Denkt u dat uw partner vreemdgaat? Voor een schamele 600 euro geeft de leugendetector van Legal Connections uitsluitsel. ‘Onze tests zijn 95 procent betrouwbaar’, claimt het bedrijf in Markelo, het enige in de Benelux waar je als particulier terechtkunt.
‘Vanwege ons geloof wilde ik mijn aanstaande man bewijzen dat ik voor ons huwelijk niet seksueel actief ben geweest. Daarom heb ik een onderzoek ondergaan, waaruit natuurlijk bleek dat ik nog maagd was. Wij zijn vorige week getrouwd en hadden een fantastische bruiloft!’, jubelt de Belgische mevrouw F. uit H. op de website van Legal Connections, het enige bedrijf in de Benelux waar u als particulier terechtkunt voor een leugendetectortest. ‘Ik wilde mijn vrouw laten zien dat ik niet loog over mijn contacten met een collega’, getuigt de Belgische mijnheer K. uit M. op dezelfde site. ‘Een polygrafisch onderzoek bij Legal Connections bood mij die kans. Ik ben blij dat ik kon aantonen dat ik niets had gedaan van wat mij werd verweten.’
Sinds de oprichting vijf jaar geleden vonden duizenden klanten de weg naar het statige pand van Legal Connections in het dorp Markelo, op 130 km ten oosten van Amsterdam. ‘Over het precieze aantal mensen dat bij ons aan de leugendetector is komen liggen, doe ik liever geen uitspraken’, zegt directeur Hans Kruse. Hoeveel ze voor een consult betaald hebben, wil hij wel kwijt: ‘598 euro en 95 cent, btw inclusief. Voor een test van ongeveer twee uur, voor- en nabespreking inclusief.’
Alleen wie zelf een leugendetectietest wil ondergaan, kan klant bij Legal Connections worden. Hans Kruse: ‘Wij werken niet voor derden. Mensen komen naar ons omdat ze hun onschuld willen bewijzen. Niet voor een trivialiteit, maar voor een kwestie met stevige gevolgen.’
Een ceo die aan vrouwlief wil bewijzen dat hij geen affaire met zijn secretaresse heeft, is welkom bij Legal Connections? ‘Ja, net zoals werknemers die vinden dat ze onterecht van fraude, misbruik of diefstal worden beschuldigd.’
Kruse meet ‘het instinctieve vluchtgedrag’ bij zijn cliënten. ‘Als je tijdens het oversteken plots een vrachtwagen in je richting ziet komen, zorgt je instinct ervoor dat je meteen wegspurt. Als je een vraag gesteld wordt over iets waarvan je weet dat je er eerder over gelogen hebt, vertoon je een soortgelijk instinctief vluchtgedrag. Dat resulteert in een versnelde hartslag, meer hormonenproductie en extra zweetafscheiding. Al die waarden meten wij en daaruit kunnen we afleiden of je al dan niet liegt.’
Pseudowetenschap
Hans Kruse werkt naar eigen zeggen samen met de ‘polygrafisten’ van de Brusselse federale politie. Die is zelf een gretig gebruiker van de polygraaf of leugendetector: hun aantal tests steeg van 300 in 2007 tot 461 in 2012. Ook in andere Europese landen is leugendetectie aan een stille opmars bezig. Zo leggen Engelse interneringsklinieken hun zedendelinquenten regelmatig aan de leugendetector en erkennen grote Duitse steden zoals Dresden sinds vorig jaar de polygraaf als middel om onschuld te bewijzen. Maar hoe betrouwbaar is die test eigenlijk? Hans Kruse: ‘Alles staat of valt met de manier waarop hij wordt uitgevoerd. Onze tests zijn voor 95 procent betrouwbaar. Ze worden bij ons afgenomen door universitair geschoolde klinisch psychologen. Wij gebruiken ook altijd de meest recente hard- en software voor leugendetectie.’
Ewout Meijer van de universiteit van Maastricht voert al jaren onderzoek naar leugendetectie. ‘Dat een bedrijf als Legal Connections geld probeert te verdienen met een pseudowetenschappelijke methode is niet verwonderlijk’, zegt hij. ‘Wel merkwaardig is dat de Belgische politie ook zo’n techniek omarmt. Al begrijp ik hun enthousiasme, want de polygraaf is bijzonder effectief bij het verhoor van een verdachte. Wie als leugenachtig uit de test komt, wordt daarmee achteraf geconfronteerd en bekent dan ook vaak. Nogal wat verdachten zijn bang voor de test en gaan al van tevoren door de knieën. De politie zegt dan: ‘Pseudowetenschappelijk of niet, wij lossen er zaken mee op.’ Dat klopt, maar dat is geen gevolg van het nauwkeurige werk van de leugendetector. Alleen degenen die als leugenachtig uit de test komen, worden aan een verhoor onderworpen. Wie de leugendetectortest doorstaat, wordt niet verhoord en ontspringt zo misschien de dans.’
En die 95 procent betrouwbaarheid van Legal Connections? Meijer: ‘Groteske onzin. Er zijn twee serieuze Amerikaanse onderzoeken naar de betrouwbaarheid van goed uitgevoerd polygraafonderzoek gevoerd en de conclusie is duidelijk: we weten gewoon niet hoe betrouwbaar het is. Het enige waar we wel zeker over zijn, is dat we rekening moeten houden met een forse foutenmarge.’
DOOR JAN STEVENS, ILLUSTRATIE BART SCHOOFS
‘Wie de leugendetectortest doorstaat, wordt niet verhoord en ontspringt zo misschien de dans.’
