‘Helaas blijft abortus een taboe’

Erik Boss: 'Ik zie vrouwen van alle rangen en standen' © Debby Termonia

Net voor de kerstvakantie heeft de Kamercommissie Justitie een wetsvoorstel goedgekeurd om de abortuswet te versoepelen. De termijn waarbinnen abortus is toegestaan zou worden opgetrokken van 12 tot 18 weken zwangerschap, en de minimaal verplichte wachttijd teruggebracht van zes naar twee dagen. De N-VA, CD&V en het Vlaams Belang zijn het daar niet mee eens en zullen wellicht advies vragen aan de Raad van State. Het voorstel is dus nog geen wet.

‘De kritiek op het voorstel komt steevast van mensen die geen ervaring hebben met abortus of ongewilde zwangerschap’, stelt Carine Vrancken van de Nederlandstalige abortuscentra, LUNA vzw. ‘Jaarlijks sturen we nu 400 à 500 Belgische vrouwen naar Nederland voor een abortus: hen moeten we zelf kwalitatieve én betaalbare hulp kunnen bieden.’

Erik Boss Gynaecoloog en abortusarts bij Luna Hasselt en Antwerpen

‘Na vijftien jaar in een Nederlands ziekenhuis, met de focus op gynaecologische oncologie, begon ik vorig jaar mijn eigen praktijk. Daarnaast doe ik nog freelance opdrachten en zo kwam ik toevallig bij de abortushulpverlening terecht, eerst in Nederland en nu ook in Vlaanderen. Die wereld was me als gynaecoloog vrijwel onbekend, vreemd genoeg. En als ik al bepaalde vooroordelen had, kon ik die na een week volledig herzien. In abortuscentra zie je vrouwen van alle leeftijden, rangen en standen.

‘Ik heb een opleiding gevolgd om late abortus te kunnen uitvoeren, tot ruim 18 weken. Ook in Nederland blijven dat uitzonderingen, maar intussen heb ik er toch heel wat ervaring mee. Psychologisch zie ik weinig verschil, enkel medisch-technisch is het iets complexer. Uiteraard vind ik dat het ook in België mogelijk zou moeten zijn.

‘In Nederland behandel ik regelmatig vrouwen uit België en Duitsland en je mag de impact niet onderschatten: ze moeten fysiek en emotioneel een grens over en veel geld neertellen.

‘In België komt er vrij veel kritiek op het wetsvoorstel. Maar er wordt tenminste gediscussieerd waar het hoort: in de media en de politiek. In Nederland zijn er nog steeds vrij agressieve protesten aan de abortuscentra, meestal door religieuze groepen. Ieder zijn mening, maar dáár patiënten aanspreken en foldertjes vol medische onjuistheden uitdelen aan vrouwen in zo’n kwetsbare positie: dat hoort echt niet.’

Pedro De Seranno Abortusarts bij Luna Gent

‘Ik heb eerst even in de ontwikkelingssamenwerking gewerkt en ben daarna op een dienst voor fertiliteit terechtgekomen, als algemeen arts. Stilaan ging ik me specialiseren in abortus, omdat het een combinatie is van technisch, ethisch, psychologisch en zelfs filosofisch werk. Samen met mijn collega’s probeer ik de dramatische sfeer die rond abortus hangt weg te halen, want eigenlijk is het een ingreep als alle andere.

‘De wettelijke uitbreiding naar 18 weken zwangerschap is gewoon een noodzaak. Wat mij betreft, zou de grens zelfs nog verder mogen liggen. Wij zien hier wekelijks een patiënt die denkt dat ze 7 of 8 weken zwanger is, maar in werkelijkheid al 17 weken, of zelfs meer. Als wij dan moeten vertellen dat we geen abortus meer kunnen uitvoeren, leidt dat vaak tot wanhoop. Naar Nederland gaan is een grote stap, alleen al financieel.

‘Ook het feit dat de verplichte wachttijd zou verminderen van 6 dagen naar 48 uur, kan ik alleen maar toejuichen. Hoewel het nog beter zou zijn om die gewoon af te schaffen. Geen enkele andere ingreep heeft zo’n verplichte wachttijd. Maar bij abortus moeten we zo nodig met het moraliserende vingertje wijzen: het is een héél belangrijke beslissing waarover je goed moet nadenken. Alsof vrouwen dat anders niet zouden doen.’

Anne VerougstraeteGynaecoloog en abortusarts bij Sjerp-Dilemma (VUB)

‘In de jaren 70 ging ik, als jonge studente geneeskunde, al betogen tegen de arrestatie van dokter Willy Peers. Hij was een van de pioniers in de strijd voor abortus. Toen ik afstudeerde, ben ik me bij hem een jaar gaan specialiseren tot gynaecoloog. Toen besloot ik dat ik een deel van mijn tijd zou wijden aan abortus, vanuit een feministische overtuiging. Als bij wonder ben ik zelf nooit in contact gekomen met het gerecht, maar de eerste jaren werkten wij nog in de illegaliteit. We hadden geheime codes om een abortus in het patiëntendossier te noteren. Nu is dat gelukkig niet meer nodig, maar helaas blijft abortus een taboe. En dat terwijl een op de vijf vrouwen ooit een zwangerschap zal afbreken.

Pedro De Seranno: 'Schaf de wachttijd gewoon af'
Pedro De Seranno: ‘Schaf de wachttijd gewoon af’© Debby Termonia

‘Een belangrijke evolutie van de voorbije jaren is dat vrouwen steeds vroeger een abortus vragen. Door zeer gevoelige zwangerschapstests weten ze vaak al dat ze zwanger zijn voor wij dat met een echografie kunnen zien. Dat zal niet veranderen als de wettelijke termijn wordt opgetrokken naar 18 weken zwangerschap. Geloof me: geen enkele vrouw wil graag een late abortus. Maar er is nu eenmaal een minderheid die toch te laat is. Vaak zijn dat heel kwetsbare vrouwen, soms jonge meisjes. Hen moeten we nu naar Nederland sturen voor een ingreep die ongeveer 1000 euro kost: beschamend vind ik dat.’

Anne Verougstraete: 'Vrouwen vragen steeds vroeger abortus'
Anne Verougstraete: ‘Vrouwen vragen steeds vroeger abortus’© Debby Termonia
Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content