De acties van de vakbonden tegen het Generatiepact, brengen het Vlaams Belang in een lastig parket.
Vroeger was alles duidelijk. Toen was het Vlaams Blok ronduit tégen staken. De partij verspreidde stickers en pamfletten met de slogan: ‘Krisis? Staken schaadt, werken baat!’. Voormalig voorzitter Karel Dillen noemde staken zelfs een misdaad. In het verleden dienden parlementsleden van het Vlaams Blok zelfs voorstellen in om stakingen in economische sleutelsectoren en het openbaar vervoer te verbieden. Nog in 1995 pleitte toenmalig senator Wim Verreycken ervoor het stakingsrecht aan banden te leggen. Spontane of wilde stakingen moesten verboden worden, evenals algemene stakingen, stakingspiketten en bedrijfsbezettingen.
Naarmate het Vlaams Blok, en nadien het Vlaams Belang, meer kiezers kreeg, veranderde de partij ook haar houding. Zo werden in de helft van de jaren negentig al alternatieve 1-meivieringen gehouden in een poging om socialistische militanten voor het Blok te winnen. Ook ondernam het Blok pogingen om priester Daens (en dus de christelijke arbeidersbeweging) te accapareren. Ondertussen verdwenen alle uitvallen naar de vakbonden uit de officiële partijpublicaties. Marc Spruyt, die met zijn website Blokwatch.be het Vlaams Belang op de voet volgt, doorzocht het programma van 2004 en kwam daarin geen enkel standpunt over stakingsrecht tegen. Over vakbonden in het algemeen staat er wel één paragraaf. Daarin wordt gewezen op hun historische rol in de ontvoogding van de werknemers. Toch vindt het VB dat de bonden zich verlagen tot partijpolitiek. Daarom moeten ze rechtspersoonlijkheid krijgen en een open boekhouding voeren. Ook moeten de bonden politiek onafhankelijk worden.
Het duurde tot vorige week dinsdag vooraleer het Vlaams Belang een officieel standpunt innam over de op handen zijnde syndicale acties tegen het Generatiepact. Op 9 oktober had Kamerfractieleider Gerolf Annemans nog in De zevende dag gezegd dat de ABVV-staking van twee dagen eerder ‘onaanvaardbaar’ was. Ook Vlaams parlementslid Wim Van Dijck vond dat ‘stakingen als deze niet kunnen’. Kamerlid Ortwin Depoortere nam het niet dat de Gentse burgemeester Frank Beke niet optrad tegen stakingspiketten. Nog een VB-parlementslid, Freddy Van Gaever, zei in De Morgen dat ‘stakers enkel de investeerders wegjagen’. Net als Depoortere begreep hij niet waarom de politie tijdens de ABVV-staking van 7 oktober niet had ingegrepen.
VB-voorzitter Frank Vanhecke weigerde dan weer de staking te veroordelen en draait eromheen in een persmededeling op 25 oktober. Enerzijds toonde hij begrip voor de acties en voor de woede van vele werknemers. Anderzijds eindigde de mededeling met de zin: ‘Dat neemt niet weg dat we betreuren dat met de stakingsacties wellicht weer de grote en kleine Vlaamse bedrijven getroffen worden.’ (…) ‘In een democratie bestaat trouwens een ander probaat middel om het wanbeleid en de gebroken beloftes van Paars af te straffen: de stembus.’
Ondanks die kritische slotbemerking, schoot Vlaams parlementslid Jurgen Verstrepen danig uit zijn slof op zijn weblog. ‘Uitspraken zoals “we begrijpen de vakbonden” gaan in tegen mijn persoonlijke mening. (…) Ik heb geen begrip voor de vakbonden op dit ogenblik. Met oogkleppen misbruiken ze hun – hardwerkende – leden om hun macht te tonen.’ Het leverde Verstrepen een stortvloed aan reacties op. De (meestal jeugdige en hoogopgeleide) lezers van zijn weblog – die het meestal onvoorwaardelijk met hem eens zijn – schoten met scherp. Velen schreven zelfs dat ze voortaan niet meer op hem zouden stemmen.
Kopstuk Filip Dewinter doet er ondertussen het zwijgen toe. Die stoort zich zelden aan dissidentie in de partij. Dat blijkt ook uit het voorwoord dat hij schreef bij Volksvertegenwoordiger een feest, het boek van Freddy Van Gaever. ‘In dit boek formuleert Van Gaever een aantal voorstellen die soms haaks staan op wat het Vlaams Belang ter zake zegt en wil. “Du choc des idées jaillit la lumière”, zei John Stuart Mill. Het Vlaams Belang is een democratische partij die het open debat niet schuwt.’
Karl van den Broeck
