Waar blijft dat masterplan voor modernisering en beveiliging van federale musea?

'Met zo'n toperfgoed in hartje Europa zijn grotere bezoekersaantallen mogelijk.' Op de foto: het Wiertzmuseum, dat afhangt van de Musea voor Schone Kunsten. © BelgaImage
Michel Vandersmissen
Michel Vandersmissen Redacteur van Knack

CD&V-Kamerlid Vincent Van Peteghem vindt dat de overheid nu maar eens werk moet maken van de modernisering en beveiliging van de federale musea.

Onlangs dineerden de regeringsleiders van de NAVO-lidstaten in het Brusselse Jubelparkmuseum. Opvallend, want enkele maanden eerder stonden er nog stellingen om stukken plafond op te vangen en regende het op sommige plaatsen binnen. Er werden snel enkele zalen gerenoveerd om de hoge gasten te ontvangen. De rest van het museum verkeert nog in dezelfde lamentabele toestand als voorheen.

Het oppervlakkige oplapwerk illustreert volgens Vincent Van Peteghem, die voor CD&V in de Kamer zit, de manier waarop dit land omgaat met zijn federale musea. ‘Al jarenlang wordt er een masterplan aangekondigd voor de tien federale wetenschappelijke instellingen. Elke Sleurs (N-VA), de vorige staatssecretaris, maakte nauwelijks vooruitgang in het dossier, en ook haar opvolgster, Zuhal Demir, laat de zaak aanslepen. Deze regering had in haar regeerakkoord nochtans een ambitieuze hervorming van de federale musea en wetenschappelijke instellingen vooropgesteld.’

Staatssecretaris Elke Sleurs boekte amper vooruitgang, en ook opvolgster Zuhal Demir laat de zaak aanslepen.

Het Rekenhof liet zich onlangs nog erg kritisch uit over de manier waarop de collecties in deze musea bewaard en beveiligd worden. Van Peteghem weet dat in sommige instellingen de inventaris bijvoorbeeld nog analoog wordt bijgehouden. ‘Mensen met kwade bedoelingen zouden op die manier niet alleen een stuk uit de opslagruimte kunnen stelen, maar ook het bijbehorende document uit de inventaris ontvreemden. Zo blijven diefstallen zelfs onopgemerkt.’

Ook de opslag van de kunstcollecties zelf verloopt chaotisch. De gebouwen zijn onvoldoende uitgerust met alarmsystemen tegen brand of diefstal. Verschillende lokalen beschikken niet over bewakingscamera’s of inbraakwerende deuren en ramen. Sommige kunstwerken worden bewaard in lokalen die vrij toegankelijk zijn voor toevallige bezoekers. Kortom, hoog tijd om te investeren in beveiliging en modernisering, zegt Van Peteghem.

In het regeerakkoord was beslist om de musea te verzelfstandigen, zodat ze zelf kunnen beslissen wat voor hen de beste oplossing is. Daarnaast is het de bedoeling om de tien instellingen onder te brengen in vier clusters: de cluster Ruimte (onder meer KMI en de Koninklijke Sterrenwacht), de cluster Kunst (Jubelparkmuseum, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten), de cluster Natuur (AfricaMuseum, Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen) en de cluster Documentatie (Rijksarchief, Koninklijke Bibliotheek). Het voordeel van zulke clusters is dat de musea beter samenwerken en ze een aantal ondersteunende diensten kunnen delen. Dat zal geld kosten, maar uiteindelijk verdien je de investeringen volgens Van Peteghem snel terug. ‘Onze federale musea bevatten topcollecties. Met dergelijk erfgoed in hartje Europa zijn grotere bezoekersaantallen mogelijk. Kijk naar Londen of Amsterdam: daar lokken zulke musea wél miljoenen bezoekers.’

Overigens zijn de Vlaamse musea in hetzelfde bedje ziek. Onlangs bleek dat door een jarenlange lamentabele inventarisatie maar liefst 2313 kunstwerken zoek zijn. Misschien zijn ze niet gestolen, de Vlaamse overheid weet gewoon niet waar ze zich bevinden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content