800 kinderlijkjes in beerput van nonnen: Aartsbisdom ontkent verantwoordelijkheid

© .
Eddy Eerdekens
Eddy Eerdekens Hoofdredacteur TV Limburg

Steeds meer Ierse politici vragen een uitgebreid onderzoek naar de 800 kinderlijkjes in een beerput achter een opvangtehuis voor ongehuwde moeders in Tuam. Het aartsbisdom zegt dat het bedroefd is over wat er gebeurd is in de instelling die werd geleid door nonnen, maar zegt dat het er verder ook niet veel mee te maken had.

Het aartsbisdom Tuam zegt dat het in zijn archieven geen documenten heeft over de 800 kinderen die gevonden zijn in een beerput achter een opvanghuis voor ongehuwde moeders van nonnen van de orde van Bon Secours. Het bestaan van de beerput is wereldkundig gemaakt door de plaatselijke historicus Catherine Corless.

In het opvanghuis in Tuam werden tot 1961 duizenden ongehuwde moeders opgevangen. Zelfs als ze het slachtoffer werden van een verkrachting, werden ze beschouwd als zware misdadigers voor wie in hun familie of in de maatschappij geen plaats meer was.

Ze werden verplicht tewerkgesteld terwijl hun kinderen achterbleven onder de hoede van de nonnen. Volgens de inwoners van Tuam werden de kinderen mishandeld, verwaarloosd, bespot en beschimpt door de nonnen. Vele kinderen stierven al op zeer jonge leeftijd. De meesten stierven door ondervoeding en verwaarlozing. Anderen stierven aan de gevolgen van mazelen, diarree, longontsteking en TBC.

De nonnen kozen er doelbewust voor om de kinderen van ongehuwde moeders te verwaarlozen omdat deze kinderen door de Ierse maatschappij, zowel door de Kerk als door de staat, geminacht werden

The Irish Times

‘Het ontbrak de nonnen niet aan kennis of vaardigheid om voor de kinderen te zorgen, schrijft The Irish Times. ‘Ze kozen er doelbewust voor om de kinderen van ongehuwde moeders te verwaarlozen omdat deze kinderen door de Ierse maatschappij, zowel door de Kerk als door de staat, geminacht werden.’

Aartsbisschop Michael Neary zegt dat hij net als iedereen ‘erg gechoqueerd’ is door de vondst van de kinderlijkjes. ‘Historisch onderzoek en berichtgeving in de media hebben me doen inzien hoe enorm deze zaak is,’ zei Neary. ‘Ik vind het verschrikkelijk en ik ben bedroefd over het grote lijden dat deze kleintjes en hun moeders doorstaan hebben.’

Tegelijkertijd wijst de aartsbisschop alle verantwoordelijkheid voor de dood van de kinderen af. Het opvangtehuis werd geleid door nonnen van de orde van Bon Secours. Het aartsbisdom is de hiërarchische overste van de nonnen, maar zegt dat het van de hele zaak nooit veel geweten heeft.

‘Het aartsbisdom was niet betrokken in de leiding van het opvanghuis in Tuam,’ zegt Michael Neary. ‘We hebben dan ook geen documenten met betrekking tot de overlijdens van de kinderen of wat er met hen verder nog gebeurd is. Ik heb begrepen dat alle documenten die de nonnen van Bon Secours in hun bezit hadden, al in 1961 overgemaakt zijn aan de overheid.’

De verantwoordelijkheid voor de feiten ligt bij de zusters van de orde van Bon Secours. Zij moeten nu reageren in het algemeen belang

Aartsbisschop Michael Neary

‘Het aartsbisdom zal volledige medewerking verlenen aan het gerechtelijk onderzoek. Maar de verantwoordelijkheid voor de feiten ligt bij de zusters van de orde van Bon Secours. Zij moeten nu reageren in het algemeen belang.’

Op de Ierse Radio 1 getuigde een overlevende van het horrorhuis dat er voor hem ook in een pleeggezin weinig geluk was weggelegd. ‘Iedereen keek op ons neer,’ zegt de nu 72-jarige Tom Ward. Hij woonde 5 jaar in het opvangtehuis voor hij werd geplaatst in een pleeggezin. ‘De nonnen kregen veel geld om ons te verzorgen, maar iedereen liet ons links liggen, de onderwijzers, de priesters, de dokters, ze keken allemaal op ons neer.’

‘Op school zeiden ze ons: jij hebt geen vader en geen moeder. Dat was erg confronterend. We mochten niet met de andere kinderen spelen. Tijdens de speeltijd moesten we in onze bank blijven zitten. Als we in de kerk of in het dorp kwamen, keerde iedereen ons letterlijk de rug toe.’

Dit is een afschuwelijke zaak en een enorm schandaal

Volksvertegenwoordiger Fianna Fail

De Ierse volksvertegenwoordiger Fianna Fail eist dat de regering excuses aanbiedt aan de moeders van de 800 kinderen van wie de lichamen gedumpt zijn in de beerput. ‘De overheid moet er alles aan doen opdat de volledige waarheid in deze zaak boven water komt. Dit is een afschuwelijke zaak en een enorm schandaal.’

De volksvertegenwoordiger deed zelf bijkomend opzoekingswerk in het geboorteregister en kwam tot de conclusie dat er 796 kinderlijkjes in de beerpunt liggen. ‘Er moet een uitgebreid onderzoek komen naar de omstandigheden waarin deze kinderen om het leven kwamen. Het gaat hier om Ierse burgers. De manier waarop ze behandeld zijn is voor de Ierse overheid compleet onaanvaardbaar,’ zei Fail tegen de BBC.

De Ierse senator Hildegarde Naughton eist een onderzoek naar moord op de kinderen die zijn teruggevonden in de beerput.

De Ierse regering zegt dat ze in ieder geval van plan is een onderzoek in te stellen naar wat er is gebeurd in Tuam. Charlie Flanagan, minister van Kinderen en Jeugd zegt dat de zaak een sombere getuige is van een zwarte periode in de geschiedenis van Ierland. ‘Een periode waarin onze kinderen niet de liefde kregen die ze vandaag krijgen.’

Zoals het opvangtehuis in Tuam waren er in Ierland nog 9 andere instellingen waar ongehuwde moeders en hun kinderen op dezelfde manier opgevangen werden. Het gaat om meer dan 36.000 moeders. De kinderen die in deze omstandigheden geboren werden, mochten van de kerk niet gedoopt worden. Daarom werd hen ook een christelijke begrafenis geweigerd. Na hun dood kregen ze geen kist of graf maar werden ze gedumpt en vergeten. In Tuam kunnen de verschrikkelijke bewijzen daarvoor niet langer genegeerd worden. De roep naar een uitgebreid onderzoek naar al deze katholieke opvanghuizen klinkt steeds luider.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content