Patricia Vinck en Nabil Sayadi zijn door de VN gebrandmerkt als handlangers van Osama Bin Laden. Het Belgische echtpaar ontkent alle banden met al-Qaeda. ‘Dit is pure waanzin, een heksenjacht op moslims.’
Patricia Vinck (36) en Nabil Sayadi (37) wonen met hun vier kleine kinderen en twee poezen in het landelijke Putte bij Mechelen. Sayadi is een Belg van Libanese origine, zij, ook moslim, heeft haar roots in Berchem. Tot vorig jaar hielden ze zich vooral bezig met hun hulporganisatie voor moslims, de Fondation Secours Mondial (FSM). Nu vechten ze om zelf te overleven. Ze zijn internationaal gesignaleerd als terroristen. ‘Zolang we op die VN-lijst staan, hebben we recht op niets. Wij, en onze kinderen, moeten blijkbaar leven van lucht. Gelukkig is de huur voor februari betaald, maar wat dan?’
Nabil Sayadi ontvluchtte de oorlog in zijn geboorteland Libanon toen hij negentien was en probeerde in België politiek asiel te krijgen. Omdat zijn aanvraag tweemaal geweigerd werd, trok hij begin 1990 naar Pakistan om, zoals zovele moslims, de Afghanen bij te staan die op de vlucht waren voor de Afghaans-Russische oorlog. Hij werkte er bijna drie jaar als freelance fotograaf (hij had een aantal cursussen fotografie gevolgd in België).
Tijdens zijn verblijf in Pakistan hield hij contact met zijn Belgische vrienden, onder wie Patricia Vinck. Ze voerden een drukke correspondentie en besloten te huwen. In 1992 werd het huwelijk in Peshawar voltrokken. Ondertussen hadden de moedjahedien in Afghanistan de overwinning op de Russen behaald en verlieten vele moslims de regio, de jihad was voorbij. Sayadi volgde zijn echtgenote naar België.
In die periode explodeerde de Balkan. Sayadi wou ook de slachtoffers van die oorlog helpen, maar had geen middelen. Een vriend uit Pakistan, Rabih Haddad, had ondertussen in de Verenigde Staten mede een humanitaire hulporganisatie voor moslims opgericht, de Global Relief Foundation (GRF). Zij wilden een zusterorganisatie in Europa. Sayadi en Haddad besloten samen te werken.
In 1995 kreeg de Fondation Secours Mondial (FSM) of Stichting Wereldhulp, haar erkenning. De eerste verwezenlijking was de aankoop van een ziekenwagen voor een ziekenhuis in Sarajevo. Een jaar later adopteerden ze een schooltje… De projecten volgen elkaar op en door de ondernemingszin van Sayadi werd de FSM de vertegenwoordiger van de GRF in Bosnië, Albanië en Kosovo. Hij zocht projecten uit, waarna in de Verenigde Staten geld ingezameld werd om ze te verwezenlijken. Zelf reisde Sayadi elk jaar de wereld rond om geld in te zamelen.
DE JACHT NA 11 SEPTEMBER
Tot 11 september 2001 was er geen vuiltje aan de lucht. ‘Na de aanslagen begon de jacht op moslims’, zucht Sayadi. ‘Moslims die geld inzamelen voor moslims waren blijkbaar verdacht.’ Op 14 december 2001 werden de rekeningen van de GRF in Amerika geblokkeerd. Diezelfde dag ging Rabih Haddad de gevangenis in wegens problemen met zijn verblijfsvergunning én vielen politiediensten met de FBI de kantoren van de GRF en de FSM binnen in Kosovo, Albanië en Bosnië. ‘Twee medewerkers uit Kosovo werden bijna veertig dagen gevangen gehouden op een Amerikaanse basis, ondervraagd en gemarteld. Er werd geen bezwarend materiaal gevonden.’ Sayadi en Vinck werden tot hun verbazing ongemoeid gelaten. Tot ze in januari 2002 merkten dat ze geschaduwd werden. Vier à vijf identieke auto’s volgden hen dag en nacht. Ook toen Sayadi verloren reed in Brussel en in een doodlopende straat terechtkwam. De auto’s volgden. Bijna tien maanden lang.
In de Verenigde Staten bleven de politiediensten op het dossier van de GRF kauwen. Ze ontdekten dat Sayadi Wadih El-Hage kende, veroordeeld voor de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania. ‘Ik heb hem ontmoet in Pakistan’, vertelt Sayadi. ‘Nadien vertrok El-Hage naar Afrika waar hij onder meer sesam en rozebottel verhandelde.’ El-Hage nam contact op met Sayadi om te vragen of hij mensen kende met interesse voor zijn koopwaar. Ook stelde hij voor een project tegen malaria te steunen, maar daarvoor had de FSM niet voldoende middelen. ‘Dat is mijn hele relatie met El-Hage. Ik wist niet dat hij bij al-Qaeda hoorde, laat staan dat hij een hooggeplaatst figuur was.’ Sayadi deed zijn verhaal over El-Hage aan een advocaat van de GRF. Wat later stond het bericht breed uitgesmeerd in de Amerikaanse kranten en op het internet. Close relationship between GRF officers and luitenant of al Qaeda.
HETE KOLEN
Vinck en Sayadi voelden onheil naderen. Ze namen een advocaat in de arm en stelden dossiers samen over zichzelf en de FSM, verzamelden krantenberichten en weerlegden de beschuldigingen. Ze bezorgden de documenten aan een aantal senatoren en mensenrechtenorganisaties met de vraag hen te helpen. Ze namen contact op met de Staatsveiligheid en boden aan zich te laten verhoren. Er volgde een gesprek met Sayadi. Verder… niets.
In april 2002 arresteerde de Spaanse politie Galeb Kalaje Zouaydi, die een financier zou zijn van het al-Qaedanetwerk. Volgens de politiediensten bezorgde hij 200.000 dollar aan Sayadi, om wapens te verhandelen met de moslimrebellen van het UCK in Kosovo. ‘Flagrante leugens’, vertelt Sayadi. ‘Zouaydi, die ik ken uit Pakistan, schonk ons over zes jaar ongeveer 100.000 euro voor projecten in de Balkan. Alle overschrijvingen staan in onze boekhouding! Tja, als je die gegevens over El-Hage en Zouaydi uit hun context haalt, foto’s ziet van mij met baard en mijn gesluierde vrouw én hoort dat we in Pakistan getrouwd zijn… dan klopt het ’terroristenplaatje’ voor de meeste mensen. We zijn moslims en dat is blijkbaar voldoende om schuldig te zijn.’
In september 2002 kwam de zaak in een stroomversnelling. Brussels onderzoeksrechter Damien Vandermeersch startte een onderzoek naar Sayadi. Hij kon niets belastends vinden, wat hij ook tegenover Knack bevestigd heeft. Op 21 november 2002 zetten de Amerikanen de GRF met alle verwante organisaties, dus ook de FSM, op de VN-lijst van terroristische organisaties. Als direct gevolg werden de rekeningen van de FSM geblokkeerd. De Sayadi’s vernamen het via de pers.
Op 31 januari volgde de voorlopig laatste stap: de persoonlijke rekeningen van het echtpaar én hun kinderen werden geblokkeerd. Deze keer hoorden ze het van een journalist, die een reactie vroeg op het feit dat ze allebei op de terreurlijst van de VN waren gezet. Sayadi en Vinck wisten van niets. Hadden geen idee waarom ze op die lijst stonden of wat hen ten laste werd gelegd. Patricia Vinck heeft de twijfelachtige eer als eerste vrouw op die lijst te staan, zelfs de vrouwen van Osama Bin Laden ontbreken.
VOGELVRIJ VERKLAARD
Het echtpaar klopte nogmaals aan bij een aantal senatoren. Leen Laenens van Agalev interpelleerde minister van Financiën Didier Reynders (MR) en minister van Justitie Marc Verwilghen (VLD) over de zaak. Volgens Verwilghen werden Sayadi en Vinck ‘via diplomatieke weg, door de minister van Buitenlandse Zaken, in overleg met de eerste minister en de ter zake bevoegde leden van de regering’ op de lijst gezet. Op verzoek van België dus.
‘Wie heeft ons op die lijst gezet? Waarom? Vandermeersch heeft toch niets gevonden?’, vraagt Patricia Vinck. ‘Hoe kunnen we ons verdedigen als we niets weten? En bij wie? Het Belgische recht is rechtstreeks afhankelijk van het Europese recht voor het blokkeren van de rekeningen. Maar, wat de bewijzen betreft, hangt België dan rechtstreeks af van de Amerikaanse wetgeving? Moet België zijn burgers niet verdedigen? Er zijn geen bewijzen. Niet tegen ons, niet tegen de FSM of de GRF in Amerika. Ik dacht dat ik in een democratie leefde, waar het recht op verdediging bestaat, waar iemand onschuldig is tot zijn schuld bewezen is. Wij zijn vogelvrij verklaard.
‘Dit overkomt ons terwijl we nog maar verdácht worden van banden met al-Qaeda. Onze grootste vrees is dat ze een bewijs tegen ons gaan fabriceren. Overal ter wereld zitten mensen preventief in de cel, op basis van de Amerikaanse Patriot Act, in het kader van de War on Terror. Zal België dat ook met ons laten gebeuren?’
Lieve Reynebeau
‘Onze grootste vrees is dat ze een bewijs tegen ons gaan fabriceren.’
