De kiezer heeft meer gezond verstand dan veel politici denken. Maar de ONDERMAATSE BELANGSTELLING VOOR EUROPA noemt Mark Eyskens wel onrustwekkend.

Het regent in dit politieke seizoen opiniepeilingen, stemtesten en voorspellingen allerhande over de kiesintenties van de kiezer-keizer, die in de watten wordt gelegd. De doorsneekiezer blijkt meer gezond verstand aan de dag te leggen dan veel politicologen en politici veronderstellen. Als de burger goed wordt geïnformeerd, kan hij ook zijn verantwoordelijkheid opnemen in het kieshokje en in de samenleving en is hij tot inspanningen bereid. In onze digitale samenleving, met permanente raadpleging, wordt de burger misschien wel ooit de belangrijkste politicus.

Uit een peiling verricht door een aantal belangrijke media (tv, radio en schrijvende pers) volgt een enigszins onverwacht globaal beeld van datgene waarvan de kiezer echt wakker ligt. Dat is in eerste instantie de kwaliteit en de betaalbaarheid van de gezondheidszorg, de betaalbaarheid van de pensioenen, gevolgd door de strijd tegen de werkloosheid en het stimuleren van de economie. De vierde prioriteit verwijst naar het beperken van de immigratie. Dan komen de kwaliteitsverbetering van het onderwijs, de bescherming van de koopkracht van de bevolking, de zorg voor het leefmilieu en voor duurzame energie en de veiligheid in onze steden. Het blijkt dat heel wat kiezers ook veel belang hechten aan het behoud van België als staat. Onderaan op het lijstje staan de communautaire problemen en een nieuwe staatshervorming, samen met de versteviging van de Europese Unie.

Opvallend is dat deze voorkeuren in grote mate gelijklopend zijn voor Vlamingen, Walen en Brusselaars. De prioriteitenlijst van de bevolking is veeleer aanmoedigend en richt zich op een sociaal verantwoord maar dynamisch economisch beleid. Nochtans zijn de peilingen bijzonder onrustwekkend op één essentieel punt: de totale afwezigheid van belangstelling voor de Europese problematiek.

Er heerst een enorme desinformatie over Europa en die is voor een deel te wijten aan de politici zelf, aan de media en aan het onderwijssysteem. De burgers beseffen niet wat ze aan Europa te danken hebben. Dat er bijna zeventig jaar vrede heerst in Europa lijkt de meeste Europeanen een vanzelfsprekendheid. Maar het gaat om een kolossale prestatie die nooit eerder werd gerealiseerd sinds de tijd van Julius Caesar. Dat onze huidige welvaart ook in grote mate te danken is aan de Europese samenwerking en integratie, ontsnapt aan de meeste burgers. Daarbij is Europa al bij al zeer goedkoop want het Europese budget bedraagt nauwelijks één procent van het Europese bruto nationaal product. De huidige zware financiële en economische crisis, die is overgewaaid uit de Verenigde Staten vanaf 2008, werd door de Europese instellingen vrij efficiënt bestreden. De euro, een sterke munt, werd gered en met faillissement bedreigde lidstaten kruipen stilaan weer overeind, ook dankzij Europese gestrengheid en solidariteit. Meer Europa was de oplossing.

De echte beslissingen van belang voor onze toekomst en die van onze kinderen en kleinkinderen worden genomen op Europees vlak. Zeventig procent van alle door de nationale regeringen genomen besluiten zijn in feite nationale vertalingen van Europese richtlijnen. Uiteraard kan de werking van de Europese democratie worden verbeterd. Zo zou men voor de functies van voorzitter van de Europese Raad (nu Herman Van Rompuy) en van de Europese Commissie (Jose Manuel Barroso) alle Europeanen kunnen laten kiezen uit een lijstje van drie of vier kandidaten. Het Europese algemeen belang zou beter worden behartigd indien bijvoorbeeld tien procent van de leden van het Europees Parlement zou worden verkozen in een Europese kieskring, dat wil zeggen tegelijk in de 28 lidstaten. Nog steeds is het Europees Parlement, ondanks zijn grote macht, niet volledig gewapend om de Europese Commissie op de vingers te tikken. Men zou kunnen overwegen dat bepaalde beslissingen genomen door de Europese Raad, die intergouvernementeel is en de vertegenwoordigers van de nationale regeringen groepeert, ongedaan zouden kunnen worden gemaakt (overruled) door het Europees Parlement bij gekwalificeerde meerderheid.

Jammer ook dat de Europese keizers op 25 mei niet hun zeg krijgen over een gedurfd Europees relanceplan om de werkloosheid terug te dringen, dankzij een massale mobilisering van het opgepotte sparen.

De echte beslissingen van belang voor onze toekomst en die van onze kinderen worden genomen op Europees vlak.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content