Beestenboel: kans is groot dat witsnuitdolfijnen steeds meer slachtoffer worden van visnetten

© Universal Images Group via Getty
Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Witsnuitdolfijnen zijn speelse dieren, die graag met boten meezwemmen.

In het Europese deel van de Atlantische Oceaan leven naar schatting anderhalf miljoen walvissen, dolfijnen en bruinvissen. De Noordzee herbergt er slechts een fractie van. Zeker het deel van de Noordzee dat ingesloten ligt tussen onze kust en die van Groot-Brittannië is geen hotspot voor walvistoerisme. De meeste walvissen en dolfijnen hebben ruimte nodig.

De kleine bruinvis is de algemeenste walvisachtige voor onze kust, op ruime afstand gevolgd door de witsnuitdolfijn. De wereldpopulatie van de laatste wordt op meer dan 100.000 dieren geraamd, waarvan er zo’n 35.000 in de Noordzee voorkomen. Dat is een stijging met 10.000 ten opzichte van twintig jaar geleden, maar het is niet duidelijk waaraan die te danken is.

In ons bescheiden deel van de Noordzee worden slechts af en toe witsnuitdolfijnen waargenomen. Tussen 2000 en 2013 spoelde er elk jaar gemiddeld één dode witsnuitdolfijn op onze stranden aan, daarna gebeurde het minder vaak. Dat kan wijzen op een verschuiving in het leefgebied van de soort, maar ook dat is niet zeker.

Het aantal strandingen van witsnuitdolfijnen op onze kust nam toe vanaf de jaren 1940, maar hoe dat moet worden geïnterpreteerd is evenmin duidelijk. Zeezoogdieren zijn moeilijk te bestuderen. Misschien werden er steeds meer vondsten gerapporteerd. Mogelijk was toegenomen scheepsverkeer de oorzaak of werden steeds meer dieren het slachtoffer van visnetten, waarin ze kunnen verdrinken. Dolfijnen zijn ook kwetsbaar voor vervuiling door de mens. Zware metalen en organische stoffen die in het water terechtkomen, kunnen hun hormoonhuishouding verstoren.

Een Nederlandse studie in Frontiers in Veterinary Science onderzocht de gezondheidstoestand van 24 aangespoelde witsnuitdolfijnen. De onfortuinlijke beesten waren doorgaans erg vermagerd. Ze vertoonden sporen van maagontstekingen, en van door bacteriën veroorzaakte longontstekingen. Zoals veel organismen boden ze onderdak aan een hele batterij parasieten. De zee biedt geen buffer tegen profiteurs van het leven. Bovendien kan hun door vervuiling verzwakte weerstand hen minder goed beschermen tegen parasieten.

Witsnuitdolfijnen kunnen veertig jaar oud worden. Ze zijn herkenbaar aan hun witte snuit, maar vooral aan de opvallende sikkelvormige rugvin die bij het zwemmen uit het water steekt. De dieren halen snelheden tot 45 kilometer per uur en kunnen uitzonderlijk 200 meter diep duiken, waarbij ze maximaal zes minuten onder water blijven. Witsnuitdolfijnen zijn speelse dieren die graag meezwemmen met boten.

Terwijl ze zwemmen maken ze geen horizontale sprongen uit het water, zoals andere dolfijnsoorten, maar ze kunnen wel recht omhoog springen, metershoog en enkele keren na elkaar. Dat gedrag is waarschijnlijk een vorm van communicatie, hoewel het niet uitgesloten is dat ze er door de terugslag op het water parasieten mee van hun huid verwijderen.

De dieren gebruiken klikgeluiden voor de jacht. Hun zwart-grijs-witte kleurschakeringen geven onder water waarschijnlijk lichtflikkeringen die vissen in de war brengen, waardoor ze gemakkelijker gevangen kunnen worden. Witsnuitdolfijnen komen vooral in kleine groepjes van een handvol tot enkele tientallen dieren voor. Dat vergemakkelijkt de jacht én hun leven.

Beestenboel: de witsnuitdolfijn

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content