Rik Daems moet nog 37 worden en is al houder van een parlementair record. Zijn ambitie reikt weliswaar verder.

Kamerlid Rik Daems (VLD) zal de geschiedenis ingaan als de man van de tweeduizend amendementen, in de aanloop naar de kaderwetten ’96. Geen enkel amendement werd echter aanvaard. Een maat voor niets ?

RIK DAEMS : Nee, ik ben tevreden met het resultaat. Mijn actie heeft mensen binnen de meerderheid aan het denken gezet en ze gemotiveerd om zich van onder de knoet van de regering te werken. Zoals de politiek van sommige dossiers moet afblijven, moet de regering niet in de plaats van het parlement treden. Er zijn zaken die we zelf kunnen beslissen. De BTW op de sierteelt en de sociale huisvesting zijn daar recente voorbeelden van. Afgezien daarvan is duidelijk geworden dat de VLD inhoudelijk veel te vertellen heeft. Van geen enkel amendement heeft men kunnen beweren dat het onzin was. De enige repliek die de meerderheid vond, sloeg op de kostprijs van het papier waarop die amendementen te lezen stonden. Dat zegt genoeg.

Ondanks uw inzet gaf de meerderheid geen krimp.

DAEMS : Ik betwist dat. Het kwam tot een communautaire confrontatie en dat deed de coalitie geen deugd. De onwil van de PS om een communautaire dialoog te voeren, ligt aan de basis van veel onredelijk stemgedrag in Vlaanderen. Het kan toch niet zijn dat iedereen in het land moet buigen voor de PS, die hooguit 10 procent van de stemmen behaalt.

Was het uw opzet om de PS te provoceren ?

DAEMS : Bij mij alleszins niet en ook niet bij Pierre Chevalier. Wij wilden in eerste instantie bewijzen dat de begroting te saneren valt zonder nieuwe belastingen te heffen. Dit debat heeft duidelijk gemaakt dat de VLD de enige partij is die zich radicaal tegen nieuwe belastingen verzet. Ik vind dat belangrijk. De bevolking moet de zekerheid hebben dat de lasten zullen dalen als wij in de regering komen.

U ging vooral met de SP in clinch. Waarom ontzag u de CVP ?

DAEMS : Dat was mijn bedoeling niet. Het was echter moeilijk discussiëren met de CVP. Ze gaf gewoon toe dat ze haar belofte inzake de belastingstop inslikte en 40 miljard nieuwe lasten redelijk vond. Met de SP was er wel een confrontatie en een echte discussie. De stellingen die de socialisten verdedigen, laten ons toe om ons sociaal te profileren. Onder meer inzake de bestaansminima. Waarom weigeren de socialisten dat hier de gewone index in plaats van de gezondheidsindex speelt ? Dat kost de betrokkenen jaarlijks 1.200 frank. Ook op dat punt zijn we socialer dan de SP.

U zult het vertrek van Frank Vandenbroucke nog betreuren.

DAEMS : Ik had de indruk dat Vandenbroucke tijdens het debat geëvolueerd is. In het begin huldigde hij het principe dat ?alles wat blauw is, vals is.? Nadien was zijn luisterbereidheid groter. Als ik hem bezig zie, vind ik hem nog altijd een misgelopen communist. Hij is soms briljant, maar mist dikwijls de soepelheid om andere meningen op hun waarde te beoordelen.

Vandenbroucke was wel de enige die het debat niet uit de weg ging.

DAEMS : Ook met Jan Lenssens van de CVP, een beminnelijk man maar een extreme mutualist, kwam het soms tot een interessante woordenwisseling. De meerderheid kreeg natuurlijk het ordewoord om haar mond te houden. Ik hou echter een goed gevoelen aan dit belangwekkend debat over.

Dat zal nodig zijn, want deze regering gaat tot 1999 door. Zolang blijft de VLD in de woestijn.

DAEMS : Zo ervaar ik de oppositie alleszins niet. Het is boeiend werken in de partij die nu veel breder is dan vroeger en heel interessante mensen aanspreekt. Of de regering tot 1999 overeind blijft, zal vooral van Jean-Luc Dehaene (CVP) afhangen, die als een moederkloek over de coalitie waakt. Blijft hij in België of vertrekt hij naar Europa ? Toch sluit ik niet uit dat er serieuze moeilijkheden opduiken. De tekorten in de sociale zekerheid bewijzen dat er absoluut gespaard moet worden. Het kan zonder dat er een sociaal bloedbad volgt.

Bent u kandidaat om Herman De Croo volgend jaar aan het hoofd van de VLD op te volgen ?

DAEMS :(lange stilte) Vindt u het zinvol om me nu met deze vraag te confronteren ?

Vast en zeker.

DAEMS : (lange stilte) De kans dat ik kandideer is groot. Ik zou graag voorzitter worden. Niet voor mezelf, maar voor de partij. Ik meen dat ik ze iets te bieden heb.

U bent niet tevreden met het beleid van De Croo ?

DAEMS : Als ik mij kandidaat stel, is het niet tegen iets of iemand. Ik ga er vanuit dat ik de partij iets bijkomends kan bieden. Het eerste doel van de partij is natuurlijk om de regering te bekampen en niet om interne discussies op straat te brengen.

Het ongenoegen, bijvoorbeeld, over de warrige koers van belgicist De Croo.

DAEMS : De Croo volgt de Vlaamse lijn van de partij.

Wat als Guy Verhofstadt opnieuw voorzitter wil worden ? Trekt u dan uw kandidatuur in ?

DAEMS : Op zulke hypothetische vragen kan ik nu bezwaarlijk een goed antwoord bedenken.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content