2019 was een echt vogeljaar: nooit was vogelspotten zo populair. Toch is er ook reden tot bezorgdheid, zegt Jan Rodts van Vogelbescherming Vlaanderen.
De goudvink lost in 2020 de steenuil af als Vogel van het Jaar. Een excellente keuze van de leden en andere vogelliefhebbers, vindt Jan Rodts, hoofdredacteur van Mens & Vogel, het ledenblad van Vogelbescherming Vlaanderen. ‘De goudvink is een prachtvogel met zijn sublieme verenkleed. Niet voor niets werd en wordt hij gretig bejaagd door vogelvangers. In Vlaanderen staat de goudvink te boek als “bijna in gevaar”, met zo’n 150 tot 280 broedparen in de periode 2000-2002. Het veel bosrijkere Wallonië heeft er zo’n 9800.’
De jacht op de goudvink is nog niet uitgeroeid, zegt Rodts, en daarom zal Vogelbescherming Vlaanderen haar juridische strijd in 2020 flink opvoeren. ‘Wij zijn altijd de advocaat van de fauna geweest. Daar zullen we nog meer op inzetten. Sinds afgelopen zomer hebben we voor het eerst een jurist in dienst, begin 2020 moet er nog een bijkomen.’
Was 2019 een goed jaar voor de vogels?
Jan Rodts: Ja en nee. Het goede nieuws is: vogelspotten zit in de lift. Ik heb dit jaar compleet onverwachts een bestseller gescoord met De slimste vogelgids, overal zitten de vogelkijkcursussen vol. Tegelijk kregen sommige soorten, zoals de kievit, klappen. Onze bekendste weide- en akkervogel lijdt zwaar onder de ingrijpende veranderingen in de landbouw. Hij vindt geen broedplaatsen meer of zijn nest wordt vernield doordat er te vroeg gemaaid of geploegd wordt.
Er was dit jaar ook een grote mezensterfte.
Rodts: Klopt, maar de media hebben zich daar vergist. Dat beestje staat niet onder druk. De sterfte was zo zichtbaar omdat die beestjes heel dicht bij ons leven en ze vaak in nestkasten zitten. Daardoor zijn ze ook zo dankbaar voor onderzoek waaraan ook burgers deelnemen, wat wij hebben gedaan naar aanleiding van die sterfte. Wat we wilden aantonen, is dat álle vogels lijden onder het gebruik van pesticiden – ook mussen, vinken, boomklevers en noem maar op.
U luidde ook de alarmbel over de patrijs en vraagt een jachtverbod.
Rodts: Het is toch onbegrijpelijk dat de overheid de patrijs beschermt en daar belastinggeld voor uittrekt en tegelijk de jacht erop blijft tolereren? Wij hopen dat Zuhal Demir (N-VA) als nieuwe Vlaamse minister van Omgeving wél de politieke moed heeft om dat contradictorische wanbeleid recht te trekken. Ze heeft de cijfers: haar eigen Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) heeft de funeste impact van de jacht op het patrijzenbestand in kaart gebracht.
De opvangcentra voor wilde dieren en vogels zaten dit jaar voller dan ooit. Is dat een slecht teken?
Rodts: Niet per se. Het toont aan dat mensen de centra kennen en alerter zijn voor dieren in nood. Dat weerspiegelt zich ook in het groeiende aantal leden voor die centra. Tegelijk is er extra ondersteuning nodig. De overheid moet noodlijdende dieren helpen, een plicht die ze via het soortenbesluit aan opvangcentra heeft uitbesteed. Maar daar staat niet genoeg tegenover. We zijn in het verleden al subsidies kwijtgeraakt en vrezen voor de toekomst.
