De kogel is door de kerk: de federale regering heeft een akkoord bereikt over de begrotingen voor dit en volgend jaar én over de taxshift. Hieronder de opvallendste maatregelen op een rij.
Omstreeks 6 uur vanochtend kwam er witte rook uit Hertoginnedal en had de ploeg van premier Charles Michel een akkoord bereikt. Op kruissnelheid in 2018 is volgens regeringskringen 7,2 miljard euro met de taxshift gemoeid.
De regering zal meer uitleg geven over het akkoord op een persconferentie om 11.30 uur. Toch zijn enkele belangrijke maatregelen al bekend.
Compensatie
Opvallend is de verhoging van de btw op elektriciteit, terug naar 21 procent. De vorige regering-Di Rupo – waar de liberale partijen Open VLD en MR ook deel van uitmaakten – had die btw verlaagd tot 6 procent. Recente cijfers gaven echter aan dat de regeling aanleiding gaf door oneigenlijk gebruik en een gat in de begroting sloeg.
Ook de accijnzen op diesel, alcohol en tabak gaan omhoog en er komt een (vet)taks op ongezonde producten zoals softdrinks met te veel suiker. De bedenking is dat consumenten deze uitgaven zelf in de hand kunnen houden.
Daartegenover staat als compensatie volgens de onderhandelaars 100 euro extra koopkracht per maand vanaf 2016 voor lage en middeninkomens. De filosofie daarbij is dat werken verder wordt beloond.
De roerende voorheffing ‘voor alles behalve het spaarboekje’ stijgt van 25 procent naar 27.
Vermogens
Van een grote vermogenwinstbelasting, zoals vooral CD&V wilde, lijkt geen sprake, al zijn er wel enkele maatregelen rond vermogens en fiscaliteit. Zo is er de beruchte Kaaimantaks en is er ook sprake van een speculatietaks op meerwaarde uit aandelen.
Docent fiscaal recht Michel Maus merkte op Radio 1 echter op dat die laatste makkelijk te omzeilen is. ‘De taks geldt enkel als de aandelen binnen de zes maanden na aankoop verkocht worden. Budgettair zal dit amper impact hebben’.
Speculatietaks op meerwaarden van aandelen die binnen 6 maanden worden verkocht is zinloos. Even wachten en hup belastingvrij. #taxshift
— Michel Maus (@MausMichel) 23 juli 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Bedrijven
Bedoeling is ook de volledige loonhandicap met de buurlanden weg te werken. Daaraan wordt ook 430 miljoen euro extra gekoppeld voor de economische ontwikkeling van kleine en middelgrote ondernemingen.
Dit is geen grote belastingverschuiving, men had veel verder kunnen gaan
Op het vlak van de concurrentiekracht wordt onmiddellijk overgegaan naar een werkgeversbijdrage van 25 procent (in plaats van 33 procent). De onderhandelaars kwamen voor een half miljard aan investeringsaftrek overeen. Onderzoek en ontwikkeling wordt goedkoper, net als nacht- en ploegenarbeid.
‘Verrassende keuzes’
Maus, die eerder in Knack zei te vrezen dat de taxshift een muis zou baren, noemt dit geen grote belastingverschuiving en is van mening dat de regering veel verder had kunnen gaan. ‘Wellicht was de politieke tegenstand te groot’. Hij verwijst naar enkele ’taboes’ die overeind zijn gebleven, zoals ‘de problematiek van de bedrijfswagens’ en uitzonderingsregimes zoals voor dienstencheques. (lees ook: ‘De ideale taxshift: vuistregels voor eerlijker en rechtvaardiger belastingen)
Verrassend noemt hij dat de regering, met onder andere de vettaks en de verhoging van de btw en accijnzen, ecologisch heeft gedacht.
#taxshift. +: sin taxes, btw op electriciteit, RSZ werkgevers. -: geen sanering gunstregimes, geen hogere belasting op vermogensinkomsten.
— Michel Maus (@MausMichel) 23 juli 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Besparingen
Wat de begroting betreft, moesten de onderhandelaars zoals bekend op zoek naar 978 miljoen euro om de begroting dit jaar op het afgesproken traject richting evenwicht te houden. Voor volgend jaar becijferden de topambtenaren van het monitoringcomité dat 782 miljoen euro extra nodig is.
De begrotingssanering gebeurt volledig door besparingen, waarbij de globale fiscale druk verder wordt afgebouwd. Welke lastenverhogingen tegenover de maatregelen staat, moet later blijken. Te horen valt dat die deel uitmaken van een volledig pakket.