Di Rupo splitst Brussel-Halle-Vilvoorde

Formateur Elio Di Rupo en de acht onderhandelende partijen hebben een akkoord bereikt over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. Daarmee is er eindelijk een oplossing voor het meest heikele dossier in de Belgische politiek dat de Wetstraat bijna 10 jaar heeft gegijzeld. Het nieuws sloeg vannacht in als een bom.

Nadat het er een dag eerder nog compleet hopeloos uitzag en formateur Di Rupo nog liet uitschijnen dat de onderhandelingen zo goed als dood en begraven waren, bereikten de acht onderhandelende partijen vannacht dan toch een akkoord over de splitsing van BHV.

De doorbraak is het gevolg van een voorstel dat de Vlaamse partijen op tafel hebben gelegd. In het akkoord wordt BHV zuiver gesplitst. Alleen de inwoners van de zes faciliteitengemeenten kunnen hun stem nog uitbrengen op Brusselse kieslijsten.

Burgemeesters
Er is ook een oplossing voor de drie niet-benoemde burgemeesters in de rand. Ze krijgen de titel dienst-doende burgemeester zodra de gemeenteraad hen aanwijst. De benoeming blijft in handen van de Vlaamse regering maar de burgemeesters mogen hun volle bevoegdheid uitvoeren vanaf het ogenblik dat ze ‘dienstdoend’ zijn.

Senaat
De senaat wordt een ontmoetingsplaats tussen de regionale parlementen. De senatoren worden niet meer rechtstreeks verkozen.

Koning
Elio Di Rupo trok rond middernacht naar de koning om verslag uit te brengen over het bereikte akkoord. 458 dagen na de verkiezingen, 8 jaar na de start van het dossier en één dag nadat ontslagnemend premier Yves Leterme een bom in de Wetstraat gooide door aan te kondigen dat hij opstapt, bereikten de onderhandelaars een doorbraak die niemand nog voor mogelijk had gehouden.

Reacties
Het akkoord is een evenwichtig akkoord, maar slechts een eerste stap van nog een lange weg naar de vorming van een nieuwe regering. Dat was de teneur van de reacties na afloop van de vergadering, die door formateur Elio Di Rupo een kleine vierentwintig uur eerder als de ultieme poging was omschreven.

Charles Michel (MR): ‘Stap in de goede richting’
MR-voorzitter Charles Michel was “echt tevreden” over het evenwichtige akkoord. “Het is een stap in de goede richting, maar er wacht ons nog veel werk”. Volgens hem zou het “idioot zijn” om punten te tellen en te kijken wie op welke punten gewonnen of verloren heeft. Het akkoord is goed voor alle Belgen, aldus nog Michel.

Hij benadrukte daarbij de bescherming van de rechten van de Franstaligen zowel op electoraal, als op administratief en gerechtelijk vlak, en de regeling voor de burgemeesters van de faciliteitengemeenten, die in beroep kunnen gaan bij de tweetalige algemene vergadering van de Raad van State tegen hun niet-benoeming. Hij wees er ook op dat het een generatie van jonge partijvoorzitters is die het dossier na al die jaren heeft kunnen deblokkeren.

Wouter Beke (CD&V): ‘Resultaat is belangrijkst’
Voor CD&V-voorzitter Wouter Beke is het resultaat het belangrijkst. Het akkoord over BHV is volgens hem in Vlaanderen te verdedigen: BHV is tegen een redelijke prijs gesplitst; enkel in de faciliteitengemeenten kunnen de inwoners nog op Brusselse lijsten stemmen. Beke verzekerde dat hij met evenveel vuur nu de onderhandelingen over de financieringswet en de overheveling van bevoegdheden zal aanvatten. Het bereikte akkoord is volgens hem de eerste belangrijke voorwaarde om te komen tot een regering onder leiding van Elio Di Rupo.

Chris Peeters (CD&V): ‘Eerste belangrijke stap, maar weg is nog lang’

Volgens Vlaams minister-president Chris Peeters (CD&V) bevat het deelakkoord een hele reeks positieve elementen en kan het dienen als opstap naar een globaal communautair akkoord. Positief is dat met het bereikte BHV-compromis “een belangrijk element van de Octopusnota gerealiseerd” is. Volgens Peeters blijven de Vlaamse bevoegdheden “intact” en wordt er niet geraakt aan het territorialiteitsbeginsel. “De grenzen van Vlaanderen blijven intact”, aldus de minister-president. Hij is ook tevreden dat in het akkoord “niet geraakt wordt aan de omzendbrief van voormalig minister Leo Peeters” rond de toepassing van de taalwetgeving in de rand.

Alexander De Croo (Open VLD): ‘Toegangsexamen voor regeringsonderhandelingen’

Open VLD-voorzitter Alexander De Croo wees erop dat BHV het grootste struikelblok van de laatste tien jaar was. Die opruimen was voor hem het toegangsexamen voor regeringsonderhandelingen. De Croo had het over een evenwichtig akkoord, maar waarschuwde dat er nog grote uitdagingen wachten inzake besparingen, jobcreatie en veiligheid.

Caroline Gennez (SP.A): ‘Zeer belangrijke doorbraak’
Caroline Gennez benadrukte dat met het akkoord – “een zeer belangrijke doorbraak” – twee eisen van de SP.A werden ingewilligd: BHV is gesplitst en de Senaat is afgeschaft, “wat een goede zaak is voor de democratie”. Volgens haar hadden de acht partijen geen andere keuze dan een akkoord te bereiken.

Wouter Van Besien (Groen!): ‘Dialoog wint van cynisme’
Voor Groen!-voorzitter Wouter Van Besien heeft “de dialoog het gewonnen van het cynisme”. Hij was zeer tevreden dat na jaren gebakkelei over de splitsing van de kieskring BHV er eindelijk een akkoord voor de communautaire splijtzwam die al ruim 40 jaar voor spanningen zorgt. Dit is een belangrijke eerste stap richting communautaire pacificatie, aldus Van Besien. Onmiddellijk na het aantreden van een nieuwe regering zal de splitsing van BHV in het parlement komen, verzekerde hij nog.

Joëlle Miquet (CDH): ‘Nu nog financieringswet en fiscale autonomie’
CDH-onderhandelaarster Joëlle Milquet vond dat er een “heel moeilijke stap vooruit” gezet. Na BHV volgen er echter nog de financieringswet en de fiscale autonomie, waarschuwde ze. Milquet vond dat in het akkoord voldoende compensaties zijn voor de splitsing van BHV: waarborgen voor de rechten van de Franstaligen, de bevoegdheid van de Raad van State bij de benoeming van de burgemeesters in de faciliteitengemeenten en de link van de zes faciliteitengemeenten met Brussel.

Laurette Onkelinx (PS): ‘Grote opluchting’
Laurette Onkelinx, die voor de PS onderhandelde, zei tevreden te zijn over het akkoord over BHV, een erg ingewikkeld dossier dat al lang op de politiek woog. Er was grote opluchting rond de onderhandelingstafel dat deze klip genomen is.

Jean-Michel Javaux (Ecolo): ‘Respect aan tafel’
Volgens Jean-Michel Javaux was het akkoord over BHV nu mogelijk omdat er respect aan de tafel was. Het is een akkoord zonder winnaars of verliezers, meende hij. Maar nu wachten nog de sociaal-economische problemen en de andere communautaire dossiers. (Belga/EE)