Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft maandag in het Europees Parlement zwaar uitgehaald naar “complotdenkers” en “vrienden van Poetin” die een motie van wantrouwen tegen haar Commissie steunen. Zij baseren zich op de oude truken van het extremisme om de democratie te doen wankelen, zei ze.
Von der Leyen verdedigde maandag, geflankeerd door zo goed als alle commissarissen, haar beleid in het Europees Parlement, nadat een motie van wantrouwen tegen haar Commissie werd ingediend. De tekst, een initiatief van het uiterst rechtse Roemeense Europarlementslid Gheorghe Piperea (ECR), beschuldigt de Commissie van een gebrek aan transparantie en van wanbeheer, in het bijzonder tijdens de coronapandemie.
De Europese Commissievoorzitter reageerde scherp op de beschuldigingen. ‘Wat we net hebben gehoord van meneer Piperea (die de motie voorstelde, red.) is voor iedereen duidelijk. Het komt uit het oudste draaiboek van de extremisten: de maatschappij polariseren en het vertrouwen in de democratie verzwakken door valse verklaringen over inmenging in de verkiezingen. Proberen de geschiedenis te herschrijven over hoe Europa met succes gezamenlijk een pandemie overwon (…) Het spinnen van ontkrachte samenzweringen over sms’en’, stelde ze.
Ze keek in haar tussenkomst terug naar het beleid tijdens de coronapandemie, waarin de Commissie een mandaat kreeg van de lidstaten om te onderhandelen over vaccincontracten. ‘Er waren geen geheimen, geen verborgen clausules, geen aankoopverplichtingen voor de lidstaten. Alle 27 lidstaten hebben zelf gekozen om hun vaccins te kopen.’
Ze reikte ook de hand naar de pro-Europese partijen, die terechte bezorgdheden uitdrukken en met wie ze altijd op zoek wil gaan naar compromissen ‘in de geest van de democratie. Maar we mogen ons geen illusies maken over de bedreigingen waarmee onze democratie te maken krijgen’, stelde ze ook. ‘We zien een alarmerende bedreiging van extremistische partijen die onze maatschappijen willen polariseren met desinformatie. Er is geen bewijs dat ze antwoorden hebben, maar er zijn voldoende bewijzen dat ze worden ondersteund door onze vijanden en hun poppenspelers in Rusland of elders.’
Het debat verliep bij momenten erg woelig, met geroep over ‘leugens’ vanuit de zaal. Toch lijkt von der Leyen zich geen zorgen te moeten maken over het voortbestaan van haar Commissie: de EVP, S&D, Renew en de groenen hebben aangegeven niet voor de motie te stemmen, terwijl een meerderheid nodig is van twee derde van de uitgebrachte stemmen en een meerderheid van de leden van het Parlement om de Commissie te doen vallen.