De definitieve uitspraak in het grote voetbalschandaal Calciopoli in 2006 is nog niet eens gevallen of daar teistert alweer een aardbeving het calcio. Heeft de gokmaffia nu ook het Italiaanse voetbal in zijn greep?
Het is zondagmiddag 14 november 2010 als derdeklasser US Cremonese Paganese ontvangt. De bezoekers staan op een degradatieplaats en zullen uiteindelijk als laatste eindigen. De thuisploeg, die elfde wordt, wil zich na een slechte start herpakken. US Cremonese, de ploeg uit het Noord-Italiaanse provinciestadje Cremona aan de Po, midden in de driehoek Milaan-Brescia-Parma, gesticht in 1903 en sinds 1914 getooid in de originele kleuren grijs-rood, heeft heimwee naar de top. Van de start van de eengemaakte competitie in 1929 tot 1996 heeft het vijf jaar in de hoogste klasse gevoetbald. In dit Giovanni Zinistadion (genoemd naar een oud-doelman die sneuvelde tijdens WO I) speelden op 29 mei 1996 de Rode Duivels onder leiding van Wilfried Van Moer gelijk in een vriendschappelijke interland tegen de Squadra Azzurra. Geoffrey Claeys, Nico Van Kerckhoven en Karel Snoeckx maakten toen hun debuut.
Bij de rust is de wedstrijd gespeeld: Cremonese leidt met 2-0. In de tweede helft stuikt de thuisploeg in elkaar, maar de onmondige bezoekers kunnen er niet van profiteren. Vijf thuisspelers stappen misselijk van het veld. Een van hen, Carlo Gervasoni, veroorzaakt bij het naar huis rijden een ongeval. Hij was in slaap gesukkeld. De spelers met klachten worden naar het ziekenhuis gevoerd. In hun bloed worden sporen aangetroffen van een slaapmiddel, Lormetazepan.
Op 10 december stapt Sandro Turotti, sportief directeur van Cremonese, naar het gerecht en dient klacht in tegen onbekenden.
Op 1 juni barst de etterbuil open. Onder de codenaam ‘ Last Bet‘ (Laatste Gok) maakt het gerecht bekend dat zestien verdachten zijn aangehouden in een gokschandaal dat derde en tweede klasse teistert, en mogelijk tentakels heeft in de Serie A. In zes maanden heeft het gerecht een dossier van meer dan 600 pagina’s samengesteld, gebaseerd op de informatie uit onder meer 50.000 afgeluisterde telefoongesprekken van de verdachten. De operatie zorgt voor opschudding, omdat bij de gearresteerden een paar bekende namen zitten. Er zijn nog actieve voetballers bij. Het gaat om een paar spelers van tweedeklasser Ascoli, maar ook iemand als Cristiano Doni blijkt bij de zaak betrokken. De 38-jarige kapitein van Atalanta heeft 300 wedstrijden achter zijn naam en kwam zeven keer uit voor de nationale ploeg. Nog meer media-aandacht lokt Beppe Signori. In de jaren negentig was Signori een topvoetballer, die met Lazio drie keer topschutter werd in de Serie A, met 188 goals de achtste beste schutter ooit werd in de hoogste afdeling en 28 keer voor de Squadra Azzurra uitkwam. Signori debuteerde in eerste klasse bij Foggia, kende zijn gloriemomenten bij Lazio, Sampdoria en Bologna en stopte als speler in 2006. Een andere in Italië bekende naam is Stefano Bettarini, een eenmalig international die als verdediger uitkwam voor Cagliari, Fiorentina, Bologna, Venezia, Sampdoria en Parma. Daar eindigde zijn loopbaan, toen hij in opspraak kwam in een ander gokschandaal en voor vijf maanden geschorst werd. De meeste betrokkenen kwamen er toen met lichte straffen van af. Slechts één club werd gestraft met puntenverlies: Modena. De andere clubs (Siena en Sampdoria) kregen slechts een boete.
De onderzoekers brengen een systeem in kaart met drie organisaties die wedstrijden naar hun hand zetten: de groep uit Bologna, die aangevoerd zou zijn door Signori, de Albanezen en ‘de zigeuners’ (Slowaken uit de omgeving van Ravenna). De drie groepen samen zouden tot vijf wedstrijden per weekend gemanipuleerd hebben, stonden in contact met de illegale gokmaffia uit Singapore en konden via het systeem van betalingen zwart geld in het officiële circuit brengen.
Gokverslaafd
In La Provincia, het dagblad van Cremona, wordt op donderdag 2 juni het hele verhaal van Cremonese-Paganese gereconstrueerd. Marco Paoloni, doelman van de thuisploeg, is gokverslaafd en heeft 500.000 euro schulden bij een gokkantoor. Om die terug te betalen, stelt hij voor om wedstrijden waarbij hij zelf betrokken is, te vervalsen. Wanneer op 14 november zijn belofte om de match tegen Paganese te vervalsen niet lukt, zou hij tijdens de rust een slaapmiddel in de thee en het water gemengd hebben, maar de tegenstander van die dag was zo zwak dat ze er amper in slaagden ook tegen een half verdoofde ploeg een deftige aanval in elkaar te steken.
Naast Cremonese-Paganese bevat het dossier ‘ Last Bet‘ nog zeven wedstrijden uit derde klasse: drie van Cremonese en vier van Benevento, de club uit de andere reeks van derde klasse waarheen Paoloni in januari verhuisd was. Ook vijf wedstrijden uit tweede klasse worden onderzocht, waardoor de promotie van Atalanta en Siena (allebei na één jaar teruggekeerd in eerste) in het gedrang komt. En dan is er in het dossier die ene wedstrijd uit de Serie A. Op 20 maart eindigde Inter-Lecce op 1-0, na een vroege goal van de thuisploeg en sterk verweer van de bezoekers. Volgens de onderzoekers en enkele verdachten had die partij helemaal anders moeten aflopen. Paoloni was ingeschakeld om in opdracht van de groep uit Bologna een ‘over’ te regelen. Dat betekent dat voor de rust minstens drie doelpunten gescoord moesten zijn. Interfans die de wedstrijd bijwoonden, konden niet geloven dat dit een ‘gearrangeerde’ wedstrijd was. Lecce verdedigde zich manhaftig, en tien minuten voor tijd moest Interdoelman Júlio César met een knappe redding de gelijkmaker verhinderen.
Na de match waren de fixers razend op Paoloni. Er was voor 300.000 euro gegokt op deze wedstrijd, en de groep uit Bologna alleen al had 160.000 euro verloren. In de afgeluisterde telefoongesprekken verzekerde Paoloni dat hij wel degelijk met een speler van Lecce had gesproken, aanvaller Daniele Corvia.
Uiteindelijk zou de zaak niet zijn doorgegaan omdat de spelers van Lecce net voor de aanvang van de wedstrijd, in de spelerstunnel, verdeeld gereageerd zouden hebben. Zij zouden voorgesteld hebben om eerst te mogen scoren. Toen Inter dat weigerde, zouden de spelers van Lecce zich bedacht hebben en als leeuwen gevochten hebben.
126 voetbalmiljonairs
Volgens de Gazzetta dello Sportverdiende Corvia vorig seizoen bij Lecce 280.000 euro bruto. Volgens het onderzoek zouden de drie betrokken clans voor het arrangeren van een wedstrijd in de Serie A 400.000 euro betaald hebben, te verdelen over alle betrokkenen. Voor tweede klasse kostte het manipuleren van een wedstrijd 120.000 euro, voor derde klasse 60.000 euro. Dat zijn bedragen die onder aan de piramide van de 132 profclubs in Italië best indruk maken op spelers die een karig loon krijgen of regelmatig niet betaald worden. Dat de betere spelers in eerste klasse te koop zijn voor zulke bedragen, lijkt onwaarschijnlijk. Liefst 126 eersteklassevoetballers verdienden afgelopen seizoen volgens de Gazzetta dello Sport één miljoen euro bruto of meer. Zou Corvia’s ploegmaat bij de jeugdteams van AS Roma, international Daniele De Rossi, die 4,6 miljoen euro bruto per jaar vangt, zelfs maar geluisterd hebben als zijn vroegere maat hem een oneerbaar voorstel zou hebben gedaan?
Toch lijkt er meer aan de hand in de hoogste afdeling, nadat bekend werd gemaakt dat een Oostenrijks gokkantoor, SkySport365, aan de onderzoekers een lijst overmaakte met 27 ‘verdachte’ wedstrijden. Van die 27 zijn er 10 uit de Serie A waarop abnormale gokbewegingen vastgesteld werden.
“Het voetbal is er blijkbaar niet in geslaagd antilichamen voor dit virus aan te maken”, zuchtte minister van Binnenlandse Zaken, Roberto Maroni. Hij kondigde een taskforce aan om het nieuwe probleem aan te pakken. Maroni kreeg een jaar geleden de wind van voren toen hij, om het aanhoudende geweld in de stadions in te perken, besliste om de in België afgeschafte fankaart in te voeren, waardoor de meeste fans die de stadions bezoeken, geregistreerd en gekend zijn. Straatprotest van verschillende Ultragroeperingen leverde niets op. Vandaag wordt de fankaart (er zijn er 700.000 uitgereikt) als een succes beschouwd.
Naast het geweld in de stadions en Calciopoli (zie kader) duwt het nieuwe gokschandaal het calcio, dat al jaren een besmeurd imago had, nog wat verder omlaag op de lijst met droombestemmingen van jonge voetbaltalenten. Tien jaar geleden kickten talentvolle voetballers op de Serie A, vandaag zit het grote geld in Engeland en Spanje. De verouderde stadions – allemaal overheidsbezit, waar de clubs amper inkomsten uit halen – steken schril af bij de gloednieuwe, moderne arena’s in Engeland en Duitsland die volgepropt zitten en waar clubs flink wat inkomsten qua merchandising en catering uit halen.
In 2000 moest de Serie A qua omzetcijfers enkel de Premier League laten voorgaan. Tien jaar later is ook de Bundesliga qua omzet het calcio voorbijgestoken, en zit de Primera División op het niveau van het Italiaanse voetbal. Het Italiaanse eersteklassevoetbal wordt financieel overeind gehouden door de tv-rechten, goed voor 65 % van de inkomsten, terwijl de clubs slechts voor 20 % uit sponsoring en merchandising halen, en voor 15 % uit tickets en abonnementen. Bij Engelse clubs zijn de tv-gelden goed voor maar 50 %, bij Duitse voor 32 % en bij Spaanse voor 38 %. Vorig seizoen (2009/10) sloten 14 van de 20 Italiaanse eersteklassers het seizoen af met verlies. In de Premier League waren dat er elf, in Spanje acht en in Duitsland twee.
Toen hem onlangs gevraagd werd van welke competitie hij droomde, antwoordde Belgisch international Nacer Chadli prompt: “Engeland en Duitsland.” Op de vraag of hij niet aan Italië dacht, lachte hij: “Wel om met vakantie te gaan, maar niet om te voetballen.”
DOOR GEERT FOUTRÉ
Het arrangeren van een wedstrijd in de Serie A zou 400.000 euro gekost hebben.
