De Saudische prinsen moeten eindelijk kiezen.

Copyright Knack/The Economist. Bewerking H.V.H.

De mededeling van British Airways kwam als een donderslag bij heldere hemel. De maatschappij besliste om al haar vluchten naar Saudi-Arabië met onmiddellijke ingang op te schorten. Tegelijk raadde de Amerikaanse overheid landgenoten af om naar het land te reizen. Te gevaarlijk: inlichtingendiensten meenden te weten dat terroristen zouden toeslaan. Zoals in mei, toen een bloedige aanval op de westerse wijk in de hoofdstad Riyad aan 35 mensen het leven kostte.

Het was voor de Saudische prinsen een vingerwijzing te meer dat ze eindelijk iets aan de aanwezigheid van terroristen op hun grondgebied moeten doen. Sinds de aanslag in mei zijn al zeker tweehonderd mensen aangehouden. Vorige week nog was de Saudische politie tot twee keer toe betrokken bij vuurgevechten met aanhangers van terreurbewegingen.

Tot voor kort ontkenden de Saudi’s zonder schroom dat hun land ook maar iets met terreur te maken had. De aanslagen van 11 september 2001 probeerden ze eerst af te doen als een actie van een criminele organisatie – 16 van de 19 vliegtuigkapers waren Saudi’s. Aanslagen in Saudi-Arabië zelf worden al jaren in de schoenen van buitenlanders geschoven. Een slachtoffer van die praktijk is de Belg Raf Schyven, die jaren in de cel zat voor een aanslag waarbij een Brit om het leven kwam. Hij werd vorige week, samen met enkele andere Britten, vrijgelaten. Het lijkt er al langer op dat de feiten waarvan de westerlingen werden beschuldigd in werkelijkheid door fundamentalisten zijn gepleegd. Die pikken het niet dat het Saudische koningshuis op vriendschappelijke voet staat met de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Dat die westerlingen nu werden vrij- gelaten, wijst er op dat Riyad op een diplomatieke vrede aanstuurt. In het Amerikaanse Congres ligt nog altijd een rapport, dat belangrijke Saudi’s beschuldigt van medeplichtigheid aan de aanslagen van 11 september. In de VS is het besef gegroeid, dat de basis van veel onvrede van fundamentalistische moslims met het Westen in Saudi-Arabië ligt.

De Saudische overheid ziet zo met lede ogen dat ze, meer dan haar lief is, te maken krijgt met de strijd tegen het terrorisme. De anders zo sluwe prinsen staan voor zware keuzen. Ze willen de bevoorrechte relatie met Washington behouden – de VS hebben het olierijke land altijd de hand boven het hoofd gehouden. Maar ze weten ook dat hun land als gevolg van de toestand in Irak in de regio aan belang verliest. Ze vrezen, kortom, dat Washington zich opmaakt om zijn tenten elders op te slaan.

Maar ze kunnen ook niet te veel op de VS leunen, want de gewone Saudi’s houden niet van de Amerikanen. Ze nemen ze hun steun aan Israël kwalijk, de oorlog met Afghanistan en Irak en ze hebben over het algemeen de indruk dat de Amerikanen de moslims niet goed gezind zijn. Bovendien confronteert de diepe kloof tussen rijk en arm en de grote jeugdwerkloosheid hen met problemen die ze niet kunnen oplossen. De altijd zo arrogante oliesjeiks zitten tussen hamer en aambeeld. En dat zit niet lekker.

H.V.H.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content