Het jaarlijkse festival ‘Theater aan Zee’ loopt dit jaar van 26 juli tot 3 augustus. Negen dagen lang kunt u in Belgiës kuststad terecht voor straatspektakels, muziek, comedy, literatuur en… theater.

Het parcours van het jaarlijkse festival Theater aan Zee (TaZ), dat met elke editie meer uren en gasten telt, strekt zich uit over heel Oostende, van aan de Venetiaanse Gaanderijen tot de Vismijn en het Fort Napoleon. Wie tijd en zin heeft, pikt samen met de voorstellingen meteen wat bezienswaardigheden, oude gebouwen of musea mee. Belangrijkste poot van dit festival blijft het theater, met jong, oud, klassiek en nieuw werk. Straatspektakels, muziek, comedy en ook literatuur maken het plaatje compleet.

TaZ cirkelt dit jaar rond drie centrale gasten: voor theater nemen Bert Luppes en Floor Huygen de beker over van Eric De Volder. De Nederlanders voeren voor de gelegenheid een viertal stukken opnieuw op. Voor muziek staat Rimlight Productions in de spots, met het tweede deel van Obsession Project. En het Franse Compagnie ELIXIR is centrale gast in de afdeling straattheater, met drie Belgische spektakelpremières op evenzoveel locaties in de stad.

Tussen het start- en straatfeest op zaterdag 27 juli en het slotgebeuren op zaterdag 3 augustus, leggen de organisatoren van TaZ vele laagjes, onder verschillende noemers. Van ‘jong’ over ‘doorgroeiers’ tot ‘familietheater’ en ‘humor’. We bekijken het programma vanuit de diverse, vaak historische, locaties.

CAFì KOER

Café Koer heet het centrale punt van het festival. Een school in de Kaaistraat, op een steenworp van het station, wordt negen dagen lang trefpunt voor publiek en artiesten. Van internetten tot theaterkostuums bekijken, en ondertussen via video en dagkranten op de hoogte blijven van het reilen en zeilen van het festival. Nog interessanter wordt café Koer in de avonduurtjes, al was het maar om tussen pot, pint en pangerechten even te bekomen van de kunst of er de reeks concertjes bij te wonen: disco-covers (Kinky Afro), Elvis-covers (Elvis is Black), jazzy chanson (Wim De Wulf), Hollandse samplingmuziek (Kopna Kopna), om maar een paar dingen te noemen. Gratis en voor niks.

FEEST- EN CULTUURPALEIS

Tweede centrale punt van Theater aan Zee blijft het Feest- en Cultuurpaleis op het Wapenplein. Niet meteen het toonbeeld van gezelligheid, deze ’tempel’, die staat waar tot 1940 het Stadhuis stond en in juni 1958 ’ter gelegenheid van de jumelage van de steden Monaco en Oostende’ in aanwezigheid van ‘hun doorluchtige hoogheden de vorst Rainier III en de vorstin van Monaco’ in gebruik werd genomen. Maar het chique gebouw van architect Luc Viérin heeft wel een muziek- en theaterzaal die naam waardig en herbergt straks een Masterprogramma van festivalconcerten. Over zee is een voorstelling van Florejan Vershueren in opdracht van TaZ over… jawel, zeemonsters, schepen, matrozen, kapiteins en water. Je ‘T brengt liedcomposities voor zangstem, piano en accordeon van Piet Swerts samen met teksten van Gerardt ‘T Zand. Verder slaan hier Très Tigres Tristes en Alfredo Marcucci y su orquestra typica hun tenten op.

De bovenste verdieping van het Feest- en Cultuurpaleis doet nog altijd dienst als Museum voor Schone Kunsten, met een verzameling Spilliaert- en Ensordoeken. In de Vlaanderenstraat, twee straten verder richting zeedijk, toont het huis waar de kunstenaar (1860-1949) destijds woonde meubelen, maskers en rariteiten van James Ensor. Het Wapenplein zelf doet trouwens de hele week dienst als forum voor grote straattheaterspektakels (Organika, Exces…).

POST-T

De Gentse architect Gaston Eysselinck (1907-1953) tekende in Oostende niet alleen voor het gebouw dat nu Museum voor Moderne Kunst (PMMK, Romestraat) heet, maar zette ook het voormalige postgebouw aan de Serruyslaan en het Leopoldpark naar zijn hand. Brieven worden er al sinds 1999 niet meer gesorteerd in dit naoorlogse, als kubistisch geduide beschermde monument. Tijdens TaZ wordt het elk jaar trefpunt voor jong afgestudeerde makers uit zowat alle theaterscholen in Vlaanderen, die er in de Grote Zaal en Kleine Zaal hun fris werk kunnen tonen. Ze dingen er naar drie verschillende prijzen (Jong Theater Werk-prijs, Limelightprijs, STUK-prijs). Onder de noemer ‘stadsnomaden’ zwermen de jongste theatermakers ook uit over de binnenstad en spelen ze op verschillende locaties.

Post-T biedt evenwel ook plek aan ‘oude rotten’. Voor Kingcorn of zogezegd en alles van de centrale theatergasten Floor Huygen en Bert Luppes, kon misschien geen betere locatie gevonden worden: de voorstelling verhaalt over een laatste arbeider in een leegstaande meelfabriek in Leiden. In Post-T is ook de voor het Theaterfestival geselecteerde voorstelling Vive l’Afrique van Action Malaise te zien.

LEOPOLDPARK

De kleine groene long van Oostende, aan de Leopold II-laan, noemen locals ‘den hof’. Het kleine maar fijne 19e eeuwse park in Engelse stijl met mooi aangelegde wandelpaden, vijver, bruggetjes, bloemenperken en speeltuin biedt het hele jaar door plaats aan diverse kunstwerken. Tijdens TaZ vormt het park meteen een dankbaar decor voor familievoorstellingen. Fred Sonnen, Jan Willem Maes en Steven Beersmans zullen er Puk en de berg spelen: een ‘meespeelverhaal’ over een jongen van zes die zich verveelt en liever een grote berg zou beklimmen. De Zeepcompagnie brengt Sam en Sam, een verhaal over twee broers die in pyjama rondlopen en veel dromen. De acteurs combineren improvisatie en circus, het publiek reikt hen ideeën aan. Verder vallen voor klein en groot in het park ook De Riddershow en The Best of Completely Mad van Completely Mad (Jan en Marc Breban), Oeps van Cirque Perdu, de humor van de Engelse Antwerpenaar Ben Zuddhist en – in de spiegeltent – het fantasievolle Arm van Mireille en Mathieu te bekijken.

In de spiegeltent wordt des avonds plaats geruimd voor de betere humor: met Myriam Mulder, Comedy-Express, Gino Sancti, Fritz Van den Heuvel, Etienne met het Open Verhemelte…

In het verlengde van het park ligt de showbizzschool, waar ‘doorgroeiers’ Bruno Vanden Broecke, Les Glandeurs en Els Trio hun ding doen. Andere oude bekenden (De Warme Winkel bv.) spelen dan weer in Theater De Illusie, voorbij de jachthaven.

FORT NAPOLEON

Ook het Fort Napoleon, in de duinen aan de Vuurtorenweg, blijft een dankbare setting voor culturele evenementen. Het versterkte gebouw, opgetrokken in 1810 in opdracht van Napoleon en tijdens de Eerste Wereldoorlog mess voor Duitse officieren, werd door de Stichting Vlaams Erfgoed gefacelift en is sinds 2000 officieel monument en museum, met tentoonstelling, restaurant en seminarieruimte.

Tijdens TaZ zet het Fort Napoleon de poorten open voor Jong Muziek Werk. Er is klezmer met On Fidldikn Mamzer, het betere lied met Kaat Hellings, pop met Maartje Teussink, jazz met Berliner. Verder plegen Pieter-Jan De Smet en Kris Dane een ‘vadermoord’ op respectievelijk Bruce Springsteen en Harry Belafonte. Dett Peyskens en Danny Van Hoeck brengen muziek op teksten die ontstonden in het verlengde van October/Oktobre, tweetalig theaterproject van Dito ‘Dito.

In het fort plant TaZ ook een Masterprogramma, waarbij je muziek en gastronomie kunt combineren (plaatsen beperkt). Met Esta Loco (Zuid-Amerikaanse dansmuziek), Rebeca Vallejo (Latijns-Amerikaanse funkystijl), Leen de Veirman (Frans chanson) en Ernst Löw (het betere, humoristische lied).

VISMIJN

De nieuwe vissershaven van Oostende, ten oosten van de havengeul, kwam er al begin deze eeuw. Tot dan concentreerden de visserijactiviteiten zich in het stadscentrum, aan de Visserskaai, waar nu nog grote vis en kleine vissnacks worden verkocht. De nieuwe vismijn werd gebouwd in de jaren ’30: een bestuursgebouw en twee rijen magazijnen, gescheiden door een overdekte rijweg. Na de Tweede Wereldoorlog moest de zwaar beschadigde vismijn worden heropgebouwd. Later kwamen er nog een haring- en sprothal bij.

Ensemble Leporello brengt in de Vismijn zijn Brussel, een oerwoud, naar een artikelenreeks van Louis-Paul Boon in De Rode Vaan uit 1946, en Onbetrouwbaar vertrouwelijk, een komedie in drie bedrijven op tekst van Marivaux. Verder twee Gentse gasten in de Vismijn: het Nieuwpoorttheater staat in voor een bewerking van F.X. Kroetz’ Boeren sterven. De sampling show (-Moeder van mij-) zeg maar, over dominante moeders en onderdrukte zonen, in een regie van TaZ-programmator Don Verboven. Op de valreep haalde deze laatste ook nog Pascale Platel naar Oostende. Op de gepaste plaats brengt ze haar bewerking van het oudste vissersverhaal: Gezegend zij of het evangelie volgens Elisabeth, tante van Jezus.

LOODS NMBS EN SCHEEPSWERF DAMEN SHIPYARDS

Dat TaZ alle hoeken van Oostende wil en kan benutten, bewijst de programmering in de NMBS-loods en Scheepswerf Damen Shipyards, beide ook iets verder uit het stadscentrum. Bert Luppes en ZTHollandia spelen op de eerste plek Nageslacht, Het Gevolg komt er langs met zijn William-Turnervoorstelling Een engel in de zon en er is Allo Auto van Duc Duquennoy, over mensen- en geldstromen.

De scheepswerf Damen Shipyards is het decor voor deel twee van Obsession Project, een ‘work in progress’ dat op TaZ jaar na jaar vorm krijgt. Onder de noemer Act II. L’Odissea d’Orfeo doen Robert Groslot (compositie), Korneel Hamers (tekst) en Dora Van der Groen, Steven van Watermeulen, Clara vandenbroek en Mathias Schoenaerts (stemmen) een theatraal onderzoek naar de begrippen passie en begeerte. Deel twee beschrijft Orfeo’s overmoed en twijfel. Het resultaat is ‘een stormachtige partituur, waar kracht en onmacht elkaar bevechten’.

IMKE C

De theaterboot Imke C, vlakbij het station, wordt dit jaar gereserveerd voor het TaZ-onderdeel letteren. Elke avond lezen ‘een jonge schol’ en ‘een rijpe walrus’ er voor uit eigen werk (o.m. Geertrui Daem, Oostende-fanaat Charlotte Mutsaers, Lut De Block, Kamiel Van Hole, Willy Roggeman), er is poëzie en woordkunst van een hele reeks uiteenlopende schrijvers. Poëzie vind je die dagen trouwens overal in de stad, met zelfs een poëziekeuken op café Koer.

HET VARIìTìTHEATER

In hartje centrum, Christinastraat, ligt het Variététheater, het ideale forum voor de afdeling comedy van TaZ. Geen concours dit keer, wel een rist gevestigde stand up- en andere humorwaarden: Vitalski, Raf Coppens, Wim Helsen, Jummoo. Snel reserveren is de boodschap, want de plaatsen in het variététheater zijn beperkt.

Een deel van het comedycircuit wijkt ook uit naar de spiegeltent in het Leopoldpark (zie boven).

Annelies De Waele

Alle praktische en actuele info over Theater aan Zee, met plan van Oostende, krijg je op de website

www.theateraanzee.be of op het nummer 059-70 11 99. Reserveren kan via reservatie@tartart.be

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content