Over de dunne grens tussen spelen en verslaving.

?Goklust is een zaak van het onderbewuste. De drang spruit voort uit een zekerheid om te winnen?, schrijft psycholoog Edmund Bergler over de psychologie van het gokken. Bergler brengt goklust terug tot een vorm van megalomanie, of op zijn minst tot een reactie daarop. ?Vaak gaat het om mensen, die zich in hun kindertijd omnipotent voelden,? typeert hij. ?Die almacht werd door hun omgeving ondermijnd. De goklust is vaak een agressieve reactie op die omgeving.?

Bergler brengt pathologische gokkers onder in categorieën. De vrouwelijke en een deel van de mannelijke gokkers rekent hij tot de klassieke gokkers, die enerzijds bemind willen worden (in dit geval : door het lot) en die anderzijds hunkeren naar hun dagelijkse portie onrecht (als ze verliezen). De passief-vrouwelijke gokker zoekt naar bedwelmende emotionele sensaties ; de defensieve, pseudo-superieure gokker wil zich juist tegen die bedwelming verzetten. Hij gokt met de overtuiging dat een sterke persoonlijkheid altijd zal winnen. Een volgende categorie laat zich motiveren door een onbewust schuldgevoel ; de laatste categorie bevat de beroepsgokkers, die zich schijnbaar niet door emotie laten drijven. Vaak behoren gokkers tot meer dan één categorie tegelijk. Uiteraard is niet iedere gokker verslaafd. Spelen voor het plezier van het winnen of pathologisch gokken : tussen twee schijnbare uitersten loopt in werkelijkheid slechts een dunne scheidingslijn.

Psychologisch onderzoek, gepubliceerd door de American Psychiatric Association, legde criteria vast van gokverslaving. Wie de helft ervan op zijn gokgedrag kan toepassen, neigt naar verslaving. De verslaafde gokker is voortdurend op zoek naar geld om mee te gokken. Hij voelt de dwingende nood om steeds hogere bedragen in te zetten, heeft herhaaldelijk geprobeerd om zijn goklust te controleren, minder te gokken of helemaal te stoppen. Hij raakt geïrriteerd bij elke poging om zijn goklust te temperen, gaat gokken om andere problemen te ontvluchten en om gevoelens van hulpeloosheid, schuld of depressie te ontlopen. Hij voelt zich gedwongen om opnieuw te gokken en zijn verliezen goed te maken. Hij liegt tegen familieleden en therapeuten om zijn afhankelijkheid van het gokken te verbergen. Hij maakt zich schuldig aan schriftvervalsing, fraude, diefstal of oplichterij om zijn gokactiviteiten te financieren. Hij brengt vriendschappen in het gedrang en helpt zijn professionele carrière naar de vaantjes. Hij rekent op anderen om zijn schulden te betalen. Messieurs, faites vos jeux.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content