Aartsvijand van Erdogan verspreidt anti-IS-advertenties in kranten

In een opvallende advertentie in onder meer De Morgen en het NRC Handelsblad veroordeelt de Turkse islamprediker Fethullah Gülen de gruweldaden van IS. Al bestaat er twijfel, is Gülen echt bezorgd of is dit zijn zoveelste ‘anti-Erdogan zet.’

De Turkse islamprediker Fethullah Gülen liet de afgelopen week een opmerkelijke advertentie plaatsen in onder meer The New York Times, NRC Handelsblad en nu ook De Morgen. “Elke vorm van geweld tegen onschuldige burgers is in strijd met de principes van de Koran”, schrijft de invloedrijke Gülen. Mogelijk verschijnt de advertentie de komende dagen ook nog in andere internationale kranten.

Gülen heeft miljoenen volgelingen binnen de moslimwereld, maar tegelijkertijd is hij ook een omstreden figuur. Hij leidt een van de grootste moslimnetwerken Hizmet (Dienstverlening). Hizemt heeft scholen, denktanks en andere instellingen over de hele wereld. Maar dit netwerk kent geen formele structuur en is geen duidelijke organisatie. Gülen, die de nadruk legt op liefdadigheid, werd het afgelopen jaar verkozen tot een van de meest invloedrijke personen door Time Magazine.

Naast een duidelijke afkeuring, betuigt Gülen in de advertentie zijn medeleven met de families van de onthoofde slachtoffers. “De daden van IS zijn een schande voor ons geloof”, schrijft hij. In België werd de boodschap verspreid door de ngo Intercultural Dialogue Platform. “Er wordt vaak gezegd dat moslims niet opstaan tegen het extremisme, dat ze geen stelling durven innemen”, vertelt Ramazan Guveli aan De Standaard. “Wij wilden dat wel doen, daarom kochten we advertentieruimte om Gülens boodschap te verspreiden.”

Conflict Erdogan

Gülen zelf woont sinds 1998 in ballingschap in de Verenigde Staten. Nadat de Turkse regering hem beschuldigde van een islamitisch complot, besloot hij het land te verlaten. Het conflict laaide opnieuw op toen de huidige president, toen premier, Tayyip Erdogan hem in 2013 beschuldigde van het smeden van complotten om de regering ten val te brengen. Gülen en zijn aanhangers zouden gesprekken hebben afgeluisterd binnen regeringskringen, wat een groot corruptieschandaal aan het licht bracht. Dit leidde tot de arrestatie van meer dan 50 hooggeplaatste politici.

Waarnemers vermoeden dan ook dat recente uitlatingen van Gülen een rechtstreekse sneer zijn aan het adres van Erdogan, schrijft De Morgen. De Turkse president heeft de terreurorganisatie IS nooit scherp bekritiseerd.

Maar volgens de hoofd­redacteur van de Nederlands­talige editie van de Turkse krant Zaman, Mete Özturk, is de tekst niet politiek getint. “Het is niet de eerste keer dat Gülen zo’n boodschap verspreidt. Ook na de aanslagen van 11 september, zette de islamgeleerde zich expliciet af tegen terrorisme in naam van de islam.”

100.000 Syrische vluchtelingen in Turkije

Intussen raakt Turkije steeds meer betrokken bij het conflict in Syrië en Irak. Het offensief van IS in de Syrische stad Kobani heeft tot een exodus van Syrische Koerden richting Turkije geleid. Afgelopen week had Turkije zijn grenzen opengesteld, maar ondertussen heeft het land enkele overgangen alweer gesloten. Volgens de Vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) hebben al meer dan 100.000 Syrische vluchtelingen hun toevlucht gezocht in Turkije.

Interessant, advertentie van Fethullah Gülen tegen IS in de krant pic.twitter.com/tR8yA2GJDI

— Kustaw Bessems (@KustawBessems) 22 september 2014