Voor Amerikaans minister van BZ Colin Powell was de schimmige organisatie Ansar al Islam
het gezochte verband tussen Saddam Hoessein en al-Qaeda.
Ansar al Islam (‘partisanen van de islam’) is al een tijdje actief in de omgeving van Biyarah, een zeer klein berggebied bij de grens van Iran en de provincie Suleimaniyeh van Iraaks Koerdistan – meer precies een paar dorpen in de bergen boven Halabja. Dat is PUK-grondgebied, in de Koerdische Autonome Regio van Noordoost-Irak, en de PUK (Patriottische Unie van Koerdistan) is rigoureus seculier, principieel tegenstander van de fundamentalistische islamrepubliek zoals groepen als de Ansar al Islam die voorstaan. Botsingen tussen de twee zijn vaak gewelddadig. PUK-gevangenissen herbergen Ansar-partisanen, Ansar wordt ervan beschuldigd gevangen PUK-strijders ontwapend en afgemaakt te hebben. De PUK heeft er belang bij Ansar zo zwart mogelijk voor te stellen in de VS.
Radicaal islamistische groepen zijn niet nieuw in de regio, maar de Ansar al Islam wel. Hij is ontstaan in december 2001 uit de fusie van Jund al Islam van Abu Abdallah al Shafii en een splinter van de Islamitische Beweging, onder Mollah Krekar. Zoals vaker voorkomt, zouden beide leiders in Afghanistan tegen de Russen gevochten hebben. Ansar al Islam is veruit de radicaalste islamistische groep in Iraaks-Koerdistan. Dorpen die Ansar overnam, liepen grotendeels leeg nadat de groep er een ijzeren, Taliban-gelijk regime had opgelegd. De seculiere PUK is voor hen goddeloos, evenals het op ‘socialisme’ gebaseerde Baath-regime van Saddam. Wel zijn vreemde veteranen uit Afghanistan in hun midden gesignaleerd: vreemd pratende Arabieren en nog exotischer lieden, een beetje zoals de al-Qaedakernen bij de Taliban. Ook lijken de Beweging en haar leiders en ‘gasten’ na de instorting van de Taliban via Iran naar Iraaks Koerdistan gekomen te zijn, en aangezien ze opgesloten zitten tussen de PUK en de Iraanse grens, lijkt het logisch dat ze vanuit Iran gesteund worden, ook al zijn ze soennitisch-islamitisch.
Banden met al-Qaeda zijn mogelijk, al lijken die ook wel wat opgepompt door de PUK-propaganda, die de VS-legermacht wat graag langs de vermeende Ansar-kampen (opleiding in zelfmoordacties en gifstoffen volgens de PUK) gedirigeerd had. Banden met het regime van Saddam, zoals de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell stelde, lijken verder gezocht en moeilijk te bewijzen. Mullah Krekar zelf werd opgepakt in Nederland in september 2002 en zat vier maanden vast. Hij werd in die periode onder meer door de FBI ondervraagd en ontkende toen alle banden met al-Qaeda en met Saddam Hoessein.
S.V. E
