Soms is het nuttig de privacy van een Hoge Familie te schenden. Het helpt verklaren waarom sommigen geen minister van Staat mogen worden.

De Leuvense hoogleraar Walter Van Gerven meent dat magistraten best wel wat simpeler taalgebruik mogen hanteren. Alvast Jan Delva, gewezen voorzitter van het Arbitragehof, kan dat ter harte nemen. Als het al niet te laat is, nu hij emeritus is. In De Standaard van vorige zaterdag publiceerde hij een opiniebijdrage, waarin hij zich keert tegen een artikel in De Standaard Magazine van enkele weken geleden. Daarin werd, op grond van de dagboeken van wijlen Achille Van Acker, gesuggereerd dat er een innige relatie bestond tussen wijlen koning Boudewijn en zijn stiefmoeder prinses Lilian.

Delva’s bijdrage is gesteld in een werkelijk onnavolgbaar krukkig taaltje, waarin slechts van verre enig Nederlands te vermoeden valt. Bovendien is de teneur ervan zo opgewonden, dat ze moeilijk te rijmen valt met de sereniteit die nochtans van een magistraat mag worden verwacht.

Inderdaad, de bewijsvoering van De Standaard Magazine is niet waterdicht. Maar weet Delva dan meer? Welnee. Voor zover zijn bijdrage ontcijferbaar is, mag het voor hem niet waar zijn wat er zoal wordt beweerd, en als het dat toch is, dan mag daarover niet worden gepubliceerd. En daarbij, ze doen het allemaal. Zoiets. Allemaal sensatiezucht, beweert Delva, nu eens ten behoeve van “de mondaine jetset”, dan weer van “de vlottende publieke opinie”, zoal niet ter prikkeling van “de vraatzucht van de paparazzi” [sic]. Het is bekend dat emeriti van het Arbitragehof ver verheven staan boven zoveel plebejische driften.

En de feiten? Fuck de feiten, als ze niet stroken met de eigen opinie. Neem nu de bron van de informatie, volgens Delva een “lek” (zo schijnen ze in hun rechterlijke waardigheid immers over feiten te denken, hoog verheven boven ons, gewone luiden: dat, als de feiten hen niet bevallen, ze slechts te veroordelen lekken zijn – ça suffit!). Delva: “Men weigert de gedachte aan een doelbewuste afspraak tussen de biograaf van de overleden staatsman Achiel [sic] Van Acker en de redactie van de Standaard Magazine.” Als die “men” hemzelf is, had hij zich toch beter eens goed geïnformeerd.

Er wordt de jongste maanden wel eens beweerd dat het gerecht blijk geeft van wereldvreemdheid, elitarisme, arrogantie en misprijzen voor de gewone man. Men zou haast geloven dat het waar is.

Is het dan, ten gronde, niet nuttig om af en toe enige aandacht te besteden aan de koninklijke familie? Die familie heeft tenslotte haar eigenaardigheden, die niet alleen haar eigen privacy betreffen, maar ook consequenties ver buiten het paleis van Laken hebben. De monarchie is tenslotte nog altijd het sluitstuk van institutioneel België, daar dient ze voor.

En zoals in elke familie, botert het niet altijd even goed tussen de Coburgs onderling. Prins Karel werd het zwarte schaap van koning Leopold III en prinses Lilian na zijn kennelijk al te succesvolle regentschap onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog, waarmee hij nochtans de monarchie heeft gered. Tussen koningin Fabiola en Lilian waren de relaties zo bitsig dat Boudewijn na zijn huwelijk in 1960 nauwelijks nog contact had met zijn vader. Leopold III en Lilian, zo blijkt uit de eerstdaags te verschijnen memoires van Herman Liebaers, hadden een bloedhekel aan hun eigen dochter Marie-Christine. En recent bekloeg prins Laurent zich nog openlijk over de machinaties die tot doel hadden om hem van de troon weg te houden. Vetes slepen lang aan in Laken.

Ze kunnen onder meer het volgende verklaren.

Al jaren tobt de Wetstraat over een nooit opgelost raadsel: waarom, zo luidt de vraag, is Herman De Croo (VLD) nooit bevorderd tot minister van Staat? Zelfs betrokkene breekt zich daar het hoofd over. Het stelt niets voor, dat staatsministerschap, het is vooral een eretitel. Het verschaft de drager ervan wel toegang tot de Kroonraad, maar die is al sinds 1960 niet meer bijeen geweest. Mindere goden, politici met minder anciënniteit, statuur of royalistische gevoelens hebben wel al hun zitje mogen innemen in de Kroonraad. Maar niet de markies van Michelbeke, De Croo. Ook bij de laatste ronde benoemingen stond hij op het lijstje, maar hij stuitte – waar? – op een veto, waarna de eretitel naar zijn minder prominente partijgenote Annemie Neyts ging.

Heel recent dook echter een mogelijk antwoord op. De Croo blijkt namelijk voorzitter te zijn van de nagenoeg geheel onbekende Stichting Prinses Lilian, een genootschap met wetenschappelijk-humanitaire bekommernissen, waarin die andere dochter van Leopold en Lilian, prinses Maria-Esmeralda, onlangs nog een echtgenoot vond.

De hypothese ligt dus voor de hand. Door het voorzitterschap van die Stichting te aanvaarden, koos De Croo, denkend wel te doen, onbedoeld voor de verkeerde clan. Hij had echter moeten weten dat kiezen voor “Argenteuil”, het verblijf van Lilian, gelijkstaat met kiezen tégen “Laken”. Terwijl het in Laken is dat de Kroonraad vergadert. Eigen schuld, dikke bult.

Bert maakt het gezellig

In navolging van het Gentse stadsbestuur overweegt ook gedelegeerd bestuurder Bert de Graeve van de VRT dienstchefs een vragenlijst te verstrekken, die het mogelijk moet maken verdachte gedragingen van personeelsleden te signaleren. Zoals dat wel vaker gebeurt, bracht een gunstige wind deze lijst in het bezit van Zwarte Woensdag.

Algemene indruk:

ù recalcitrant

ù opstandig

ù verhit gelaat

ù schuim op de lippen

ù geen snor

Taal:

ù gebruikt moeilijke woorden, die de kijker afschrikken

ù spreekt met een onmiskenbaar Itegems accent

ù spreekt tegen

Braakneigingen:

ù alleen bij het zien van de gedelegeerd bestuurder

ù alleen bij het zien van De Kop van Jut

ù na het nuttigen van een likeurpraline

ù anderszins – beschrijf hiernaast:

Zingen:

ù ook buiten het Swingpaleis en de Notenclub

ù ook in de mess

ù schunnige liedjes zoals Schele van der Linde

ù alleen na het nuttigen van een likeurpraline

Kleding:

ù wanordelijk?

ù ja, beschrijf hiernaast:

ù Lenders, Borsbeek

ù Othello, Heist-op-den-Berg

Favoriete lectuur:

ù het nieuwe werkreglement

ù Humoradio

ù De Werker

ù kijkcijferraport

Wijzigingen in de werkprestaties:

ù zeurt over brugpensioen

ù zeurt over maaltijdvergoeding

ù zeurt over een eigen productiehuis

ù is vol lof over de nieuwe wind die door het huis waait sinds de komst van de gedelegeerd bestuurder

Andere aanwijzingen:

ù lacht met mijnheer Censydiam

ù is roodharig

ù noemt de VRT een marxistisch-leninistisch bastion

ù tekent petities om te protesteren tegen ontslag van freelance medewerkers

ù kent zijn plaats niet

Gewonnen spel

“En Ballerini gaat zijn duivels ontbinden! Hier in de Hel van het Noorden, waar zoveel wielergeschiedenis is geschreven, en waar jij Jean-Marie, destijds het hazenpad…”

“Als hij voorop kan blijven, heeft hij gewonnen spel.”

“Maar ’t is nog ver.”

“Zeker en vast, Mark. En hij gaat op het binnenblad schakelen.”

“Als ge goede benen hebt, voelt ge die kasseien niet.”

“Rugnummer 12. Twee min één is één. Ik had zo’n voorgevoel. Maar de vraag is: kan hij het volhouden tot in Roubaix?”

“Als hij niet vergeet te eten.”

“Zeker en vast, Mark. Dat is een kwestie van ervaring. Want anders kunt ge de man met de hamer tegenkomen.”

“In de achtervolging steekt Tafi de neus aan het venster.”

“Wat zou er nu in Ballerini omgaan?”

“Als ge de zegebloemen ruikt, moet ge rijden voor wat ge waard zijt. Ik weet waar ik over spreek.”

“Maar een valpartij kan alles verbrodden.”

“Zeker en vast, Mark. Het komt er nu op aan die voorsprong uit te bouwen. Dan heeft hij gewonnen spel.”

Bijdragen: Piet Piryns, Marc Reynebeau