Na het recordjaar van 2019 heeft Recupel in 2020 opnieuw een groter volume aan elektro en lampen ingezameld: 123.840 ton of 1,1 procent meer dan in 2019. Wel zijn minder stuks ingezameld: 43,7 miljoen tegen 44 miljoen in 2019. Dat blijkt uit cijfers van Recupel.
De vzw is verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van elektro-apparaten en lampen, en zamelt zowel huishoudelijke als professionele toestellen in. Gemiddeld bracht elke Belg afgelopen jaar 10,8 kilogram elektro en lampen naar een inzamelpunt. De inzamelcijfers van Recupel kenden in 2020, het jaar waarin de coronapandemie uitbrak, een gevoelige daling in de maanden maart, april en in mei, door de sluiting van de recyclageparken en een groot aantal winkels die fungeren als inzamelpunten tijdens de eerste lockdown.
Zodra de maatregelen versoepeld werden, was er een ongeziene stijging met pieken in juni (50 procent meer ingezameld dan in juni 2019) en september (26 procent meer). ‘Na de eerste lockdown heeft de consument duidelijk zijn weg teruggevonden naar een Recupel-punt. De vele opruimacties tijdens de lockdown spelen hier volgens ons zeker een rol in. En maar goed ook: uit onze laatste bezitsmeting van 2019 blijkt dat ieder Belgisch gezin 11 ongebruikte toestellen heeft’, zegt Recupel-CEO Eric Dewaet. ‘We investeren sterk in sensibilisering om iedereen aan te sporen die ongebruikte toestellen naar een Recupel-punt te brengen. Het is belangrijk dat die toestellen geen stof liggen te vergaren, maar hergebruikt of gerecycleerd kunnen worden.’
In 2020 was er een opvallende stijging in de categorieën ‘koelvries-apparaten’ en ‘overige’, wat vaak kleinere apparaten zijn zoals gsm’s, opladers en elektrische tandenborstels. Zo is vorig jaar 21.426 ton aan koelvries-apparaten ingezameld, een stijging met 4,2 procent. Recupel is tevreden dat die inzamelcijfers in de lift zitten. Koelvries-apparaten bevatten namelijk schadelijke koelvloeistoffen ‘die enkel door erkende verwerkers op de juiste manier verwijderd kunnen worden’, aldus Dewaet. In de categorie ‘overige’ was er dan weer een stijging in het aantal ingezamelde stuks, met 6,3 procent naar 33 miljoen apparaten. ‘Kleine elektronische apparaten blijven nog te vaak liggen in een schuif’, zegt de CEO. ‘Met het Recupel-punt voor klein elektro hebben we een vijftal jaar geleden een oplossing op maat op de markt gebracht. We blijven investeren in dit inzamelnetwerk om het voor de consument zo eenvoudig mogelijk te maken om klein elektro af te danken.’
Hoewel het totale ingezamelde volume is gestegen, was er toch een lichte daling in het totale aantal ingezamelde stuks. Volgens Recupel kan dat verklaard worden door de grote daling van het aantal ingezamelde lampen in vergelijking met 2019. Die daling is vooral te zien bij bedrijven en aannemers die grote infrastructuurwerken uitvoeren, zoals de vervanging van straatverlichting, en daarbij oude spaarlampen vervangen door LED-lampen. ‘In 2020 werden er veel minder projecten uitgevoerd, waardoor er minder spaarlampen en buislampen werden ingezameld. Het valt te verwachten dat deze evolutie zich ook in de toekomst zal verder zetten aangezien er steeds meer LED-lampen op de markt worden gebracht. Die hebben een veel langere levensduur dan de klassieke spaarlampen en buislampen.’
Gemiddeld krijgt 90 procent van een ingezameld elektro-toestel een nuttige toepassing: 80 procent wordt gerecycleerd tot nieuwe materialen, de overige 10 procent wordt verbrand met energierecuperatie. De grondstoffen die gerecycleerd worden, kunnen gebruikt worden voor de productie van nieuwe toestellen of andere industriële toepassingen. ‘Om elektronische toestellen te maken, heb je veel grondstoffen nodig. Vaak ook kritische grondstoffen die steeds schaarser worden. Daarom is het broodnodig om de grondstoffen die zich in onze toestellen bevinden, te recycleren. Zo kunnen ze opnieuw ingezet worden en moeten we minder nieuwe grondstoffen ontginnen via de klassieke, vervuilende mijnbouw’, aldus nog Dewaet.