Stress wijst op een manke organisatie.

Stress op het werk is niet het prestigieuze monopolie van managers. Integendeel, een goed kwart van het lager uitvoerend personeel in fabrieken en kantoren ?kan het werk niet langer aan.? Individuele stresstrainingen lossen even weinig op als het bordje ?gevaar? op een gladde vloer. Alleen een antisliplaag voorkomt nieuwe valpartijen. Met andere woorden : er is dus een structurele ingreep nodig.

De nog steeds te weinig beluisterde Stichting Technologie Vlaanderen (van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen) rekent na onderzoek af met dooddoeners als ?van werken is nog niemand doodgegaan.? Zes op tien managers vinden volgens de Vlerick School voor Management stress in de onderneming een probleem. Zij kunnen hun voordeel doen met de STV-studie van Frank Janssens ?Gejaagd door het werk. Arbeid en stress in veranderende bedrijven.?

Niet in de eerste plaats persoonlijke problemen veroorzaken stress op het werk, maar wel arbeidsomstandigheden. De scherpe concurrentie, minder volk voor meer arbeid, de nieuwe organisatietechnieken zoals integrale kwaliteitszorg, just-in-time of teamwork maken het werk veeleisender. Komen daarbij onregelmatige arbeidstijden, hinderlijke werkhoudingen, tempogebonden werk, prestatieloon en niet het minst onzekerheid over de toekomst. Uitvoerende werknemers staan daar machteloos tegenover, ze kunnen er niets aan wijzigen.

Stress, aldus de STV-studie, is niet het gevolg van te veel werk, maar van een manklopende werkorganisatie. Het is de zieltogende kanarie, die de mijnwerkers waarschuwt dat er een gebrek is aan zuurstof.

Noch de veiligheidschef, noch de arbeidsgeneesheer kunnen het stressprobleem oplossen. Daartoe is taakverruiming, meer werkautonomie, betere werkroosters, een loopbaanbeleid met enige zekerheid en een omzichtige benadering van prestatiegerichte en variabele beloningssystemen nodig. Dat betekent ingrijpende wijzigingen in de werkorganisatie en het personeelsbeleid, die beslissingen van de bedrijfsleiding en sociaal overleg vergen.

Volgens de Stichting Technologie Vlaanderen is het dringend nodig de stress op het werk aan te pakken. Omwille van het welzijn van de werknemers. Maar de ondernemingen hebben er ook direct economisch belang bij. De helft van het ziekteverzuim en een derde van de langdurige arbeidsongeschiktheid is direct of indirect een gevolg van stress. Dat kost de bedrijven handenvol geld.

Is van werken nog niemand doodgegaan ?

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content