Congres, gedomineerd door Republikeinen, heeft ook geen nieuwe fondsen vrijgemaakt. Trumps ‘Big Beautiful’ belasting- en begrotingswet bevat geen dollar voor Oekraïne. Zelfs de kleine bedragen die voor Oekraïne waren gereserveerd in de reguliere defensiebegroting dreigen te worden geschrapt in het voorstel voor het begrotingsjaar 2026.
President Trump droomt nog altijd van een groot akkoord met Poetin. Maar hij begint wel te beseffen dat hij door de Russische president wordt bespeeld. Hij wil geen extra geld uitgeven om Oekraïne te laten winnen, maar hij wil ook niet dat het instort onder zijn bewind. Hij weet wellicht dat een Oekraïense nederlaag een geopolitieke klap zou zijn voor Amerika – met meer impact dan de val van Afghanistan na de Amerikaanse terugtrekking in 2021. Van die blamage is president Biden nooit echt hersteld. En Trump liet geen kans onbenut om hem daar op aan te vallen.
Hoe Donald Trump met zijn ‘One, Big Beautiful Bill’ miljoenen Amerikanen én Amerika in de problemen brengt
