De stille epidemie: ‘De natuur ging er nog nooit zo snel op achteruit’

© getty

Een internationaal biodiversiteitsrapport schetst een onfraai beeld van onze natuur. ‘We zijn de fundamenten aan het aantasten van onze economieën, ons levensonderhoud, de voedselveiligheid, onze gezondheid en levenskwaliteit in de hele wereld.’

Van de acht miljoen dier- en plantensoorten op aarde zijn er de komende decennia zowat een miljoen met uitsterven bedreigd. ‘De natuur ging er nog nooit zo snel op achteruit, een rechtstreeks gevolg van de menselijke activiteiten’, zo staat in een internationaal biodiversiteitsrapport waar 145 experts uit 50 landen drie jaar lang aan werkten. Alleen een ‘fundamentele verandering’, wereldwijd en in alle geledingen van de maatschappij, kan nog tot een ommekeer leiden.

Het rapport van het Intergouvernementeel Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (IPBES) is een wereldwijde evaluatie van ecosystemen. Het werd van 29 april tot 4 mei besproken tijdens een conferentie in Parijs, en maandag werden de conclusies gepubliceerd.

Die schetsen een ‘onheilspellend beeld’ van de biodiversiteit, aldus de IPBES-voorzitter, Sir Robert Watson. ‘De gezondheid van de ecosystemen waar wijzelf en alle andere soorten van afhangen, gaat er sneller dan ooit op achteruit. We zijn de fundamenten aan het aantasten van onze economieën, ons levensonderhoud, de voedselveiligheid, onze gezondheid en levenskwaliteit in de hele wereld.’

Volgens de experts is een miljoen dier- en plantensoorten met uitsterven bedreigd. Het gaat bijvoorbeeld om meer dan 40 procent van de amfibiesoorten, bijna 33 procent van de koraalriffen, meer dan een derde van de zeezoogdieren en naar schatting een tiende van de insectensoorten.

De mens

En het is de menselijke activiteit die aan de basis ligt van het steeds snellere verlies aan biodiversiteit. De wereldwijde bevolking is verdubbeld sinds 1970, sinds 1980 is de uitstoot van broeikasgassen ook verdubbeld en de plasticvervuiling zelfs vertienvoudigd. We gebruiken steeds meer grond voor landbouw en veeteelt, er is de klimaatopwarming, enzovoort.

De voornaamste oorzaken van de massale uitsterving zijn volgens het rapport landgebruik (land-, bos- en mijnbouw) en jacht en visserij. Daarna volgen klimaatverandering, vervuiling en invasieve soorten.

Het goede nieuws is, dat het volgens het rapport nog niet te laat is om te reageren. ‘Maar alleen als we daar nu mee beginnen op alle niveaus, lokaal tot mondiaal’, aldus voorzitter Watson. ‘De doelstellingen (inzake biodiversiteit en duurzaamheid, red.) voor 2030 zullen alleen bereikt kunnen worden mits fundamentele veranderingen in de domeinen van economie, samenleving, politiek en technologie.’

Het rapport somt een hele reeks mogelijke veranderingen op. Daarbij bekende oproepen tot meer duurzaamheid, betere ruimtelijke planning en minder voedselverspilling. Maar opvallend, het rapport roept ook op om de wereldwijde financiële en economische systemen te herbekijken: ‘weg van het te beperkte paradigma van economische groei’.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content