Gerontopsycholoog Luc Van de Ven evalueert de Validation-techniek van Naomi Feil.

De Validation-aanpak van Naomi Feil is te dogmatisch en te Amerikaans en de opleidingen zijn te duur. Dat zeggen de Vlaamse mensen op het terrein. Volgens gerontopsycholoog Luc Van de Ven van de Universitaire Ziekenhuizen heeft Validation positieve en negatieve kanten. “Op theoretisch vlak maakt Naomi Feil er een soepje van. Als je de omschrijvingen goed leest, lijkt zij het te hebben over depressieve ouderen met verwerkingsproblemen, maar dan richt zij zich niet echt tot dementerenden of gedesoriënteerde ouderen. Volgens haar keren gedesoriënteerde mensen terug naar het verleden om onverwerkte conflicten op te lossen voor ze dood gaan. Dit snappen wij niet. Desoriëntatie is geen gewuste keuze van een patiënt. Een patiënt gaat naar het verleden terug omdat hij daartoe gedwongen wordt door de aftakeling van zijn verstandelijke vermogens. Het wordt voor deze patiënten precies moeilijker om onverwerkte ervaringen uit het verleden te verwerken. Door hun gebrekkige cognitieve functies slagen gedesoriënteerde ouderen er niet meer in een bilan van hun leven te maken.”

Dat betekent niet dat Validation geen interessante elementen bevat. Luc Van de Ven: “De empathische houding bij het benaderen van mensen is belangrijk, ook bij dementerenden. Luisteren naar wat er achter de woorden zit. Essentieel is ook het belang dat Naomi Feil hecht aan lichamelijk contact bij de begeleiding van dementerenden, omdat de taal als belangrijk wapen van communicatie ontbreekt. Dit lichamelijke contact komt vandaag nog al te vaak onvoldoende in de opleiding aan bod. Feil beklemtoont terecht het belang van reminiscentie, waarbij je samen met de dementerende teruggaat in het verleden. Dit reminisceren is belangrijk, niet om conflicten te verwerken, maar omdat dementerenden door terug te gaan in het verleden, opnieuw op bekend terrein zitten.”

In Vlaanderen snoezelen ze liever. Bie Wayenberghe van de Vlaamse Alzheimer Liga geeft uitleg. “We brengen dementerende mensen dan in een lekker verwarmde kamer, leggen ze heel makkelijk, met wat schemerlicht en muziek, strelen ze en praten zacht over het verleden. Vaak antwoorden ze dan en ze komen echt tot rust. Dat is heel ontroerend. Maar na een uurtje is het effect van zo’n relaxatie weer helemaal weg.”

Marleen Teugels