Als VS-president George W. Bush de wereld toespreekt, heb je steevast de indruk dat hij niet echt meent wat hij zegt. Met z’n langverwachte toespraak over het Midden-Oosten heb je die indruk ook als je naar de inhoud luistert: het leek wel een parodie op Ariel Sharon.
De vreugde was dan ook groot in het Israëlische regeringskamp. Haast even groot als de verbijstering in de Arabische wereld (toch bij het deel dat vrede met Israël wil) en de ontsteltenis bij de Europeanen (die waren Bush toch gaan bepraten?). Het komt erop neer dat de Palestijnen een voorlopige eigen staat krijgen als ze voldoen aan een paar voorwaarden die even simpel als onvervulbaar zijn. En dus hoeft Israël voorlopig geen enkele toegeving te doen.
Wat moeten de Palestijnen? Ten eerste een nieuwe leiding kiezen, ter vervanging van het huidige, corrupte bestuur rond Yasser Arafat (de verkozen president). Ten tweede een vlot werkend transparant en democratisch systeem en een onafhankelijke rechtspraak opbouwen, met de hulp en raadgevingen van de Arabische buurlanden (Saudi-Arabië, Egypte, Jordanië misschien). Ten derde de intifada tegen de bezetting en de aanslagen in Israël stopzetten, en werk maken van de strijd tegen het terrorisme.
Als dat alles volbracht is, zullen de VS de Palestijnen helpen bij de oprichting van hun eigen staat, ‘waarvan de grenzen en sommige soevereiniteitsaspecten voorlopig zullen zijn, tot ze geregeld worden in het kader van een uiteindelijk akkoord’. De president wees verder wel op VN-resolutie 242 (en dus op de notie ‘land voor vrede’) en de grenzen van 1967, wat betekent dat Israël zijn troepen zal moeten terugtrekken en de kolonisatie moet stopzetten – maar daar is geen haast bij.
Nu moet Sharon eerst zijn bezettingstroepen uit de Westoever en de Gaza-strook weghalen. Anders kunnen de Palestijnen immers geen verkiezingen houden, ook al heeft Arafat daartoe opgeroepen. Vervolgens moeten Sharon en Bush hun afkeer van Arafat binnenskamers houden, want dat is voor de oude overlever, corrupt als hij zijn mag, de grootste troef in zijn verkiezingscampagne. Hij is zo goed als zeker kandidaat, en zal herkozen worden: welke Palestijn, wat hij verder ook moge denken, zal zich tegen hem kandidaat stellen, in volle oorlog, met de steun of toch de goedkeuring van Israël en de VS? Als Sharon en Bush daarin slagen, kan de populairste man verkozen worden. Dat wordt wellicht Marwan Barghouti, de Fatah-leider die in Israël zonder proces in de cel zit en, zegt Amnesty International, daar gemarteld wordt. Die moet dan akkoord gaan met een Palestijnse staat zonder soevereiniteit (die komt later dus) en met minder coherentie dan een bantoestan. Eens zover, zal Sharon misschien de kolonisatie van de Westoever bevriezen, bij gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden. En dan zijn we vijftig jaar oorlog verder.
Sus van Elzen
