Amerikaans vicepresident Mike Pence bevestigde dit weekend andermaal het engagement van zijn land in de NAVO. President Trump is ook niet zo vijandig voor de NAVO als gedacht. Maar dan moet Europa wel uit haar pijp komen.
Amerikaans vicepresident Mike Pence zei zaterdag op de jaarlijkse veiligheidsconferentie in München dat het Amerikaanse engagement in de NAVO ‘onwrikbaar’ is. ‘Ik verzeker jullie in naam van president Trump: de Verenigde Staten steunen de NAVO, zijn jullie belangrijkste partner en zullen dat altijd zijn.’ Daarmee bevestigt hij wat Defensieminister James Mattis zei toen hij eerder deze week in Brussel was, al was die wat harder in de lijn en liet die duidelijk horen voor het einde van het jaar intenties te willen zien over extra steun.
Velen gaan ervan uit dat Trump graag uit de NAVO wil stappen, omdat hij half januari in een interview met Bild zei dat de NAVO ‘achterhaald was.’ Maar de president is niet eenduidig in zijn communicatie over het heikele thema. Hij legde zijn eigen strategie deels uit in een interview met The New York Times afgelopen juli. “Bij een deal moet je altijd bereid zijn weg te lopen”, klonk het toen. Trumps redenering is dat NAVO-partners, als ze weten dat ze zonder voorbehoud op de VS kunnen rekenen, gaan denken: “Ze gaan toch nooit weg, waarom zouden we ze betalen?” In hetzelfde interview zegt hij dat de NAVO nog steeds op de VS kunnen rekenen, ‘als ze aan hun verplichtingen voldoen.’
Pence benadrukte dat nog eens herhaalde de vraag van Mattis om meer financiële inzet van de Europese partners. Bij de NAVO-top in Wales van 2014 werd afgesproken dat alle landen 10 jaar de tijd krijgen om hun defensiegeld op te krikken naar de vereiste 2% van het BBP. De VS geven jaarlijks 3,6 procent uit, maar de meeste Europese landen zitten onder de drempel van 1,5 procent. Duitsland bijvoorbeeld geeft 1,2 procent uit.
Bondskanselier Angela Merkel, die eveneens het woord nam in München, toonde zich bereid meer te doen. “Duitsland kent zijn verantwoordelijkheid”, verzekerde Merkel. Maar een stijging met meer dan 8 procent per jaar acht Merkel niet doenbaar, wat het onmogelijk zou maken om de doelstelling tegen 2024 te halen. Merkel vindt echter dat ook uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking en crisispreventie moeten meetellen. Ze hoopt dat hierover geen “kleinzielige discussie ontstaat”.
NAVO-chef Jens Stoltenberg wees er, met Mattis naast hem, op dat de andere leden van de NAVO vorig 3,8 procent meer hebben uitgegeven aan Defensie. Dat komt neer op 10 miljard dollar. ‘Dat is niet genoeg’, liet hij ook blijken.
‘De VS – zelfs onder Trump -zal zich niet meteen terugtrekken uit de NAVO, alleen al omwille van de vele voordelen die het haar biedt, zoals militaire basissen, en steun van de Europese bondgenoten bij militaire interventies’, zei professor Internationale Politiek Tom Sauer (UA) eerder al in een opiniestuk voor Knack.be. ‘Al zullen die interventies in aantal waarschijnlijk nog verder afnemen.’
In mei komt Trump naar Brussel om het nieuwe hoofdkwartier van de NAVO officieel te openen.
