Met “Vuile handen” zetten De Roovers (een coproductie met De Onderneming en Monty) hun onderzoek naar de verhouding tussen individu en maatschappij voort. Onvermijdelijk komt men dan uit op de problematiek van het geweld, dat nu eens uit wraak of jaloezie, dan weer uit machtswellust of verzet kan worden verklaard. Na “De bezetenen” van Fjodor Dostojevski en “De rechtvaardigen” van Albert Camus worden nu teksten van Jean-Paul Sartre (1905-1980) en Heiner Müller (1929-1995) geanalyseerd en verwerkt tot een geheel waarin enkel plaats is voor existentiële vragen. Terzelfder tijd zijn “Vuile handen” (Sartre) en “Mauser” (Müller) teksten die afstandelijk spelen mogelijk maken, weg van psychologische uitwijkingen en emotionele hoogstandjes, en die ruimte scheppen voor een cerebraal doorgedreven vormgeving.

Zowel Müller als Sartre vertrekken van grenssituaties en stellen politiek engagement voorop. Elke daad is een politieke daad. Het innemen van een standpunt is onontkoombaar. Kiezen vóór of tegen is een kwestie van leven of dood en die keuzevrijheid schept gewetensvragen en dwingt het individu tot verantwoordelijkheid.

De toeschouwer moet zelf maar uitmaken hoe actueel dat is. De Roovers willen het conflict tonen in een tijdloze context en proberen theater te maken dat zich niet vermeit in de eigen artistieke realiteit, maar alludeert op de werkelijkheid buiten het theater. Dat gebeurt vanuit een collectieve inzet en met bescheiden middelen: het gebroken glas van veel mislukte revoluties op het voortoneel; doorkijkschermen die de binnen- en buitenwereld laten zien en makkelijk uit te wissen slogans; een actualiserend radioprogramma.

Voor Sartre was “Vuile handen” een aanklacht tegen de partijpolitiek, die de vernietiging van het individu inhoudt. De gewezen journalist Hugo ( Gunther Lesage), van burgerlijke afkomst, wordt een idealistisch communist. Hij vereert Hoederer, de partijleider, die echter van de radicale partijlijn afwijkt om een compromis te sluiten met het establishment. Hugo krijgt de opdracht Hoederer te liquideren en kan dit maar wanneer hij hem in de armen van zijn vrouw vindt. Na twee jaar komt Hugo vrij en is de partijlijn inmiddels gewijzigd, zodat Hoederer ten onrechte door Hugo is gedood. Op zijn beurt moet Hugo nu weg.

Bij De Roovers resulteert “Vuile handen” in een beklijvend beeld van de hedendaagse jonge intellectueel, geklemd tussen denken en doen.

Reisvoorstellingen. Info: 03/235.04.90 (Thassos).

Roger Arteel