Theatermaker Nasrdin Dchar speelt de solo ‘Adem’: ‘Tijd voor het hoogste goed’

De Nederlandse theatermaker Nasrdin Dchar speelt binnenkort de solo Adem in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Er zit geen kat in de zaal. De solo wordt gelivestreamd.

Welk lied bezorgde u adem in dit beklemmende jaar?

Nasrdin Dchar:Terug naar nu, dat Glenn Faria met zijn zoon zingt. ‘Er gebeurt nogal wat met ons deze dagen. Ik kan het niet verklaren. En daarom loop ik vast’, zingen ze. Het gaat over een vader-zoonrelatie, maar het gaat evengoed over wat we nu doormaken. Telkens als ik die song hoorde, kreeg ik adem tijdens alle maanden dat ik noodgedwongen huisvader was. Eerst was ik een onrustige huisvader maar gaandeweg kon ik me overgeven aan de situatie. Ik genoot van mijn hoogste goed: mijn vrouw, mijn twee kinderen. Ineens kreeg ik adem, na jaren roetsjen op de trein die ‘carrière’ heet.

Moet een speler, net als een sporter, blijven spelen om in conditie te blijven?

Dchar: Nee. Al word je wél doodongelukkig van het niet mogen spelen. Als sporter kan ik beamen dat je moet blijven sporten. Dit jaar sportte ik minder – ik brak ook mijn neus in de sportzaal – en bemerkte een aangroeiend buikje. (lacht)

Wanneer besliste u om Adem als livestream te spelen?

Dchar: Dat is een lang verhaal. In januari van dit jaar nodigde het DeLaMar-theater in Amsterdam regisseur Floris van Delft – met wie ik DAD, een solo over mijn vader en JA, een solo over mijn echtgenote, maakte – en mij uit om in de laatste week van december een eindejaarsconference te brengen. Op onze manier! Dat betekent: verhalen vertellen over de thema’s van het jaar. Toen brak de coronacrisis uit. Mijn andere creatie – de grootste ooit – die dit najaar op tournee zou trekken, werd uitgesteld. Dus besloten we met de conference te touren. Ook daar stak het virus een stokje voor. Toen Internationaal Theater Amsterdam aanbood om Adem alvast als eenmalige livestream te tonen, greep ik de kans. Het wordt een erg kwalitatieve registratie die de live-ervaring niet vervangt maar een erg intiem alternatief biedt.

Waarom heet de solo Adem?

Dchar: Het is hét woord van 2020: het verwijst naar covid-19, naar de ademruimte die mensen kregen tijdens de lockdown. En het verwijst naar de dood van George Floyd nadat hij ‘ I can’t breathe‘ stamelde tegen de agent die op hem zat. Zo verwoordde hij onbewust het gevoel van een grote groep mensen. Zijn dood maakte de wereld eindelijk écht bewust van wat racisme nog steeds aanricht.

Dat zijn veel thema’s voor één stuk.

Dchar: Het bestaat uit drie delen en speelt zich af tijdens oudejaarsavond. In het eerste deel vertel ik mijn ouders hoe het steeds lastiger wordt om op anderhalve meter afstand van hen te blijven. ‘Tussen ons en onze ouders in Marokko zat 3000 kilometer, dát was lastig! Heb geduld’, laat ik mijn vader antwoorden. In het tweede deel vertel ik over thuis en hoe ik met mijn vierjarig zoontje in het gras lig. ‘Géén vliegtuigen in de lucht!’ zegt die ineens. Klopt. In 2020 was de hemel eindelijk blauw zonder witte strepen. In het derde deel heb ik met mijn fictieve beste vriend Mike hét moeilijke gesprek: wat moet je doen wanneer de één iets als racistisch aanvoelt en de ander vindt dat het geen racisme is? In Adem vertel ik drie keer hoe 2020 ons uitnodigt om even in elkaars schoenen te staan en hoe dat een wereld van verschil maakt.

Hoe viert u oudejaar?

Dchar: Al dansend op de hit Jerusalema van Master KG! (grijnst) Ik ben sinds dit jaar verzot op TikTok. Daar leerde ik dit nummer kennen. Het incarneert de hoop die ik voel én wil geven met Adem: hoop op een jaar waarin de wereld opnieuw opgelucht kan ademhalen.