De dood van Johannes Paulus II en de verkiezing van kardinaal Joseph Ratzinger als paus Benedictus XVI plaatsten het christendom de voorbije weken vooraan in het wereldnieuws. Velen in de christelijke wereld stellen zich halfluid vragen bij de voortzetting van de traditie om een Europese kardinaal tot paus te verkiezen. Terwijl het christendom net op dat continent snel aanhang lijkt te verliezen. Zelfs de nieuwe paus maakte er een punt van door in de homilie die aan het conclaaf voorafging, stil te staan bij ‘de dictatuur van het relativisme’, een soort versluierde kritiek op de groeiende secularisering in Europa. Al dat zoeken naar de toekomst van het christendom deed mij twijfelen… Als Jezus vandaag naar hier zou terugkeren, waar zou hij zich dan het meest op z’n gemak voelen? In een godvrezend Amerika of in een goddeloos Europa?

Natuurlijk denk je eerst ‘in Amerika’, waar het seculiere relativisme veel minder invloed heeft dan in Europa. Wij Amerikanen zijn tenslotte het meest devote christelijke volk van de geïndustrialiseerde wereld. Zes op de tien Amerikanen zeggen dat hun geloof in elk aspect van hun leven aanwezig is. 58 procent van de Amerikanen bidt minstens één keer per dag en bijna de helft woont eens in de week een re- ligieuze dienst bij. De Amerikaanse geloofsovertuiging zit diep.

In Europa maakt religie amper deel uit van het dagelijkse leven. Toch treden de Europeanen vaker in Jezus’ voetsporen. De Europese grondwet bevat geen enkele verwijzing naar God, maar als het gaat over de praktijk van wat Jezus predikte, kunnen de Amerikaanse kerkgangers nog iets leren van hun Europese broers.

Het wezen van de christelijke doctrine is het geloof in de vergeving en de verlossing – zelfs de ergste zondaar kan worden gered. In Europa maakt dat principe essentieel deel uit van het publieke beleid. Alle 25 landen van de Europese Unie hebben de doodstraf afgeschaft. In plaats daarvan pleit Europa voor herintegratie. In Amerika spreekt een ruime meerderheid van twee op de drie Amerikanen zich uit voor de doodstraf. Ze wordt nog steeds in 38 Amerikaanse staten toegestaan.

Dan is er de oorlogsvoering. Jezus zei: ‘Bemin je vijanden, zegen hen die jou vervloeken en je vervolgen.’ Hij riep zijn volgelingen voortdurend op om het zwaard neer te leggen. Amerika, het meest christelijke land ter wereld, beroemt zich tegelijk op het meest uitgebreide militaire systeem ooit. Het Amerikaanse defensiebudget bedraagt meer dan de som van de volgende grootste negen samen. De VS staan wereldwijd in voor 80 procent van het militaire onderzoek en de ontwikkeling en voor veertig procent van wat in de wereld aan militaire acties wordt besteed.

De EU is daarentegen gegrondvest op het principe van de ‘eeuwige vrede’. De afgelopen halve eeuw, leverde de EU 80 procent van de vredesstrijdkrachten in conflictgebieden. De EU financiert ook 70 procent van de fondsen voor wederopbouw, 50 procent van alle niet-militaire ontwikkelingshulp en 47 procent van de wereldwijde humanitaire hulp – de Verenigde Staten leveren slechts 36 procent.

Jezus schonk ook veel aandacht aan het helpen van de minder fortuinlijken en armen. Vandaag kampen de VS met een serieuze kloof tussen zeer weinig rijken aan de top en een massa armen aan de basis. De 25 lidstaten van de EU kennen een meer gelijke verdeling van de rijkdom.

Ten slotte predikte Christus geweldloosheid, maar in Amerika circuleren er 250 miljoen revolvers. Het percentage moorden ligt er bijna vier keer hoger dan in Europa.

Dat alles doet vragen rijzen. Is naar de kerk gaan de lakmoesproef van een moreel leven of van de toepassing van Jezus’ woorden? Leeft Jezus’ leer meer in Amerika dan hier? Het zijn vragen die tot nadenken stemmen.